Пагост (тып паселішча): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →Крыніцы |
дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
'''Пагост'''
Пазней пагостамі пачалі называць адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі, якія складаюцца з некалькіх населеных пунктаў (аналаг сучасных сельскіх паселішчаў, муніцыпальных утварэнняў раённага ўзроўню ў абласцях), а таксама і аселеныя пункты, што з'яўляюцца цэнтрамі такіх адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак. Тэрмін ужываўся на сучасных беларускіх землях да [[18 стагоддзе|XVIII ст.]]
У ''пагосце'' меліся абшчынныя [[могілкі]], цэнтральнае [[капішча]] (пасля прыняцця хрысціянства
Знікненне пагоста як гістарычнага тыпу паселішча можна прымяркоўваць да перыяду канчатковага запрыгоньвання абшчынных земляў ([[13 стагоддзе|XIII]]—[[14 стагоддзе|XIV]] стст.). З гэтага часу пагост як тып паселішча трансфармуецца ў відавы тапонім, ва ўсходніх рэгіёнах [[Беларусь|Беларусі]] назва ''пагост'' захоўваецца за могілкамі. У адрозьненні ад [[Расія|Расіі]], дзе пагост часам трансфармаўся ў цэнтр воласці, на тэрыторыі Беларусі ва ўмовах феадальна-прыгоннай сістэмы гаспадарання на змену пагостам прыходзілі [[Сяло|сёлы]], як цэнтры вотчынных і памесных феадальных уладанняў. На месцы некаторых пагостаў узніклі населеныя пункты.
== Тыпы ==
* Пагост-акруга
* Пагост-цэнтр
== Ландшафтна-планавая структура ==
Цэнтр забудовы пагоста вызначаўся царкоўным дваром (цвінтаром), побач з якім знаходзіўся грамадскі свіран (крама) і заезны дом. Радыяльна, па кірунках асноўных дарог фармаваліся вуліцы-канцы. Там, дзе дарогі не маглі быць вызначальнымі ў планіроўцы (пры даволі рэдкай сетцы камунікацыяў), двары ставіліся вакол цэнтру (царквы), утвараючы канцэнтрычную структуру забудовы.<ref>Беларусы: У 8 т. Т.2. Дойлідства/ А.
{{зноскі}}
== Літаратура ==
* Сабаленка, Э. Р., Гуркоў, У. С., Іваноў, У. М., Супрун, Дз. Д. Беларускае народнае жыллё. Мн., 1973.
* Беларусы: У 8 т. Т.2. Дойлідства/ А.
{{Населеныя пункты}}
| |||