Староста: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
крыніца — be-x-old:Староста
Радок 1:
[[Файл:Starosta. Староста (K. Rusiecki, 1823).jpg|міні|Староста. Акварэль [[Канут Русецкі|К. Русецкага]]]]
'''Староста''' ({{lang-pl|starosta}}, {{lang-la|capitaneus}}) — выбарныя службовая асоба, прадстаўнік княжацкай адміністрацыі, кіраўнік адміністрацыі. У [[XVI]]—[[XX]] ст. выбарная службовая асоба для кіраўніцтва невялікімі адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі і грамадскімі калектывамі (староста гарадскі, староста земскі, староста сельскі, староста арцельны, староста губной, староста ратайный і т. п.).
 
'''Староста''' ({{lang-pl|starosta}}, {{lang-la|capitaneus}}) — выбарныя службовая асоба, прадстаўнік княжацкай адміністрацыі, кіраўнік адміністрацыі.
У Вялікім Княстве Літоўскім [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] (тэрыторыі сучаснай Беларусі, Літвы, Украіны і Польшчы) [[XV]]—[[XVIII]] ст. — гэта кіраўнік [[войт]], солтысаў, галоў. У Заходняй Беларусі і Заходняй Украіне да [[1939]] г. — начальнік [[павет]]а. У [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] — галава сельскай абшчыны.
 
'''Староста''' ({{lang-pl|starosta}}, {{lang-la|capitaneus}}) — выбарныя службовая асоба, прадстаўнік княжацкай адміністрацыі, кіраўнік адміністрацыі. У [[XVI]]—[[XX]] ст. выбарная службовая асоба для кіраўніцтва невялікімі адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі і грамадскімі калектывамі (староста гарадскі, староста земскі, староста сельскі, староста арцельны, староста губной, староста ратайный і т. п.).
 
У Вялікім Княстве Літоўскім [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] (тэрыторыі сучаснай Беларусі, Літвы, Украіны і Польшчы) [[XV]]—[[XVIII]] ст. — гэта кіраўнік [[войт]], солтысаў, галоў. УІснавала Заходняйдва Беларусітыпы і Заходняй Украіне да [[1939]] г. — начальнік [[павет]]а. У [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] — галава сельскай абшчыны.старостаў:
 
* ''Гродавы староста'' — кіраваў адміністрацыйнай акругай ([[павет]]ам), намеснік [[вялікі князь|вялікага князя]] (караля). Спачатку ажыццяўляў у акрузе поўную дзяржаўную і судовую ўладу. 3 узмацненнем у [[XVI стагоддзе|XVI ст.]] шляхецкага самакіравання і судаводства ў яго кампэтэнцыі застаўся толькі [[гродскі суд]]. Прызначаў сабе намесніка — [[Падстароста|падстаросту]].
* ''Нягродавы староста'' — трымаў каралеўскія маёнткі ([[староства|староствы]]), звычайна пажыццёва. Не меў адміністрцыйна-судовых функцый, карыстаўся прыбыткам з маёнтку, у дзяржаўны скарб выплачваў кварту на ўтрыманне войска. Атрымліваў староства ад манарха і сойму як узнагароду «за публічныя заслугі»<ref>Стараста // {{Крыніцы/ЭВКЛ|2к}} С. 629.</ref>.
 
У Заходняй Беларусі і Заходняй Украіне да [[1939]] г. — начальнік [[павет]]а. У [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] — галава сельскай абшчыны.
 
Староста у Польшчы — службовая асоба, якая ўзначальвае павет і яўляецца кіраўніком яго самакіравання. Выбіраецца на пасаду саветам [[павет]]а ({{lang-pl|rada powiatu}}). Усяго ў Польшчы 314 старостаў, па ліку наяўных у краіне сельскіх паветаў (гарадскі павет ўзначальвае [[бурмістр]] ці «прэзідэнт горада»).
Радок 11 ⟶ 20:
* [[Кашталян]]
* [[Віж]]
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==