|
== Тэкст дэкларацыі ==
''Калі ход падзей прыводзіць да таго, што адзін з народаў вымушаны скасаваць палітычныя сувязі, якія злучаюць яго з іншым народам, заняць самастойнае роўнае месца сярод дзяржаў свету, на якое ён мае права па законам прыроды, яе Тварца, паважлівае стаўленне да меркавання чалавецтва патрабуе ад яго тлумачэння прычын, якiя заахвоцілі яго да такога аддзялення.
''Мы зыходзім з той відавочнай праўды, што ўсе людзі створаны роўнымі, надзелены Тварцом пэўным неад’емлімымінеад’емнымі правам , да ліку якіх адносяцца жыццё, свабода, імкненне да шчасця. Для забеспячэння гэтых правоў людзьмі засноўваецца ўрад, які чэрпае свае законныя паўнамоцтвы саў згодзгодзе кіруемых. У выпадку, калі які-небудзь ўрад становіцца згубным для гэтых самых мэтаў , народ мае права змяніць або скасаваць яго, заснавацьпаставіць новы ўрад, заснаваны на такіх прынцыпах формах арганізацы ўлады, якія, як яму яўляецца, найлепшым чынам забяспечаць людзям бяспеку і шчасце. Зразумела, разважлівасць патрабуе, каб ўрады, устаноўленыя з даўніх часоў , не мяняліся б пад уплывам неістотныхняістотных хуткаплынных абставінаў; адпаведна, увесь вопыт мінулага пацвярджаепадцвярджае, што людзі схільныясхільны хутчэй зносіць заганы да тых часоў, пакуль іх можна цярпець, чым выкарыстоўваць сваё права скасавацьмяняць формы ўлады, якія сталі для іх звыклымі. Але, калі доўгі шэраг злоўжывання, і гвалтанасілля нязменна падначаленыхзвязанных з адной і той жа мэтымэтай, сведчыць аб каварнай задуме прымусіць народ змірыцца з неабмежаваным дэспатызмам, звяржэнне такога ўрада і стварэнне новых гарантый бяспекі на будучыню становіцца правам і абавязкам народа. Гэтыя калоніі доўгі час выяўлялі цярпенне, толькі неабходнасць вымушае іх змяніць ранейшую сістэму свайго ўрада. Гісторыя праўлення цяпер дзеючага караля Вялікабрытаніі -- гэта набор незлічаных актаў несправядлівасцяў і гвалтанасілля, непасрэднай мэтай якіх з'яўляецца станаўленне неабмежаванага дэспатызму. Для пацверджання сказанага вышэй прадстаўляем на бесстаронні суд сяго чалавецтва наступныя факты.
''Ён адмаўляўся даваць сваю згоду на прыняцце законаў, вельмі карысных і неабходных для ўсеагульнага дабрабыту.
''Ён забараняўзабаранял сваім губернатарам прымаць законы першараднай важнасці, калі толькі іх дзеянне не адкладалася да атрымання яго згоды, але калі з-за гэтага яны адкладаліся, ён пакідаў іх без усякай увагі.
''Ён дазволіў прымаць іншыя законы, важныя для вялікай колькасці людзей, толькі пры ўмове, што гэтыя людзі адмовяцца ад права мець прадстаўніка ў заканадаўчым органе, ад права, якое з'яўляецца звышкаштоўным для іхніх і небяспечным толькі для тыранаў.
''Ён склікаў заканадаўчыя органы ў незвычайных і ў няёмкіх месцах, уў аддалені ад месца сховазнаходжання іхадпаведных дакументаў, з адзінай мэтай - зморам прымусіць іх згадзіцца з правадзімай ім палітыкай.
''Ён неаднаразова распускаў ПалатыПалату прадстаўнікоў з-за таго, што тыяпарламентарыі адважна і цвёрда супрацьстаялі яго замахам на правы людзей.
''На працягу доўгага часу пасля падобнагападобных роспускароспускаў ён адмаўляў у правядзенні вылучэнняўвыбараў іншых дэпутатаўпрадстаўнікоў, у выніку чаго заканадаўчыя паўнамоцтвы, якія па сваёй сутнасці ня могуць быць знішчаны, ізноў пераходзілі да народа ўвогуле; а тым часам, штатдзяржава падвяргаўсяпадвяргалася ўсім небяспекам, звязаным як са знешнімі, так і з унутранымі напруджаннямі.
''Ён спрабаваў перашкодзіць засяленню гэтых штатаўзямель, ігнаруючы па гэтымгэтай чыннікупрычыне законы аб натуралізацыі чужаземцаў, адмаўляючыся прымаць іншыя законы, якія дапамагалі б развіццю іміграцыі, а таксама пазбавіў умоў для вылучэння новых зямельных ўчасткаўнадзелаў для перасяленцаў.
''Ён ствараў перашкоду для здзяйснення правасудзя, адмаўляючыся даваць згоду на прынняцце законаў аб станаўленні судовай улады. Ён паставіў суддзяў у поўную ад яго залежнасць, вызначыўшы тэрміны іх прыбыцця на пасадзе, а таксама памера выплачваемага ім ўзнагароджання за працу.
Ён паставіў суддзяў у поўную залежнасць ад сваёй улады, вызначыўшы тэрміны іх прыбыцця на пасадзе, а таксама памеры іх узнагароджання за працу.
''Ён ствараў вялікую колькасць новых пасад і прысылаў мноства чыноўнікаў, каб прыгнятаць наш народ і пазбаўляць яго сродкаў да існавання. ▼
''У мірны час ён змясціў на нашай зямлі пастаянныя войскі без згоды на тое нашага заканадаўчага органа. ▼Армію ён імкнуўся паставіць вышэй за грамадзянскую ўладу. ▼
▲''Ён ствараў вялікую колькасць новых пасад і прысылаў мноства чыноўнікаў, каб прыгнятаць наш народ і пазбаўляць яго сродкаў да існавання.
''Ён аб'яднаўся з іншымі, каб падвергнуць нас юрысдыкцыі, чужой нашай канстытуцыі, і непрызнанай паводле нашых законаў; падаванне яго згоды на іх законы няшчырага заканадаўства: ▼
▲''У мірны час ён змясціў на нашай зямлі пастаянныя войскі без нашай згоды на тое нашага заканадаўчага органа.
''Для вялікай колькасці ўзброеных войскаў сярод нас: ▼
▲Армію ён імкнуўся паставіць вышэй за грамадзянскую ўладууладу.
''Для таго, каб абараніць іх, ілжывым судом ад пакарання за любыя забойствы, якія яны ажыццявілі на гэтай зямлі: ▼
▲''Ён аб'яднаўся з іншымі людзьмі, каб падвергнуць нас юрысдыкцыі, чужой нашай канстытуцыі,нам і непрызнанай паводле нашых законаў канстытуцыі; падаваннепадаваў ягосваю згодызгоду на іхпрыняцце законынясправядлівых няшчырага заканадаўствазаконаў:
''Для таго, каб знішчыць наш замежны гандаль. ▼
▲''Для размяшчэння вялікай колькасці ўзброеных войскаў сярод нас :;
''Для таго, каб накласці падаткі на нас без нашай згоды: ▼
▲''Для таго, каб абараніць іх,гэтых вайскоўцаў ілжывым судом ад пакарання за любыя забойствы, якія яны ажыццявілі на гэтай зямлі :;
''Для таго, каб пазбавіць нас у шматлікіх выпадках, права на суд прысяжных. ▼
▲''Для таго, каб знішчыць наш замежны гандаль .;
''Для таго, каб транспартаваць нас за мора, дзеля суду па сфабрыкаваным абвінавачванням. ▼
▲''Для таго, каб накласці падаткі на нас без нашай згоды :;
''Для таго, каб адмяніць вольную сістэму англіскіх законаў у суседняй правінцыі, засноўваючы там арбітражны ўрад, і павялічваючы яго межы, каб аддаць гэтаму адразу прыклад і прыдатную прыладу для таго, каб увесці тое ж самае абсалютнае правіла ў гэтыя калоніі ▼
▲''Для таго, каб пазбавіць нас у шматлікіх выпадках, права на суд прысяжных .;
''Для таго, каб знішчыць нашы хартыі, адмяняючы нашы самыя каштоўныя законы і змяняючы істотна формы нашых урадаў: ▼
▲''Для таго, каб транспартавацьперавозіць нас за мора, дзеля суду па сфабрыкаваным абвінавачванням .;
''Для таго, каб часова адхіліць нашы ўласныя заканадаўчыя органы, і абвясціць сябе нададзены з уладай выдаць законы для нас ва ўсіх выпадках наогул. ▼
▲''Для таго, каб адмяніць вольную сістэму англіскіханглійскіх законаў у суседняй правінцыі, засноўваючы там арбітражныдэспатычны ўрад, і павялічваючы яго межы, каб аддацьдаць гэтаму адразугэтым прыклад і прыдатную прыладу для таго, каб увесці тое ж самае абсалютнае правіла ў гэтыя калоніі ;
''Ён адмовіўся ад урада тут, аб'яўляючы нас з яго абароны і вядучы вайну супраць нас. ▼
▲''Для таго, каб знішчыцьадмяніць нашы хартыі , адмяняючыі скасаваць такім чынам нашы самыя каштоўныя законы і змяняючызмяніць істотна формы нашыхнашага урадаў:самакіравання;
''Ён разрабаваў нашы моры, разбурыў нашы ўзбярэжжы, спаліў нашы гарады, і знішчыў нашых людзей. ▼
▲''Для таго, каб часова адхіліць нашы ўласныя заканадаўчыя органы, і абвясціць сябе нададзены з уладай выдаць законы для нас ва ўсіх выпадках наогул.
''Ён прывеў вялікія войскі замежных наймітаў дзеля смерці, спусташэння, і тыраніі, з якой ўжо пачынаюцца акалічнасці жорсткасці і падступствы, можа быцьледзь параўнана з самымі варварскімі вякамі, і цалкам не годна для кіраўніка цывілізаванай краіны. ▼
▲''Ён адмовіўся ад урадакіравання туткалоніямі, аб'яўляючы нас зпазбаўленымі яго абароны і вядучы вайну супраць нас.
''Ён вымусіў нашых суграмадзян узятых палоннымі на экстэрытарыяльных водах служыць у войску супраць іх краіны, станавіцца катамі іх сяброў і братоў, або іх ахвярамі. ▼
▲''Ён разрабаваўрабаваў нашынас у моры, разбурыўруйнаваў нашы ўзбярэжжы, спаліўпаліў нашы гарады, і знішчыўзнішчаў нашых людзей.
''Ён падбухторваў нас да ўнутраных мяцежаў і спрабаваў нацкоўваць на жыхароў нашых пагранічных зямель бязлітасных дзікуноў – індзейцаў, прызнаныя правілы вядзення вайны якіх зводзяцца да знішчення людзей незалежна ад ўзросту, роду і сямейнага палажэння. ▼
▲''Ён прывеўпрывёў вялікія войскі замежных наймітаў дзеля прычынення смерці, спусташэння, і тыраніі, з якойякая ўжо пачынаюццазнайшла акалічнасцісвае адлюстраванне ў праявах жорсткасці і падступствывераломства, што можа быцьледзьбыць ледзь параўнана з самымі варварскімі вякамічасамі, і цалкам не годна для кіраўніка цывілізаванай краіны.
''У адказ на гэтыя прыгнеты мы кожны раз падавалі петыцыі і прасілі, кааб нам аднавілі нашыя правы: у адказ на нашыя паўторныя петыцыі мы атрмлівалі адныя несправядлівыя адносіны. Манарх, у характару якога прысутнічаюць рысы тырана, ня можа быць кіраўніком свабоднага народу. ▼
▲''Ён вымусіў нашых суграмадзян , узятых палоннымі на экстэрытарыяльных водах , служыць у войскуарміі, якая ваюе супраць іхсваёй краіны, станавіццарабіцца катамі іхсваіх сяброў і братоў, або іх ахвярамі.
''У роўнай ступені не пакідалі мы без увагі і нашых брытанскіх братоў. Час ад часу мы перасцерагалі іх ад спробаў парламента незаконным чынам падпарадкаваць нас сваёй юрысдыкцыі. Мы нагадвалі ім пра прычыны, у сілу якіх мы мігравалі і пасяліліся тут. Мы заклікалі да іх прыроджанага пачуццю справядлівасці і велікадушнасці і заклікалі іх, дзеля нашых агульных кроўных сувязяў, асудзіць гэтыя прыгнёты, якія з непазбежнасцю павінны былі прывесці да разрыву нашых сувязяў і зносін. Яны таксама заставаліся глухімі да голасу справядлівасці і агульнай крыві. Таму мы вымушаныя прызнаць непазбежнасць нашага падзелу і разглядаць іх, як мы разглядаем і астатнюю частку чалавецтва, у якасці ворагаў падчас вайны, сяброў у мірны час. ▼
▲''Ён падбухторваў нас да ўнутраныхўнутранага мяцежаўмяцяжу і спрабаваў нацкоўваць на жыхароў нашых пагранічных зямель бязлітасных дзікуноў – індзейцаў, прызнаныя правілы вядзення вайны якіх зводзяцца да знішченнязнішчэння людзей незалежна ад ўзросту, родуполу і сямейнага палажэння.
''Таму мы, прадстаўнікі злучаных Штатаў Амерыкі, сабраўшыся на агульны Кангрэс, заклікаючы Усявышняга пацвердзіць сумленнасць нашых намераў, ад імя і па ўпаўнаважыў добрага народа гэтых калоній, урачыста запісваем і заяўляем, што гэтыя злучаныя калоніі з'яўляюцца і па праву павінны быць свабоднымі і незалежнымі дзяржавамі, што яны вызваляюцца ад усякай залежнасці па стаўленні да брытанскай кароны і што ўсе палітычныя сувязі паміж імі і Брытанскі дзяржавай павінны быць поўнасцю разарваныя, што ў якасці свабодных і незалежных дзяржаў яны паўнамоцных аб'яўляць вайну, заключаць мірныя дамовы, ўступаць у саюзы, весці гандаль, здзяйсняць любыя іншыя дзеянні і ўсё тое, на што мае права незалежная дзяржава. І з цвёрдай упэўненасцю ў заступніцтва Боскага правідзення мы прысягаем адзін аднаму падтрымліваць гэту Дэкларацыю сваiм жыццём, сваім станам і сваім незапятнаным гонарам.'' ▼
▲''У адказ на гэтыя прыгнетыпрыгнёты мы кожны раз падавалі петыцыі і прасілі, кааб нам аднавілі нашыя правы: уў адказ на нашыя паўторныяшматлікія петыцыі мы атрмліваліатрымлівалі адныятолькі несправядлівыябольш адносінынесправядлівасці. Манарх, у характару якога прысутнічаюць рысы тырана, няне можа быць кіраўніком свабоднага народу.
'''Падпісана''':
▲''У роўнай ступені не пакідалі мы без увагі і нашых брытанскіх братоў. Час ад часу мы перасцерагалі іх ад спробаў парламента незаконным чынам падпарадкаваць нас сваёй юрысдыкцыі. Мы нагадвалі ім пра прычыны, у сілу якіх мы міграваліэмігрыравалі і пасяліліся тут. Мы заклікалі да іх прыроджанага пачуццю справядлівасці і велікадушнасці і заклікалі іх, дзеля нашых агульных кроўных сувязяў, асудзіць гэтыя прыгнёты, якія з непазбежнасцю павінны былі прывесці да разрыву нашых сувязяў і зносін. Яны таксама заставаліся глухімі да голасу справядлівасці і агульнай крыві. Таму мы вымушаныявымушаны прызнаць непазбежнасць нашага падзелуаддзялення ад Брытаніі і разглядаць іх, як мы разглядаем і астатнюю частку чалавецтва ,: у якасці ворагаў падчас вайны , і сяброў у мірны час.
''Джон Хэнкок''
▲''Таму мы, прадстаўнікі злучаныхЗлучаных Штатаў Амерыкі, сабраўшыся на агульны Кангрэс, заклікаючы УсявышнягаЎсявышняга пацвердзіць сумленнасць нашых намераў, ад імя і па ўпаўнаважыў добрагагоднага народа гэтых калоній, урачыста запісваем і заяўляем, што гэтыя злучаныя калоніі з'яўляюцца і па праву павінны быць свабоднымі і незалежнымі дзяржавамі, што яны вызваляюцца ад усякай залежнасці паад стаўленніБрытанскай да брытанскай кароныКароны і што ўсе палітычныя сувязі паміж імі і Брытанскі дзяржавайВялікабрытаніяй павінны быць поўнасцю разарваныя, што ў якасці свабодных і незалежных дзяржаў яны паўнамоцных аб'яўляць вайну, заключаць мірныя дамовы, ўступаць у саюзы, весці гандаль, здзяйсняць любыя іншыя дзеянні і ўсё тое, на што мае права незалежная дзяржава. І з цвёрдай упэўненасцю ў заступніцтва Боскага правідзення мы прысягаем адзін аднаму падтрымліваць гэту Дэкларацыю сваiм жыццём, сваім станам і сваім незапятнаным гонарам. ''
Нью-Гэмпшыр: ''Джосія Бартлет, Уільям Уіппл, Мэцью Торнтан''
Масачусэтс: ''Джон Хэнкок, Сэмюэль Адамс, Джон Адамс, Роберт Трыцій Пэйн Элбридж Джэры''
Род-Айлэнд: ''Стывен Хопкінс, Уільям Эллеры''
Канэктыкут: ''Роджэр Шэрман, Самюэль Хантынгтан, Уільям Уільямс, Олівер Уолкат''
Нью-Ёрк: ''Уільям Флойд, Філіп Лівінгстан, Фрэнсіс Льюіс, Люіс Морыс''
Нью –Джэрсі: ''Рычард Стоктан, Джон Уiзерспун, Фрэнсіс Хопкінс, Джон Харт, Абрагам Кларк''
Пенсільванія: ''Роберт Морыс, Бенджамін Раш, Бенджамін Франклін, Джон Мортан, Джордж Клаймер, Джэймс Сміт, Джордж Тэйлар, Джэймс Уілсан, Джордж Рос''
Дэлавэр: ''Цэзар Радн, Джордж Рыд, Томас Маккін''
Мэрылэнд: ''Сэмюэл Чэйз Уільям Пака Томас Стоўн, Чарльз Кэрралл з Карролтан''[http://historiapure.narod2.ru/perakladi/deklaratsiya_nezalezhnasts_zsha/]
=== Цікавыя факты, звязаныя з Дэкларацыяй ===
* Не ўсе 65 дэлегатаўдэлегаты Кангрэса падпісалі гэты дакумент.
* Першы дэлегатЛічыцца, падпісаўшышто першы з дэлегатаў падпісаўшых дакумент, Джон Хэнкок, напісаў сваё імя і прозвішча вялікімі літарамі, каб кароль Георг ІІІ мог прачытаць яго без акуляраў. З гэтага часу імя гэтага дэлегата ў [[Амерыканскі варыянт англійскай мовы|амерыканскім варыянце англійскай мовы]] стала матафарычным сінонімам слова "подпіс".
* [[8 ліпеня]] таго ж года праз чатыры дні пасля падпісання Дэкларацыі, прадстаўнікі Кангрэса пачалі публічна абвяшчаць яе змест у калоніях[http://www.americaru.com/news/29868]. У гэты жа дзень толькі годам раней каралю Георгу ІІ ад імя некаторых прадстаўнікоў Кангэса была накіравана "Петыцыя аліўкавай галінкі" - просьба аб спыненні баявых дзеянняў і пачатку мірнных урэгуляванняў з захаваннем калоній у складзе Брытанскай імперыі[http://www.americaru.com/news/29868]. (Кароль адхіліў гэтыя прапановы).
* Дкларацыя незалежнасці не з'яўлялася актам стварэння ЗША, як дзяржавы. Толькі пасля перамогі ў вайне за незалежнасць калоні згадзіліся стаць "суб'ектамі федэрацыі". Да гэтага часу некаторыя з іх разглядалі сябе як сувярэнныя дзяржавы.
== У сеціве ==
| 
