Генрых Латвійскі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
KrBot (размовы | уклад)
др параметры шаблона Бібліяінфармацыя перенесены на Викиданные
др removed Category:Асобы using HotCat, дапаўненне перакладам
Радок 1:
{{Пісьменнік
'''Генрых Латвійскі''' ([[1187]] або [[1188]], [[Ніжняя Германія]]) — пасля [[1259]]), каталіцкі святар у Рыжскім архіепіскапстве, місіянер да [[латгалы|латгалаў]], якія жылі па берагах ракі Імера. Аўтар «[[Хроніка Лівоніі|Хронікі Лівоніі]]».
| Імя = Генрых Латвійскі
| Арыгінал імя =
| Фота =
| Шырыня =
| Подпіс =
| Герб =
| Шырыня герба =
| Подпіс герба =
| Імя пры нараджэнні =
| Псеўданімы =
| Дата нараджэння =
| Месца нараджэння =
| Дата смерці =
| Месца смерці =
| Грамадзянства =
| Род =
| Бацька =
| Маці =
| Жонка =
| Дзеці =
| Род дзейнасці =
| Гады актыўнасці =
| Кірунак =
| Жанр =
| Дэбют =
| Мова твораў =
| Прэміі =
| Узнагароды =
| Сайт =
| Вікікрыніцы =
}}
'''Генрых Латвійскі''' ({{lang-la|Henricus de Lettis}}, {{lang-de|Heinrich von Lettland}}, {{lang-lv|Latviešu Indriķis}}); ([[1187]] або [[1188]], [[Ніжняя Германія]])  — пасля [[1259]]), каталіцкі святар у Рыжскім архіепіскапстве, місіянер да [[латгалы|латгалаў]], якія жылі па берагах ракі Імера. Аўтар «[[Хроніка Лівоніі|Хронікі Лівоніі]]».
 
== Біяграфія ==
 
Этнічная прыналежнасць Генрыха аспрэчваецца: {{нп3|Андрэй Индрыкавич Пумпур|Андрэйс Пумпур|ru|Пумпур, Андрей Индрикович}} у эпасе «{{нп3|Лачплесіс||ru|Лачплесис}}», а ўслед за ім латвійская гістарыяграфія першай паловы XX стагоддзя на чале з {{нп3|Арвед Швабэ|Арведам Швабэ|ru|Швабе, Арвед}} настойвала на тым, што Генрых быў латышом<ref name="Chronicler">Linda Kaljundi, Kaspars Kļaviņš. The Chronicler and the Modern World: Henry of Livonia and the Baltic Crusades in the Enlightenment and National Traditions // Crusading and Chronicle Writing on the Medieval Baltic Frontier: A Companion to the Chronicle of Henry of Livonia / Edited by Marek Tamm, Linda Kaljundi and Carsten Selch Jensen. — Ashgate Publishing, Ltd., 2011. — [http://books.google.ru/books?id=29nXNAk3nL4C&pg=PA445 P. 445—449]. {{ref-en}}</ref> (магчыма, узятым у дзіцячым узросце на выхаванне немцамі), аднак у самой «Хроніцы» Генрых паслядоўна ўжывае займеннік «мы», кажучы пра немцаў.
 
Выхоўваўся ў манастыры {{нп3|Аўгустынскі ордэн|аўгустынцаў|ru|Августинский орден}} {{нп3|Зегеберг||ru|Зегеберг}} на гары [[Сеге]] ў [[Гольштэйн|Галштыніі]]. У [[1205]] годзе Генрых юнаком трапіў у [[Горад Рыга|Рыгу]] і пазней пачаў [[Місіянерства|місіянерскую]] дзейнасць у [[Лівонія|Лівоніі]]. У 1208 годзе ён быў пасвечаны [[епіскап]]ам [[Альбрэхт Буксгеўдэн|Альбертам]] у сан святара, атрымаў прыход у {{нп3|Рубенэ||lv|Rubene}} (''Папендорф'', {{lang-de|Ymera}}), які знаходзіцца ў 12 км на поўнач ад {{нп3|Горад Цэсіс|Вендэна|be-x-old|Цэсіс}}, які пазней быў падараваны яму ў [[феод|леннае]] валоданне.
 
[[Файл:Henriku kroonika papp.jpg|250px|міні|Старонка копіі «Хронікі Лівоніі»]]
У 1225—1227 гадах Генрых Латвійскі склаў «[[Хроніка Лівоніі|Хроніку Лівоніі]]» ({{lang-la|Chronicon Livoniae}}, {{lang-de|Livländische Chronik}}), у якіх падрабязна апісаў падзеі [[лівонскі крыжовы паход|Лівонскага крыжовага паходу]] і гісторыю звароту ў [[хрысціянства]] [[куршы|куршаў]], [[лівы|ліваў]], [[латгалы|латгалаў]], [[эсты|эстаў]] і [[селы|селаў]]. Хронікі Генрыха з'яўляюцца найбольш аўтарытэтнай крыніцай па гісторыі Лівоніі канца XII і пачатку XIII стагоддзяў.
 
Генрых Латвійскі стаў героем паэмы [[Візма Бэлшавіца|Візмы Бэлшавіцы]] «Заўвагі Генрыха Латвійскага на палях Лівонскай хронікі» ({{lang-lv|Indriķa Latvieša piezīmes uz Livonijas hronikas malām}}; [[1969]]), у якой вобраз латыша-храніста, вымушанага спачувальна апісваць заваёвы чужога яму рэжыму, выкарыстаны паэткай, як лічыцца, каб выказаць сваё стаўленне да савецкага рэжыму ў Латвіі<ref name="Chronicler" />.
 
== Навуковыя выданні Хронікі ==
* Leonid Arbusow, Albert Bauer (Hrsg.): ''[http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00000734-8 Heinrici Chronicon Livoniae / Heinrichs Livländische Chronik]''. ([[Monumenta Germaniae Historica]]; SS rer. Germ.; 31). 2. Auflage. Hahn, Hannover 1955
* E. Pabst (Hrsg.): ''Heinrich’sHeinrich's von Lettland Livländische Chronik. Ein getreuer Bericht wie das Christenthum und die deutsche Herrschaft sich im Lande der Liven, Letten und Ehsten Bahn gebrochen. Nach Handschriften mit vielfacher Berichtigung des üblichen Textes aus dem Lateinischen übersetzt und erläutert''. Gressel, Reval 1867
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
 
* {{ВТ-ЭСБЕ|Генрих Латыш}}
 
[[Катэгорыя:Постаці каталіцтва]]
[[Катэгорыя:Постаці сярэднявечнай гістарыяграфіі]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
 
{{Бібліяінфармацыя}}