Франкскі меч з Полацка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: ''''Франкскі меч з Полацка''' — меч X ст. з каралінгскай майстэрні, выпадковы знойдзены ў 1...'
 
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Франкскі меч з Полацка''' — меч [[X ст.]] з каралінгскай майстэрні, выпадковывыпадкова знойдзены ў [[1956]] г. у [[Полацк]]у.
 
== Гісторыя ==
Створаны ў [[X ст.]] [[Каралінгская імперыя|каралінгскаякаралінгскай]] майстэрнямайстэрняй ўу сярэднім цячэнні [[Рэйн]]а.
 
ВыпадковыВыпадкова знойдзены ў [[1956]] г. у [[Полацк]]у за 2,5 км на усход ад [[Верхні замак, Полацк|Верхняга замка]] і за 100—200 м ад ракі [[Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]], на яе правым беразе, на глыбіне 3,5 м падчас будаўніцтва швейнай фабрыкі.
 
У [[1965]] г. меч даследваў навуковы супрацоўнік Ленінградскага аддзялення [[ІА АН СССР|ІА]] [[АН СССР]], кандыдат гістарычных навук [[А. Н. Кірпічнікаў]], які выканаў прарысоўкапрарысоўку надпісу і рамеснага знака.
 
== Апісанне ==
Створаны з [[жалеза]] і [[сталь|сталі]] з выкарыстаннем тэхнік [[коўка|коўкі]], кузнечнай [[зварка|зваркі]] і [[інкрустацыя|інкрустацыі]].
 
Даўжыня мяча складае 97,0 см. Меч з Полацка складаецца з [[клінок|клінка]] (паласы) і [[дзяржанне|дзяржання]], якое заканчваецца [[навершша]]м і аддзяляецца ад клінка [[крыжавіна]]й. Даўжыня клінка — 79,7 см; даўжыня дзяржання- 17,3 см; агульная даўжыння-97,0 см; шырыня клінка каля перакрыжавання — 5,5 см; шырыня ў 3,0 см ад канца — 3,2 см; шырыня перакрыжавання −10— 10,8 см, таўшчыня −2— 2,0 см; шырыня стрыжня дзяржання — 1,8 см; шырыня навершша — 5,6 см.
[[Файл:Надпіс Ulfberht і рамесны знак на мячы з Полацка.png|thumb|Надпіс Ulfberht і рамесны знак на мячы з Полацка]]
Полацкі меч у адпаведнасці з міжнароднай класіфікацыяй [[Я. Петэрсан]]а адносіцца да тыпу «V» і з'яўляецца 14-м са знойдзеных на тэрыторыі былога [[СССР]] і 5-м з надпісам «Ulfberht». Надпіс выкананы замаскіраваным [[дрот]]ам [[Лацінская азбука|лацінскімі літарамі]] на [[лязо|лязы]] мяча ў верхняй трэці дола клінка ў тэхніцы інкрустацыі. На адваротным баку ляза — рамесны знак з перакрыжаваных металічных пласцін — імянное каралінгскае кляймо.
Радок 17:
Ульфберт (Ulfberht) — імя майстра каралінгскай майстэрні. Ёсць меркаванне, што дадзенае слова толькі першапачаткова азначала імя майстра, які праславіўся якасцю сваёй працы. Магчыма, гэты майстар быў родапачынальнікам і арганізатарам вытворчасці мячоў, і тады яго імя магло стаць сямейнай маркай і замацавацца за групай аружэйнікаў ці майстэрняй.
 
Гэтая знаходка паходзіць з месца, дзе ў сярэднявеччы, верагодна, размяшчаўся адзін з курганных могільнікаў сраражытнага Полацка. Знойдзены меч на рачным шляху раннедзяржаўнага цэнтраіцэнтра і з'яўляецца каштоўнай крыніцай па гісторыі ваеннай тэхнікі краю, а таксама сведчаннем дзяржаваўтваральных працэсаў у рэгіёне.
 
== Літаратура ==