Язэп Дыла: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: {{вызнч|1=Язэп}} {{вызн|1=Дыла}} (14 красавіка 1880, Слуцк7 красавіка 1973), беларускі пісь...
 
др ++
Радок 1:
{{вызнч|1=Язэп}} {{вызн|1=Дыла}}, сапр.: {{вызн2|1=Восіп Лявонавіч ДЫЛА}} ([[2 красавіка|2(14) красавіка]] [[1880]], [[Слуцк]] — [[7 красавіка]] [[1973]], Саратаў, Расія; Псеўданімы і крыптанімы: ''Н.Бываеўскі''; ''Наз. Бываеўскі''; ''Назар Бываеўскі''; ''Nazar Bywajeuski''; ''А.Дыл''; ''А.Дыла''; ''Жорсткі''; ''Л.Жорсткі''; ''Тодар Кулеш''; ''Т.Кулеша''; ''Язэп''; ''Н.Б.''; ''Наз. Б.''; ''Н. Б-і''; ''Н. Б-скі''; ''Наз. Б-скі''; ''Я.Д.''; ''Язэп Д.''; ''Яз.Д-а''), беларускі пісьменнікпразаік, драматург, грамадскі і культурны дзеяч.
 
У 1890—1898 вучыўся ў [[Слуцкая гімназія|Слуцкай гімназіі]]. У 1899 паступіў у Юр'еўскі (Тартускі) ветэрынарны інстытут, адкуль у 1903 выключаны за ўдзел у студэнцкіх хваляваннях. У 1903—1904 у [[Мінск]]у працаваў у газеце «[[Северо-Западный край]]». У 1905 узначальваў арганізацыйную групу Мінскага камітэта РСДРП. У 1906—1918 у выдавецтвах Пецярбурга, Арэнбурга, Казані, Масквы. У студзені — лютым 1919 камісар працы ў Часовым урадзе БССР. Супрацьстаяў палітыцы [[А. Мяснікоў|А. Мяснікова]], за што ў лютым 1919 арыштаваны і высланы з Беларусі. У 1921—1924 на розных кіраўнічых пасадах у Мінску, у т.л. у Дзяржаўнай планавай камісіі БССР, член [[ЦВК БССР]]. З 1924 правадзейны член і вучоны сакратар [[Інбелкульт]]а, , дырэктар Інстытута па вывучэнні мастацтва, дырэктар [[БДТ-1]] (1925-1926), наменік загадчыка Белдзяржкіно. Арыштаваны ДПУ БССР 18.7.1930 па справе [[Саюз вызвалення Беларусі, справа|«Саюза вызвалення Беларусі»]]. Падчас арышту інспектар наркамата асветы; 10.4.1931 высланы ў Кунгур Пермскай вобл. на 5 гадоў. Потым жыў і працаваў у Саратаве. 22.8.1938 зноў арыштаваны (10.3.1939 справа спынена). Рэабілітаваны судовай калегіяй па крымі­нальных справах Вярхоўнага суда БССР. Асабовая справа Д. захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі. Быў жанаты, гадаваў дзіця.
Скончыў [[Слуцкая гімназія|Слуцкую гімназію]] ([[1898]]) і паступіў у Тартаўскі ветэрынарны інстытут, у 1903-1904 працаваў у рэдакцыі мінскай газэты "[[Северо-Западный край]]", у 1906-1918 у выдавецтвах Пецярбурга, Арэнбурга, Казані і Масквы. Дэбютаваў у 1912 "Нашай Ніве". У міжваенны час працаваў у [[БССР]] – у Дзяржаўнай планавай камісіі, у [[Інбелкульт|Інстытуце беларускай культуры]], у [[Беларускі дзяржаўны тэатр|Беларускім дзяржаўным тэатры]] (1925-1926 – дырэктар), быў членам [[ЦВК БССР]]. У 1931 быў рэпрэсіраваны і высланы з Беларусі. Жыў і працаваў у Саратаве. У [[1981]] выйшлі яго "Творы".
 
Дэбютаваў у 1912 "Нашай Ніве".
 
== Бібліяграфія ==
* Творы. Мн., 1981;
* Праз гады барацьбы і выпрабаванняў // Крыніца. 1989, № 1.
 
{{літ|1=|Родчанка Р. Язэп Дыла // Беларусь. 1984, № 10|Юрэвіч Л.Н. Язэп Дыла і яго гістарычны раман «На шляху з вараг у грэкі» // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. 1991, № 5|БП, т. 2|ЭГБ, т. 3.|Від=Б}}
 
== Крыніцы ==
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|3|2|РЛ1-3|РЛ1-3}}
 
{{DEFAULTSORT:Дыла Язэп}}