Вікіпедыя

Сан-Стэфанскі мір: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
clean up, replaced: га дагавору → га дагавора (3), ,[[ → , [[, е у → е ў, ''' - → ''' —, Файл: → Выява: (3), дамовы → дагаворы using AWB
Радок 1:
[[ФайлВыява:HouseOfSanStefanoTreaty.jpg|thumb|250px|right|Дом, у якім быў падпісаны Сан-Стэфанскі мір]]
[[ФайлВыява:San-Stefano borders.jpg|thumb|Межы Расіі і балканскіх дзяржаў па Сан-Стэфанскаму мірнаму дагавору]]
[[ФайлВыява:Bulgaria-SanStefano -(1878)-byTodorBozhinov.png|thumb|400px|right|Межы Балгарыі паводле Сан-Стэфанскага мірнага дагавора]]
 
'''Сан-Стэфанскі мір''' -— папярэдні [[мірны дагавор]], заключаны ў мястэчку Сан-Стэфана (заходні прыгарад [[Канстанцінопаль|Канстанцінопаля]], цяпер [[Ешылькёй]] (''Yeşilköy'') у [[Горад Стамбул|Стамбульскім]] раёне [[Бакыркёй]]) {{СС|3|сакавіка3|1878|19|студзеня}} паміж [[Расія|Расійскай]] і [[Асманская імперыя|Асманскай імперыяй]] і завяршыўшы [[Руска-турэцкая вайна, 1877-1878|руска-турэцкую вайну 1877-1878 гадоў]]. Меў вялікае значэнне для асвабаджэння [[Балканскі паўвостраў|балканскіх народаў]] ад асманскага іга.
 
== Гісторыя ==
Радок 12:
16 сакавіка 1878 года ў Сан-Стэфана адбыўся абмен ратыфікацыйнымі граматамі і дагавор увайшоў у сілу. З раасійскага боку дагавор падпісалі былы рускі пасол у Канстанцінопалі граф [[Мікалай Паўлавіч Ігнацьеў|Мікалай Ігнацьеў]] і начальнік канцылярыі галоўнакамандуючага рускай арміі на Балканах і будучы пасол [[Аляксандр Іванавіч Нялідаў|А. І. Нялідаў]]. З турэцкага - міністр замежных спраў [[Мегмет Савфет паша|Савфет паша]] і пасол у Германіі [[Саадулах паша]].
 
Сан-Стэфанскі дагавор прызнаваў незалежнасць [[Сербія|Сербіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]] і [[Румынія|Румыніі]], а іх тэрыторыя павялічвалася. Боснія і Герцагавіна павінны былі ўтварыць аўтаномную вобласць. Стваралася новае аўтаномнае княства на Балканах - [[Балгарыя]], якое уключалаўключала этнічныя балгарскія тэрыторыі ў [[Мезія|Мезіі]], [[Фракія|Фракіі]] і [[Македонія, вобласць|Македоніі]]. Балгарыя распрасціралася ад [[Дунай|Дуная]] да [[Эгейскае мора|Эгейскага мора]], ад [[Чорнае мора|Чорнага мора]] да [[Ахрыдскае возера|Ахрыдскага возера]] і павінна была знаходзіцца два гады пад рускім кіраваннем, пасля чаго атрымлівала поўную аўтаномію, выплочваючы Турцыі намінальную даніну.
 
Турцыя абавязвалася выплаціць 1,410 млрд руб. кантрыбуцыі, з якіх 1,1 млрд пагашваліся за кошт тэрытарыяльных уступак - [[Горад Ардаган|Ардаган]], [[Горад Карс|Карс]], [[Горад Батум|Батум]], [[Горад догубаязіт|Баязет]] у Азіі; [[Дабруджа]], востраў дэльты Дуная і [[Змяіны, востраў|Змяіны востраў]] у Еўропе. У якасці ўзнагароды за вяртаемую Расіі паўднёвую частку Бесарабіі, тэрыторыі, саступаемыя туркамі ў Еўропе, за выключэннем Змяінага вострава, пераходзілі да Румыніі (гэта значыць [[Паўночная Дабруджа]]).
Радок 18:
Турцыя абавязвалася дакладна саблюдаць абмежавальны рэгламент 1868 г. у адносінах да Крыта, ўвесці ў фесаліі і Албаніі кіраванне па падобнаму прынцыпу і правесці рэформы ў Арменіі.
 
Еўрапейскія дзяржавы не жадалі пагадзіцца з гэтымі ўмовамі. Вялікабрытанія і Аўстра-Венгрыя жадалі любымі сродкамі прадухіліць выхад Расіі да [[Міжземнае мора|Міжземнага мора]] праз свайго сатэліта Балгарыю. У абмен на [[Кіпр]], Вялікабрытанія гарантавала Турцыі абарону. Наспяваючая вайна была прадухілена скліканнем [[Берлінскі кангрэс|Берлінскага кангрэса]], на якім былі амаль поўнасць перагледжаны вынікі Сан-Стэфанскага дагаворудагавора на шкоду Расіі, Балгарыі и Чарнагорыі.
 
Дзень падпісання Сан-Стэфанскага мірнага дагаворудагавора - нацыянальнае свята Балгарыі, на якім адзначаецца дзень асвабаджэння і аднаўлення балгарскай дзяржавы.
 
У гонар Сан-Стэфанскага мірнага дагаворудагавора быў названы [[астэроід]] [[(185) Эўніка]], адкрыты 1 сакавіка 1878 года, паколькі імя німфы грэчаскай міфалогіі Эўнікі перакладаецца як «шчаслівая перамога».
 
== Спасылкі ==
* [http://www.hrono.ru/dokum/1800dok/1878sanstef.php Тэкст дамовыдагавора на hrono.ru]
* [[Мікалай Аляксеевіч Троіцкі|''Мікалай Троіцкі'']] [http://sceptic.ru/library/id_1515.html Русско-турецкая война 1877-1878 гг./Итоги // Россия в XIX веке. Курс декций. М., 1997.]
 
Радок 31:
 
[[Катэгорыя:Мірныя дагаворы XIX стагоддзя]]
[[Катэгорыя:Руска-турэцкая вайна, 1877-18781877—1878]]
[[Катэгорыя:1878]]
[[Катэгорыя:Падзеі 3 сакавіка]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Сан-Стэфанскі_мір"