Моцнае ўзаемадзеянне: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 69 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11415 (translate me)
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 1:
'''Моцнае ядзернае ўзаемадзеянне''' (каляровае ўзаемадзеянне, ядзернае ўзаемадзеянне) — адно з чатырох фундаментальных узаемадзеянняў у [[фізіка|фізіцы]]. Моцнае ўзаемадзеянне дзейнічае ў маштабах [[Атамнае ядро|атамных ядраў]] і меней, адказваючы за прыцягненне паміж нуклонамі ў ядрах і паміж [[кварк]]амі ў [[адрон]]ах.
 
У моцным узаемадзеянні ўдзельнічаюць кваркі[[кварк]]і і глюёны[[глюон]]ы, а таксама складзеныя з іх элементарныя часціцы, якія называюцца адронамі.
 
== ПіёнПіон-нуклоннае ўзаемадзеянне ==
Неабходнасць увядзення паняцця моцных узаемадзеянняў узнікла ў 1930-х гг., калі зрабіласястала зразумела, што ні з'ява [[гравітацыйнае ўзаемадзеянне|гравітацыйнага]], ні з'ява [[электрамагнітнае ўзаемадзеянне|электрамагнітнага ўзаемадзеяння]] не былі здольныя адказаць намогуць пытаннерастлумачыць, што звязвае нуклоны ў [[атамнае ядро|ядрах]]. У [[1935]] годзе японскі фізік [[Хідэкі Юкава]] выбудаваўпабудаваў першую колькасную тэорыю ўзаемадзеяння нуклонаў[[нуклон]]аў, якое адбываецца пасродкампраз абменаабмен новымі часцінкамі, якія заразцяпер з'яўляюцца вядомымівядомыя як [[пі-мезонымезон]]ы (ці піёныпіоны). ПіёныПіоны былі пазьнейпазней вынайдзеныявыяўленыя экперымэнтальнымэкперыментальна чынам уў [[1947]] годзе.
 
У гэтай піёнпіон-нуклонавайнуклоннай тэорыі прыцягненьнепрыцягненне ці адштурхванне двух нуклонаў апісвалася як выпусканне піёнапіона адным нуклонам і наступнае яго паглынанне іншым нуклонам (па аналогіі з электрамагнітным узаемадзеяннем, якое апісваецца як абмен [[віртуальная часціца|віртуальным]] фатонам[[фатон]]ам). Гэта тэорыя паспяхова апісала цэлае кола з'яў у нуклон-нуклонных сутыкненнях і злучаныхзвязаных станах, а таксама ў сутыкненнях піёнаўпіонаў з нуклонамі. Колькасны каэфіцыент, які вызначае «эфэктыўнасцьэфектыўнасць» выпускання піёнапіона, аказаўся вельмі вялікім (у параўнанні з аналагічным каэфіцыентам лояполя электрамагнітнага ўзаемадзеяння), што і вызначае «сілу» моцнага ўзаемадзеяння.
 
== Гл. таксама ==
* [[СлабоеСлабае ўзаемадзеянне]]
 
* [[Слабое ўзаемадзеянне]]
 
{{Накід:Фізіка}}