Вікіпедыя

Фадзей (апостал): Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дрНяма тлумачэння праўкі
др арфаграфія, стылявыя змены
Радок 1:
{{арфаграфія}}
[[Выява:Stjudethaddeus.JPG|thumb|справа|200px|Апостал Іуда Фадзей пэндзля [[Жорж Дзюменіль дэ Латур|Латура]]]]
'''Фадзей''' — адзін з [[Дванаццаць апосталаў|дванаццаці апосталаў]] [[Ісус Хрыстос|Ісуса Хрыста]]. Звычайна лічыцца, што Фадзей і Іуда Фадзееў гэта адна і тая ж асоба, таксама ў [[Новы Запавет|Новым Запавеце]] называюць '''''Іуда Якаўлевым''''', '''''Іудай Фадзеем''''' або '''''Левіем'''''. Ён часам атаясамліваецца з [[Іуда, брат Ісуса|Іудам, «братам Ісуса»]], але Фадзея трэба адрозніваць ад [[Іуда Іскарыёт|Іуды Іскарыёта]], іншага вучня, здрадніка Ісуса.
 
[[Армянская Апостальская Царква]] шануе Фадзея разам з [[Варфаламей|Варфаламеем]] як свайго заступніка. У [[каталіцтва|Рымска-каталіцкай царквыцаркве]], ён з'яўляецца заступнікам у адчайных выпадках.
 
== Асоба. Тоеснасць Іуды з Фадзеем ==
Іуду Фадзея трэба адрозніваць ад Іуды Іскарыёта, другога вучня [[Іуда Іскарыёт|Іуды Іскарыёта]], а пазней здрадніка Ісуса. Іуда Якаўлеў згадваецца толькі двойчы ў Новым Запавеце: у спісах апосталаў у [[Евангелле паводле Лукі|Евангеллі ад Лукі]] 6:16 і [[Дзеянні Апосталаў|Дзеях]] 1:13.
 
Імя, пад якім [[Лука, евангеліст|Лука]] называе апостала — «Іуда Якаўлеў» з'яўляецца неадназначным у адносінах Іуды да гэтага Якава. Хоць такая канструкцыя часам азначае адносіны бацькі і сына, але гэтыя адносіны традыцыйна інтэрпрэтуецца як «Іуда, брат Якава» (Лк. 6:16). [[Евангелле паводле Яна|Евангелле ад Яна]] таксама адзін раз згадвае вучня як «''Іуда не Іскарыёт''» (Ян 14:22).
Радок 14 ⟶ 13:
У пералічэннях апосталаў у Матфея 10:3 і Марка 3:18, згадваецца Іуда, але пасля пералічэння стаіць Фадзей (ці ў некаторых рукапісах Евангелля ад Матфея 10:3, «Леввій празваны Фадзеем»). Гэта дало падставу хрысціянам ужо з ранніх часоў выкарыстоўваць імя «Іуда Фадзей». Гэты факт можа быць праўдападобным, калі ўлічыць, што слова «''Фадзей''» значыла мянушку.
 
Яшчэ адна складанасць заключаецца ў тым, што імя «Іуда» было заплямлена Іудай Іскарыётам. Сцвярджаецца, што па гэтай прычыне нядзіўнанедзіўна, што Марк і Мацвей называюць яго па альтэрнатыўным імянем.
 
Некаторыя біблейскія навукоўцы адпрэчваюцьаспрэчваюць гэту тэорыю, лічачы, што Іуда і Фадзей не з'яўляецца адной і той жа асобай.
 
== Служэнне Фадзея ==
Згодна хрысціянскай традыцыі, што Фадзей прапаведаваў Евангелле ў [[Іудзея|Іудзеі]], [[Самарыя|Самарыі]], [[Ідумея|Ідумеі]], [[Сірыя|Сірыі]], [[Месапатамія|Месапатаміі]] і [[Лівія|Лівіі]]. Таксама лічыцца, што ён наведаў [[Бейрут]] і [[Эдэса|Эдэсу]]. Пісьменнік [[14 стагоддзе|14-га стагоддзя]] [[Нікіфар Каліста]] піша, што Фадзей быў жаніхом на [[вяселле ў Кане Галілейскай|вяселлі ў Кане Галілейскай]]. Згодна паданням, што Фадзей нарадзіўся ў яўрэйскай сям'і ў Пярэі, горадзе ў [[Галілея|Галілеі]] пазней перабудаваным [[рымляне|рымлянамі]] і перайменаваны ў [[Кесарыя Філіпава|Кесарыі Філіпавай]].
[[Выява:Saint Thaddeus Monastery.jpg|thumb|left|Манастыр Святога Фадзея ў паўночным [[Іран]]е ]]
Па ўсёй верагоднасці, ён выкарыстоўваў [[грэчаская мова|грэчаскую]] і [[арамейская мова|арамейскую мовы]], як і амаль усе яго сучаснікі ў той час, і быў сялянінам па паходжанні. Паводле легенды, Фадзей быў сынам [[Клеопа|Клеопы]] і яго жонкі Марыі, стрыечныстрыечнай сястры [[Марыя, маці Ісуса|Дзевы Марыі]]. Паданне гаворыць, што бацька Фадзея Клеопа, быў забіты з-за яго прамой і адкрытай адданасці [[Уваскрэсенне Ісуса Хрыста|ўваскрослагаўваскросламу ХрыстаХрысту]].
 
Апосталы [[Апостал Варфаламей|Варфаламей]] і Фадзей традыцыйна лічаццца першымі, хто прынёс хрысціянства ў [[Арменія|Арменію]], і, такім чынам, шануюцца як заступнікі ў Армянскай Апостальскай Царкве. З гэтым звязана традыцыя манастыра Святога Фадзея (у цяперашні час у паўночным [[Іран]]е) і Святога Варфаламея (цяпер на паўднёвым усходзе [[Турцыя|Турцыі]]), якія абодва былі пабудаваныя ў тагачаснай Арменіі.
 
== Смерць і рэшткі ==
[[File:Thaddeus mosaic.jpg|thumb|Сімвала пакутніцтва Фадзея]]
Па традыцыі, Іуда Фадзей прыняў пакутніцкую смерць каля [[65]] г. н.э. у [[Бейрут|Бейруце]], у рымскай правінцыі Сірыя, разам з апосталам [[Сымон Кананіт|Сымонам Кананітам]], з якім ён быў звязаны. Па іншых дадзеных, ён быў забіты ў Арменіі, дзе на месцы смерці быў пабудаваны манастыр. Сякера, якая часта паказваецца ў малюнках сімвалізуе тое, як ён быў забіты.
 
Праз некаторы час пасля яго смерці, цела Іуды быўбыло прывезеныпрывезена з Бейрута ў [[Рым]] і змешчана ў склепе ў [[Базіліка Святога Пятра|базіліцы Святога Пятра]]. Цяпер яго рэшткі знаходзяцца ў левым трансепце базілікі Святога Пятра пад галоўным алтаром святога Іосіфа ў адной магіле з рэшткамі апостала [[Сымон Кананіт|Сымона Кананіта]]. Паводле іншай папулярнай традыцыі, рэшткі Святога Фадзея былі захаваны ў армянскім манастыры на востраве ў паўночнай частцы [[возера Ісык-Куль]] у [[Кыргызстан]]е, дзе захоўваліся па меншай меры да сярэдзіны [[15 стагоддзе|15 стагоддзя]]. Пазнейшыя легенды альбо адмаўляць, што рэшткі захаваліся там, або сцвярджаць, што яны былі перамешчаныя ў яшчэ больш пустынную крэпасць у [[Памір|гарах Паміра]].
 
{{Апосталы}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Фадзей_(апостал)"