Тайная вячэра (Леанарда да Вінчы): Розніца паміж версіямі

'''Тайная вячэра''' ({{lang-it|Il Cenacolo}} або {{lang-it|L'Ultima Cena}}) - — роспіс [[Леанарда да Вінчы]], зроблены ў канцы 15-га стагоддзя ў трапезнай манастыра [[Санта-Марыя дэла Грацыя]] ў [[Мілан]]е. Гэта адзін з самых вядомых роспісаў у свеце, і адзін з найбольш вывучаных.

== Апісанне карціны ==

[[Выява:Montorfano, crocifissione, 1497, con interventi di leonardo nei ritratti dei duchi.jpg|thumb|350px|right|Выява "«Укрыжаванне"» з іншага боку памяшкання]]

Тайная вячэра мае памеры 460  см х 880  см і займае тарцавую сценку сталовай у манастыры [[Санта-Марыя-дэла-Грацыя]] ў [[Мілан]]е, Італія. Тэма была традыцыйнай для сталовых, хоць памяшканне не было трапезнай у той час, калі Леанарда намаляваў яго. Галоўнае царкоўнае збудаванне было неўзабаве завершана (у [[1498]] годзе), але было перабудавана [[Даната Брамантэ|Браманте]], якога Людовіка Сфорца замовіў пабудаваць маўзалей сям'і Сфорца. Выява павінна была быць у цэнтральным маўзалеі. [[Люнет, архітэктура|Люнеты]] над галоўным жывапісам, якія сфармаваліся з-за патройнай скляпеністай столлі трапезнай, распісаны гербамі Сфорца. Супрацьлеглая сцяна трапезнай пакрытая фрэскай Укрыжаванне [[Джавані Доната ды Монторфана]], да якой Леанарда дадаў фігуры сям'і Сфорца. (Гэтыя фігуры пагоршыліся гэтак жа, як і ''Тайная вячэра''). Леанарда пачаў працу над Апошняй Вячэрай у [[1495]] годзе і скончыў яе ў [[1498]] годзе, праца над карцінай не была пастаяннай. Дата пачатку - — прыблізная, так як архівы манастыра за той перыяд былі знішчаны, і дакумент, датаваны 1497 годам, паказвае, што карціна ў той час была амаль завершана. Прыёр манастыра скардзіўся Леанарда аб затрымцы, што выклікала гнеў апошняга. Ён пісаў на кіраўніцтву манастыра, тлумачачы, што ён хоча знайсці ідэальны злачынны твар для [[Іуда Іскарыёт|Іуды]], і што калі ў яго гэта не атрымаецца, то для твару Іуды ён выкарыстае твар прыёра, які скардзіўся.

* [[Іуда Іскарыёт]], [[Пётр, апостал|Пётр]] і [[Ян Багаслоў|Ян]] ўтвараюць іншую групу з трох чалавек. Іуда носіць зялёнае і сіняе і знаходзіцца ў цені, выглядае даволі замкнёным і дзіўленым ад нечаканага адкрыцця свайго плана. Ён сціскае маленькую сумку, што, магчыма, азначае срэбра, дадзенае ў якасці [[Трыццаць срэбранікаў|аплаты за здраду]], або спасылка на яго ролі ў якасці скарбніка. Ён таксама перакульвае сальніцы. Гэта можа быць звязана з блізкаўсходняй выказваннем "«''здрадзіць соль''"», што азначае здрадзіць свайму Настаўніку. Іуда адзіны чалавек, у каго локаць знаходзіцца на столе, галава па гарызанталі ніжэй з усіх, змешчаных на жывапісу. Пётр выглядае злосным і трымае нож накіраваны ў бок ад Хрыста, магчыма такім чынам прадракаючы яго бурную рэакцыю ў [[Гефсіманія|Гефсіманскім]] садзе падчас [[Арышт Ісуса|арышту Ісуса]]. Малады апостал Ян відаць ледзь страціць прытомнасць.

* [[Фама, апостал|Фама]], [[Якаў Зевядзееў]] і [[Філіп, апостал|Філіп]] - — наступная група з трох чалавек. Фама відавочна засмучаны; яго падняты указальны палец прадвешчае яго недавер пасля [[Уваскрэсенне Ісуса Хрыста|Уваскрэсення]]. Якаў Зевядзееў выглядае ашаломлены, яго рукі ў паветры. Філіп відаць хоча спытаць нейкае тлумачэнне.

* [[Матфей, евангеліст|Матфей]], [[Фадзей, апостал|Іуда Фадзей]] і [[Сымон Кананіт]] - — апошняя група з трох чалавек. Іуда Фадзей і Матфей звернутыя да Сымона, магчыма, каб высветліць ці ёсць у яго адказы на іх першапачатковыя пытанні.

[[Выява:Giampietrino-Last-Supper-ca-1520.jpg|thumb|right|350px|''«Тайная вячэра''», каля [[1520]] года, Джавані П'етра Рыццолі, называецца [[Джампетрына]] (працаваў 1508-15491508—1549), палатно, алей, у цяперашні час у калекцыі [[Каралеўская акадэмія мастацтваў|Каралеўскай акадэміі мастацтваў]], [[Лондан]]; дакладная поўная копія, якая на працягу дваццаць гадоў была асноўнай крыніцай аднаўлення арыгінала (1978-19981978—1998). Яна ўключае ў сябе некалькі страчаных дэталяў, такіх як ногі Хрыста і сальніцу, перакуленую Іудай. Лічыцца, што Джампетрына цесна супрацоўнічаў з Леанарда, калі той быў у [[Горад Мілан|Мілане]]е.]]

== Важныя копіі ==