Елізавета Сцюарт: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
clean up, replaced: ўнія → унія, ; 19 жніўня 1596 → ; {{ДН|19|8|1596}}, я у → я ў, — 13 лютага 1662 → — {{ДС|13|2|1662}}, бэт → бет (2), ўнія → уні using AWB
Радок 3:
| арыгінальнае імя = {{lang-en|Elizabeth Stuart}}
| партрэт = Gerard van Honthorst 007.jpeg
| подпіс = ''Елізавета Сцюарт,</br /> мастак [[Герыт ван Хонтхарст]]''
| шырыня партрэта = 280px
| герб =
Радок 10:
| тытул = Каралева Чэхіі
| парадак-жан = 23
| пад імем = Елізавета Багемская</br />"Зімовая каралева"
| сцяг = Flag of Bohemia.svg
 
Радок 25:
| бацька = [[Якаў I, кароль Англіі|Якаў VI Шатландскі]]
| маці = [[Ганна Дацкая]]
| муж = [[Фрыдрых V, курфюрст Пфальца)| Фрыдрых V Пфальцскі]]
| дзеці = сыны: Фрыдрых Генрых, [[Карл I Людвіг, курфюрст Пфальца|Карл Людвіг]], [[Руперт Пфальцскі, герцаг Камберленд|Руперт]], Морыц, Людвіг, [[Эдвард Пфальцскі|Эдвард]], Іаган Філіп Фрыдрых, Густаў Адольф;</br> дочкі: Элізабэт, Луіза Галандзіна, Генрыэта Марыя, Шарлота, [[Сафія Гановерская|Сафія]]
}}
'''Елізавета Сцюарт''' ({{lang-en|Elizabeth Stuart}}; [[{{ДН|19 жніўня]] [[|8|1596]]}} — [[{{ДС|13 лютага]] [[|2|1662]]}}) — [[Шатландыя|шатландская]] прынцэса з роду [[Сцюарты|Сцюартаў]], чые прамыя нашчадкі ў [[1714]] годзе заснавалі [[Гановерская дынастыя|Гановерскую дынастыю]] на [[Англія|англійскім]] прастоле.
 
== Біяграфія ==
Елізавета была старэйшай дачкой караля Шатландыі (з [[1603]] года Англіі) [[Якаў I, кароль Англіі|Якава VI (I)]] і яго жонкі [[Ганна Дацкая, каралева Шатландыі|Ганны Дацкай]]. Малодшы брат прынцэсы, [[Карл I, кароль Англіі|Карл I]], у [[1625]] годзе атрымаў у спадчыну англійскі і шатландскі прастолы.
 
У [[1605]] годзе ўдзельнікі [[Парахавая змова|Парахавой змовы]] планавалі забіць караля Якава I і ўзвесці на англійскі прастол яго дзевяцігадовую дачку Елізавету, каб забяспечыць рэстаўрацыю [[каталіцызм]]ау ў Англіі. Змова была выкрата, а яго арганізатары пакараны смерцю.
 
У [[1613]] годзе Елізавета Сцюарт выйшла замуж за [[курфюрст]]а [[Курпфальц|Пфальца]] [[Фрыдрых V, курфюрст Пфальцскі|Фрыдрыха V]], лідара [[Евангелічная ўніяунія|Евангелічнай уніі]] нямецкіх [[пратэстанцтва|пратэстанцкіх]] князёў. Гэты шлюб заклаў аснову трывалага саюза паміж Англіяй і пратэстанцкімі дзяржавамі [[Германія|Германіі]], які ігралі важную ролю ў міжнародных адносінах у Еўропе ў XVII—XVIII стагоддзях. У [[1619]] годзе Фрыдрых Пфальцскі быў выбраны мяцежнымі [[Чэхія|чэшскімі]] саслоўямі каралём Чэхіі, што паслужыла нагодай да пачатку [[Трыццацігадовая вайна|Трыццацігадовай вайны]]. Кіраванне Фрыдрыха ў Чэхіі было нядоўгім, ужо ў [[1620]] годзе войскі [[Фердынанд II, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі|імператара]] разбілі чэшскую армію ў [[Бітва на Белай Гары|бітве ў Белай гары]] і выгналі Фрыдрыха. Нядоўгі перыяд кіравання ў Чэхіі прынёс Елізавеце Сцюарт мянушку «Зімовая каралева».
 
Пасля шэрагу параз ад імперскіх войскаў і акупацыі Пфальца Фрыдрых V і Елізавета перабраліся ў [[Гаага|Гаагу]], дзе былы чэшскі кароль сканаў у [[1632]] годзе Елізавета Сцюарт засталася ў [[Рэспубліка Злучаных правінцый|Галандыі]], нават пасля таго, як у [[1648]] годзе яе сын [[Карл I Людвіг, курфюрст Пфальца|Карл I Людвіг]] быў адноўлены на прастоле курфюрства Пфальцскага.
Радок 57:
: Густаў Адольф (1632—1651)
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Англіі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Шатландыі]]
[[Катэгорыя:Дынастыя Сцюартаў]]
 
{{Бібліяінфармацыя}}