Дварэц (Дзятлаўскі раён): Розніца паміж версіямі

|статус =

|плошчакраіна = Беларусь

|вышыняпадначаленне = =

|шчыльнасць =

|двароў нацыянальны склад = 302

|тэлефонны код канфесійны склад = +375 1563

|раёнсайт = Дзятлаўскі

'''Дварэ́ц''' — вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Рака Моўчадзь|Моўчадзь]]. Цэнтр [[Дварэцкі сельсавет, Дзятлаўскі раён|сельсаветусельсавета]] [[Дзятлаўскі раён|Дзятлаўскага раёна]] [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай вобласці]]. Насельніцтва 810 чал. ([[1997]]). Знаходзіцца за 13 км на паўднёвы ўсход ад [[Горад Дзятлава|Дзятлава]], за 5 км ад чыгуначнай станцыі [[Гарадскі пасёлак Наваельня|Наваельня]].

Дварэц — даўняе [[мястэчка]] [[НаваградскіНовагародскі павет|гістарычнай Наваградчыны]].

Упершыню Дварэч згадваецца ў [[XV15 стагоддзе|XV ст.стагоддзі]] як уладанне князя Фёдара Даўголдавіча, пазней [[Свідрыгайла Альгердавіч|Свідрыгайлы]], з [[1451]] — канцлера літоўскага [[Міхал Кезгайлавіч|Міхала Кезгайлы]]. У [[1516]] {{нп3|Мікалай Янавіч Кезгайла|Мікалай Кезгайла|ru|Кезгайло, Николай Янович}} збудаваў тут касцёл, паселішча атрымала статус мястэчка. МясцовацьМясцовасць уваходзіла уваходзілаўў склад [[Наваградскі павет|Наваградскага павета]] [[Навагрудскае ваяводства|Навагрудскага ваяводства]].

[[Выява:Dvarec. Дварэц (XX).jpg|thumb|злева|200px250px|Стары касцёл, фота пач. [[XX20 стагоддзе|XX ст.]]]]

У [[1554]]—[[1555]] Дварэц знаходзіўся ва ўладанні [[Іван Гарнастай|Івана Гарнастая]], з [[1555]] да канца [[XVI16 стагоддзе|XVI ст.стагоддзя]] — Соф'і Кезгайлаўны. У кан.канцы [[XVI16 стагоддзе|XVI ст.]] маёнтак перайшоў да [[ЗавішыРод Завішаў|Завішаў]]. У [[XVII17 стагоддзе|XVII ст.стагоддзі]] уў тутэйшым касцёле знаходзіўся цудоўны абраз Маці Боскай.

У выніку [[трэціРэч падзел Рэчы ПаспалітайПаспалітая|трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай]] ([[1795]]) Дварэц апынуўся ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], дзе стаў цэнтрам воласці [[Слонімскі павет|Слонімскага павета]]. Станам на [[1804]] у мястэчку было 59 двароў, у [[1870-я]] — 77 двароў, 2 царквы, касцёл, капліца, 2 малітоўныя дамы, школа, багадзельня, 9 крамаў, 3 шынкі, [[год|рэгулярна]] праводзіліся 2 кірмашы.

У [[Першая сусветная вайна|Першую сусветную вайну]] Дварэц занялі нямецкія войскі, пазней бальшавікі. [[15 красавіка]] [[1919]] згуртаванне польскага войска пад камандаю маёра [[Леон{{нп3|Лявон Завістоўскі|ЛеонаЛявона Завістоўскага]]|pl|Antoni Zawistowski}} адбіла мястэчка з рук бальшавікоў<ref>{{нп3|Лех Вышчальскі|Lech Wyszczelski|pl|Lech Wyszczelski}}. Wojna polsko-rosyjska 1919—1920. Wyd. 1. T. 1.  — Warszawa: Bellona, 2010. S. 52—53.</ref>. Згодна з [[Рыжскі мірны дагавор (1921 года)|Рыжскім мірным дагаворам]] ([[1921]]) Дварэц апынуўся ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка, 1918—1939|Польскай Рэспублікі]], у Слонімскім павеце.

У [[1939]] Дварэц увайшоў у склад [[БССР]], дзе стаў цэнтрам сельсавета. Статус паселішча панізілі да вёскі. 3 [[25 снежня]] [[1962]] да [[6 студзеня]] [[1965]] Дварэц уваходзіў у склад Навагрудскага раёна. Станам на [[1971]] у вёсцы было 222 двары, на [[1993]]  — 311 двароў, на [[1997]] — 302 двары.

* '''[[19 стагоддзе|XIX стагоддзе]]''': [[1830]] — 296 муж., з іх шляхты 4, духоўнага саслоўя 2, мяшчан-іўдзеяў 143, мяшчан-хрысціян і сялян 145, жабракоў 2<ref>{{Крыніцы/Мястэчкі Беларусі, 2010|к}} С. 414.</ref>; [[1878]] — 625 чал, з іх 170 іўдзеяў<ref>Dworzec // {{Крыніцы/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|2}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_II/236 236].</ref>

* '''[[20 стагоддзе|XX стагоддзе]]''': [[1901]] — 1373 чал.; [[1971]] — 609 чал.; [[1993]] — 850 чал.<ref>[[Валерый Уладзіміравіч Шаблюк|Валерый Шаблюк]]. Дварэц // {{Крыніцы/ЭГБ|3к}} С. 218.</ref>; [[1997]] — 810 чал.

[[Выява:Dvarec. Дварэц (1918).jpg|thumb|200px250px|Новы касцёл, фота [[1918]]]]

* [{{ГБ|http://globus.tut.by/dvorec_dya/index.htm Здымкі на Globus.tut.by]}}