Сяргей Антонавіч Чыжык: Розніца паміж версіямі

|Выява = Chizhik_s_a.jpg

|Шырыня = 50px

|Навуковае званне = {{Навуковае званне||0}}, {{Навуковае званне|НАНБ|10}}

'''Сяргей Антонавіч Чыжык''' ({{ДН|28|5|1959}}, вёска Асмолава, Нясвіжскі раён, Мінская вобласць)  — беларускі вучоны ў галіне фізікі і механікі паверхняў на мікра- і нанаўзроўні, нанадыягностыкі. Доктар тэхнічных навук (1998), прафесар (2007), член-карэспандэнтакадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі]] (2014, нанатэхналогіі; чл.-кар. з 2009).

Скончыў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт (1980). З 1980  г. у [[Інстытут механікі металапалімерных сістэм імя В.А. Белага НАН Беларусі|Інстытуце механікі металапалімерных сістэм імя В. А.  Белага НАН Беларусі]], з 1999  г. загадчык лабараторыі, з 2002 - — загадчык аддзела. З 2002 - — загадчык лабараторыі, з 2005 - — загадчык аддзялення, з 2007 - — намеснік дырэктара Інстытута цепла-і масабмену ім. А. В.  Лыкава НАН Беларусі. З 2008 намеснік галоўнага вучонага сакратара, у 2009-2012 2009—2012 гг. галоўны вучоны сакратар Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. З лютага 2012 года намеснік Старшыні Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, з 2014<ref name="НАНБ">[http://www.peeep.us/fa231cac Национальная академия наук Беларуси - — Новости - — 2 мая 2014]</ref> Першы намеснік Старшыні Прэзідыума НАН Беларусі. Адначасова загадчык лабараторыі Інстытута цепла-і масаабмену імя. А. В.  Лыкава НАН Беларусі. Член рэдкалегіі часопісаў «Даклады НАН Беларусі», «Механіка машын, механізмаў і матэрыялаў», «Інжынер-механік».

Навуковыя даследаванні ў галіне трыбамеханікі прэцызійнага кантакту, фізікі і механікі паверхняў на мікра-і нанаўзроўні, нанаструктурнага [[матэрыялазнаўства]], нанадыягностыкі матэрыялаў метадам атамна-сілавой мікраскапіі. Ім атрыманы асноватворныя заканамернасці фарміравання і функцыянавання прэцызійнага фрыкцыйнага кантакту, распрацаваны статыстычныя мадэлі кантакту шматузроўневых шурпатых паверхняў ва ўмовах эфектыўнага дзеяння паверхневых сіл, якія былі выкарыстаныя пры праектаванні рабочых паверхняў у сістэмах магнітнага запісу, мікрапінцэтах і мікра-электрамеханічных сістэмах. Пад яго кіраўніцтвам і пры непасрэдным удзеле распрацаваны метады, створаны тэарэтычныя мадэлі і ўнікальнае абсталяванне для комплекснага аналізу паверхняў на нанаўзроўні. Распрацаваны новыя працэдуры ў атамна-сілавой мікраскапіі: латэральна-сілавая [[спектраскапія]], асцыліруючая [[трыбаметрыя]], нанавалачэнне і нанасвідраванне. Распрацаваны тэхналогіі мембранна-капілярнага транспарту, для стварэння зондаў-нанаманіпулятараў на базе вугляродных нанатрубак, кантраляванага фарміравання на вастрыі зонда адзінкавых нанааб'ектаў (часціцы, дроту, ніткі з нанатрубак), з наступнай ацэнкай іх фізіка-механічных уласцівасцяў. Развіваюцца новыя напрамкі — нана[[тамаграфія]] прыпаверхневага пласту і клеткавая нанамеханіка. Пад яго кіраўніцтвам і пры непасрэдным удзеле выканана распрацоўка і ўпершыню з 1994 г. наладжана вытворчасць айчынных атамна-сілавых [[мікраскоп]]аў серый «Нанотоп» і «Нанотестер», якія выкарыстоўваюцца ў дзесятках навуковых і завадскіх лабараторый Рэспублікі Беларусь, а таксама пастаўляюцца за мяжу.

Ордэн Пашаны (2014)<ref name="pravo">[http://www.pravo.by/main.aspx?guid=12551&p0=P31400386&p1=1&p5=0 Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь №486№ 486 ад 4 жніўня 2014  г.]</ref>.

* [http://nasb.gov.by/rus/members/correspondentsacademicians/chizhik.php Профіль члена-карэспандэнта С. А.  Чыжыка на сайце НАН Беларусі]