Канстанцый I Хлор: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 27:
| дзеці = 1) [[Канстанцін I Вялікі]] <br /> 2) [[Анастасія, сястра Канстанціна I|Анастасія]] <br /> 3) [[Юлій Канстанцый]] <br /> 4) [[Далмацый Старэйшы|Флавій Далмацый]] <br /> 5) [[Флавія Юлія Канстанцыя]] <br /> 6) [[Еўтропія, дачка Канстанцыя Хлора|Еўтропія]] <br /> 7) [[Ганібаліян Старэйшы]]
}}
'''Фла́вій Вале́рый Канста́нцый'''  ({{lang-la|Flavius Valerius Constantius}}), больш вядомы ў рымскай гістарыяграфіі як  '''Канстанцый I Хлор'''  — рымскі імператар як [[Цэзар, тытул|Цэзар]] у 293—305 гадах, як [[Аўгуст, тытул|Аўгуст]] у 305—306 гадах. Бацька [[Канстанцін I Вялікі|Канстанціна Вялікага]] і заснавальнік [[Дынастыя Канстанціна|дынастыі Канстанцінаў]]. Мянушку Хлор ({{lang-el|χλωρός}}, што азначае «бледны») атрымаў пазней ад візантыйскіх гісторыкаў<ref name="Seeck" />.
 
Паходзіў з прыдунайскіх правінцый. У 293 годзе Канстанцый быў абвешчаны [[Дыяклетыян]]ам Цэзарамабвясціў Канстанцыя цэзарам. На гэтай пасадзе ён праводзіў кампаніі супраць узурпатара [[Алект]]а ў Брытаніі, на Рэйне супраць [[Алеманы|алеманаў]] і [[франкі|франкаў]]. Стаўшы Аўгустамаўгустам у 305 годзе, Канстанцый пачаў паспяховую карную кампанію супраць [[Пікты|піктаў]] і [[скоты|скотаў]]. Аднак у наступным годзе ён сканаў у [[Ёрк|Эбаракуме]]. Яго смерць выклікала пачатак крызісу [[Тэтрархія|тэтрархіі]]{{sfn|Грант|1998|pp=}}.
 
Канстанцый насіў наступныя пераможныя тытулы: «Германскі Найвялікшы»  — з [[294]] года, «Брытанскі Найвялікшы»  — з [[296]] года, «Карпійскі Найвялікшы», «Армянскі Найвялікшы», «Мідыйскі Найвялікшы», «Адыябенскі Найвялікшы», «Персідскі Найвялікшы»  — з [[297]] года, «Сармацкі Найвялікшы»  — магчыма, з [[299]] года, «Сармацкі Найвялікшы» (другі раз) і «Германскі Найвялікшы» (другі раз)  — з [[301]] года, «Брытанскі Найвялікшы» (другі раз)  — з [[306]] года{{sfn|Грант|1998|pp=}}.
 
== Біяграфія ==
 
=== Жыццё да прыняцця ўлады ===
Флавій Валерый Канстанцый Хлор нарадзіўся ў [[Ілірык]]у 31 сакавіка меркавана ў [[250]] годзе{{sfn|Michael DiMaio, Jr|1996|pp=}}. Паводле кнігі «[[Гісторыя Аўгустаў]]», ён быў сынам знатнага выхадца з {{не перакладзена 3|Дарданія, рымская правінцыя|Дарданіі|de|Dardanien}} Еўтропія і Клаўдзіі, пляменніцы імператараў [[Клаўдзій II|Клаўдзія II]] і [[Квінтыл]]а<ref>''Трэбелій Паліён''. Гісторыя Аўгустаў. Боскі Клаўдзій. XIII. 2.</ref>. Панегірыст Еўменій называе яго нават незаконнанароджаным сынам Клаўдзія<ref name="Seeck" />. Сучасныя гісторыкі, такія як {{нп3|Пат Сазерн||en|Pat Southern}} і аўтары [[PLRE]], падазраюць, што гэты радавод быў прыдуманы [[Канстанцін I Вялікі|Канстанцінам I Вялікім]] ужо пасля смерці Канстанцыя для ўмацавання сваёй улады, і што яго сям'я былі нязнатнага паходжання<ref name="Seeck" />{{sfn|Southern|2001|p=172}}{{sfn|Southern|2001|p=172}}<ref name=autogenerated1>''PLRE''. Fl. Val. Constantius 12.</ref>.
 
Канстанцый быў членам корпуса пратэктараў імператара пры [[Аўрэліян]]е і браў удзелўдзельнічаў у паходзе супраць [[Пальмірскае царства|Пальмірскага царства]]{{sfn|Potter|2004|p=288}}. Паводле зборніка біяграфій імператараў «Гісторыя Аўгустаў», у часы ўладарання [[Проб]]а Канстанцый быў [[Дукс, пасада|дуксам]]<ref>Гэта рымская ваенная пасада.</ref>, але гэта, хутчэй за ўсё, выдумка аўтара<ref name=autogenerated1 />. Паводле «[[Ананім Валезія|Ананіма Валезія]]», Канстанцый быў яшчэ і ваенным трыбунам<ref>''Ананім Валезія''. Паходжанне імператара Канстанціна. I. 2.</ref>. Адзіная дакументальна пацверджаная пасада Канстанцыя  — гэта прызначэнне яго [[прэзід]]ам Далмацыі ў кіраванне [[Марк Аўрэлій Кар|Кара]]{{sfn|Potter|2004|p=288}}<ref>{{CIL|3|9860}}</ref>. Была выказана здагадка, што пасля паўстання Дыяклетыяна Канстанцый перайшоў на яго бок і ўзяў удзел у бітве пры Маргусе ў 285 годзе{{sfn|Potter|2004|p=280}}.
 
У 286 годзе Дыяклетыян прызначае свайго сябра [[Максіміян]]а суправіцелем і дае яму ў валоданне заходнія правінцыі, у той час як сам забірае ўвесь Усход, пачынаючы працэс, які ў канчатковым выніку прывядзе да падзелу [[Рымская імперыя|Рымскай імперыі]] на дзве часткі  — Заходнюю і ЎсходнююУсходнюю{{sfn|Southern|2001|p=142}}. У 288 годзе, калі тэрмін яго знаходжання на пасадзе прэзіда Далмацыі скончыўся, Канстанцый быў прызначаны [[Прэфект прэторыя|прэфектам прэторыя]] пры заходнім імператары Максіміяне{{sfn|Canduci|2010|p=119}}. З тых часоў ён, як відаць, заняў значнае становішча пры імператарскім двары<ref name="Seeck" />. На працягу перыяду 288—289 гадоў Канстанцый пад камандаваннем Максіміяна прымаў актыўны ўдзел у вайне супраць [[Алеманы|алеманаў]], правядзення кампаній на тэрыторыі варварскіх плямёнаў за [[Рэйн]]ам і Дунаем{{sfn|Canduci|2010|p=119}}. Для ўмацавання сувязяўсувязей паміж імператарам і яго ўплывовым военачальнікам у 289 годзе Канстанцый адмовіўся ад сваёй жонкі (або наложніцы) [[Алена Роўнаапостальная|Алены]] і ажаніўся з дачкой імператара Максіміяна [[Флавія Максіміяна Феадора|Феадорай]]{{sfn|Canduci|2010|p=119}}.
 
=== Кіраванне ===
 
==== Абвяшчэнне Цэзарамцэзарам ====
[[Выява:Argenteus-Constantius I-antioch RIC 033a.jpg|300px|right|thumb|[[Аргентыус]] з партрэтам Канстанцыя Хлора]]
 
У [[293]] годзе Дыяклетыян, усведамляючы амбіцыі свайго суправіцеля, дазволіў Максіміяну садзейнічаць Канстанцыю ў атрыманні тытула імператара падчас новага падзелу імперыі{{sfn|Southern|2001|p=145}}. Дыяклетыян падзяляе адміністрацыю Рымскай імперыі на дзве паловы, якія адносяцца да заходняй і ўсходняй часткам. Кожнай паловай будзе кіраваць Аўгустаўгуст пры падтрымцы [[Цэзар, (тытул)|Цэзарацэзара]]. Абодва Цэзарацэзары мелі права ўспадкоўванніспадчыны пасля смерці Аўгустааўгуста.
 
У [[Медыялан]]е 1 сакавіка 293 года Канстанцый быў афіцыйна прызначаны Цэзарамцэзарам Максіміяна{{sfn|Southern|2001|p=145}}. Ён прыняў імя Флавія Валерыя і атрымаў пад свойу пачатаккіраванне Галію, Брытанію і, магчыма, Іспанію{{sfn|Southern|2001|p=145}}. Дыяклетыян, усходні Аўгуст, у імкненні захаваць баланс сіл у імперыі прызначае 21 мая 293 года ў Філіпопалі военачальніка [[Галерый|Галерыя]] сваім цэзарам{{sfn|Southern|2001|p=145}}. Канстанцый быў старэйшым з двух Цэзараўцэзараў, і таму ў афіцыйных дакументах ён заўсёды меў прыярытэт, быўшы згаданым перад Галерыем{{sfn|Southern|2001|p=147}}. Сталіцай Канстанцыя была [[Трыр|Аўгуста Трэвераў]], размешчаная на рацэ Мазела<ref>Сучасная назва  — Мозель.</ref>{{sfn|Грант|1998|pp=}}. У гэтым горадзе імператар пачаў будаўніцтва грандыёзнага палацавага комплексу, які быў завершаны яго сынам{{sfn|Грант|1998|pp=}}. Комплекс займаў усю паўночна-заходнюю частку горада{{sfn|Грант|1998|pp=}}.
 
Першай задачай Канстанцыя пасля абвяшчэння Цэзарамцэзарам было здушыцьзадушыць паўстанне рымскага ўзурпатара [[Караўзій|Караўзія]], які абвясціў сябе імператарам у Брытаніі і паўночнай Галіі ў 286 годзе{{sfn|Potter|2004|p=288}}. Пасля паражэння, нанесенага ім Максіміяну, той быў вымушаны прызнаць уладу мяцежніка{{sfn|Potter|2004|p=280}}. У канцы 293 года Канстанцый аблажыў і ўзяў штурмам галоўную базу і гавань Караўзія на кантыненце  — [[Булонь-сюр-Мер|Банонію]]{{sfn|Birley|2005|p=385}}. Вялікая дамба, якая стаяла на ўваходзе ў бухту, не дазволіла Караўзію даслацьпаслаць да горадагорад падмацаванне, і таму ўзурпатар быў вымушаны здаць горад{{sfn|Birley|2005|p=385}}. Неўзабаве пасля гэтага Караўзій быў забіты сваім скарбнікам [[Алект]]ам, які абвясціў сябе імператарам{{sfn|Birley|2005|p=385}}.
 
Канстанцый правёў наступныя два гады ў нейтралізацыі пагрозы нападунападзення [[Франкі|франкаў]], якія былі саюзнікамі Алекта{{sfn|Southern|2001|p=149}}, паколькібо паўночная Галія заставалася пад кантролем брытанскага ўзурпатара прынамсі да [[295]] года{{sfn|Birley|2005|p=387}}. Ён таксама ваяваў супраць [[Алеманы|алеманаў]] і дамогсядабіўся некаторых перамог у вусцевусці Рэйна ў тым жа годзе{{sfn|Birley|2005|pp=385-386}}. Адміністрацыйныя праблемы азначалі, што ён здзейсніў прынамсі адну паездку ў Італію тымў часамтой час{{sfn|Southern|2001|p=149}}. Нарэшце, у 296 годзе Канстанцый палічыў, што дастаткова ўмацаваўся на кантыненце, і здаў камандаванне войскамі на [[Рэйн]]е Максіміяну{{sfn|Southern|2001|p=150}}. Ён арганізаваў дзве флатыліі. Адна, пад камандваннем самога КанстанцыеяКанстанцыя, выйшла з Баноніі, а другая пад камандаваннем прэфекта прэторыя [[Юлій Асклепіядот|Юлія Асклепіядота]] адплыла з вусця [[Сена|Сены]]{{sfn|Birley|2005|p=388}}. Дзякуючы моцнай [[смуга|смузе]] прэфект здолеў шчаснаудачна пазбегнуць сустрэчы з галоўным флотам Алекта і высадзіўся з арміяй на [[Востраў Уайт|востраве Уайт]]<ref>''Аўрэлій Віктар''. Пра цэзараў. XXXIX. 42.</ref>. Алект з усімі сіламі накіраваўся насустрач войску Асклепіядота, і гэта дало Канстанцыю магчымасць без перашкод высадзіцца ў [[Кент|Кенце]]{{sfn|Potter|2004|p=292}}. Аднак спроба не ўвянчалася поспехам, таму што з-за моцнагамоцнай [[смуга|смугі]] частка караблёў не змагла далучыцца да асноўнага флоту, і цячэннем яе аднесла да вусця [[Тэмза|Тэмзы]]{{sfn|Грант|1998|pp=}}. Праз некаторы час імператар адправіўся на паўднёвы бераг [[Ла-Манш]]а, а прэфекту ўдалося канчаткова разбіць Алекта дзесьці на поўначы [[ГэмпшырХэмпшыр]]а або [[Беркшыр]]а, у выніку чаго ўзурпатар загінуў{{sfn|Potter|2004|p=292}}. Аднак частка яго наймітаў з племяплемені франкаў выратавалася і драпежнічала аж да [[Лондан|Ландыніума]], дзе іх перабілі легіянеры Канстанцыя, якія размінуліся з ім пры высадцы ўля кенцкага ўзбярэжжа і абыходнай дарогай дабраліся да правінцыйнай сталіцы{{sfn|Potter|2004|p=292}}. Жыхары горада сустракалі імператара як вызваліцеля{{sfn|Southern|2001|p=150}}.
 
[[Выява:Constantius I capturing London after defeating Allectus Beaurains hoard.jpg|right|thumb|Залаты медальён, выпушчаны ў гонар перамогі над Алектам]]
Радок 59:
У гонар гэтых перамог Канстанцый выпусціў серыю вялікіх залатых памятных медальёнаў. На адным з іх з надпісам «Міласэрнасць імператараў» намаляваны сам імператар у львінай накідцы, які працягвае руку ўкленчанай Брытаніі, а Перамога кладзе яму на галаву карону{{sfn|Грант|1998|pp=}}. На іншым медальёне, буйнейшым, знаходзіцца надпіс «Аднаўляльнік вечнага міру» і намаляваны Канстанцый, які скача на кані да гарадской сцяны{{sfn|Грант|1998|pp=}}. Указана, што гэта горад Ландыніум.
 
Канстанцый заставаўся ў [[Рымская Брытанія|Брытаніі]] на працягу некалькіх месяцаў, падчас чаго замяніў большую частку адміністрацыі ўзурпатара і правёў рэформы падзелу правінцыі. У выніку падзелу {{не перакладзена 3|Верхняя Брытанія|Верхняя Брытанія|en|Britannia Superior}} была ператворана ў Максіму Цэзарэйскую і Брытанію Першую, а {{не перакладзена 3|Ніжняя Брытанія|Ніжняя Брытанія|en|Britannia Inferior}} у Флавію Цэзарэйскую і Брытанію Другую{{sfn|Birley|2005|p=393}}. Па яго загадзе былі адноўлены [[вал Адрыяна]] і прыгранічныя крэпасці, а ў Ландыніуме пабудаваны манетны двор{{sfn|Birley|2005|p=403}}. З Галіі ў Брытанію быў адпраўлены шэраг майстроў для аднаўлення разбураных падчас баявых дзеянняў гарадоў<ref>''Лацінскія панегірыкі''. V. 21.</ref>. УлеткуЛетам 297 года імператар адправіўся ў Італію, каб сачыць за ёй у той час як Максіміян ваяваў з маўрамі ў Афрыцы, але неўзабаве вярнуўся назад у Галію<ref name="Seeck" />.
 
Пасля вяртання ў Галію ў [[297]] годзе Канстанцый засяліў там мноства пустэльных земляўзямель [[Франкі|франкамі]], каб кампенсаваць значныя страты, выкліканыя яго папярэднімі паходамі на саюзнікаў Алекта і Караўзія{{sfn|Birley|2005|p=373}}. У наступным годзе Канстанцый ваяваў у бітве пры [[Лангр|Лінгоне]] супраць алеманаў, але яго атрад быў вымушаны бегчы<ref name="Seeck" />. Канстанцый сам быў паранены і ў сувязі з блізкасцю ворага загадаў не адкрываць гарадскія вароты, а падняць яго на канатах на сцяну. Ён быў закрыты ў горадзе, але быў вызвалены сваёй арміяй праз шэсць гадзін і перамог ворага, які страціў 60 тысяч салдатаўсалдат<ref>''Еўтропій''. Брэвіярый ад заснавання Горада. IX. 23.</ref>. Імператар ізноў перамог варвараў, якія пераправіліся празцераз заледзянелы Рэйн, каля [[Вінданіса|Вінданісы]], тым самым умацаваўшы абарону германскай мяжы{{sfn|Southern|2001|p=152}}. У 300 годзе Канстанцый правёў кампанію супраць франкаў на Рэйне{{sfn|Birley|2005|p=373}}. Аднак наступныя тры гады рэйнская мяжа працягвала займаць увагу Канстанцыя{{sfn|Southern|2001|p=152}}. У час свайго кіравання Канстанцый стварыў тры новыхновыя легіёналегіёны: [[I Надзейны Флавіеў Гальскі легіён|I Надзейны Флавіеў Гальскі]], [[I Флавіеў Марсаў легіён|I Флавіеў Марсаў]] і [[XII Пераможны легіён|XII Пераможны]]<ref>{{cite web
| url = http://www.livius.org/cn-cs/constantius/constantius_chlorus.html
| title = Constantius I Chlorus
Радок 74:
}}</ref>.
 
У [[303]] годзе Канстанцый сутыкнуўся з указам Дыяклетыяна, якія азначаў пачатак [[Вялікае ганенне|Вялікага ганення]] на [[Хрысціянін|хрысціян]]{{sfn|Michael DiMaio, Jr|1996|pp=}}. З усіх чатырох тэтрархаў Канстанцый, які быў язычнікам, прыклаў мінімум высілкаўнамаганняў для рэалізацыі ўказу Дыяклетыяна ў заходніх правінцыях, якія былі пад яго непасрэдным кіраўніцтвам{{sfn|Michael DiMaio, Jr|1996|pp=}}. Ён толькі абмежаваўся зачыненнем некалькіх цэркваў{{sfn|Michael DiMaio, Jr|1996|pp=}}. [[Еўсевій Кесарыйскі]] сцвярджаў, што Канстанцый быў хрысціянінам<ref>''Еўсевій Кесарыйскі''. Жыццё блажэннага васілеўса Канстанціна. I. 11-13.</ref>.
 
==== Прызначэнне Аўгустамаўгустам і смерць ====
Паміж 303 і 305 годам Галерый пачаў дамагаццадабівацца права ўзяць уладу Канстанцыя пасля сыходу Дыяклетыяна{{sfn|Potter|2004|p=344}}. У 304 годзе [[Максіміян Геркулій]] сустрэўся з Галерыем, верагодна, для абмеркавання гэтага пытання пераемнасці, і Канстанцый або не быў запрошаны, або не змог прыехаць на сустрэчу з-за напружанага становішча на [[Рэйн]]е{{sfn|Southern|2001|p=152}}. Да 303 года, відаць, існавала сакрэтнае пагадненне паміж тэтрархамі, што сын Канстанцыя Канстанцін і сына Максіміяна [[Максенцый]] павінны былі быць прызначаны Цэзараміцэзарамі пасля адрачэння Дыяклетыяна і Максіміяна{{sfn|Potter|2004|p=340}}. Да канца 304 года Галерый пераканаў Дыяклетыяна (які ў сваю чаргу пераканаў Максіміяна) прызначыць Цэзараміцэзарамі сваіх стаўленікаў Флавія Севера і [[Максімін Даза|Максіміна Дазу]]{{sfn|Southern|2001|p=152}}.
 
Дыяклетыян і Максіміян сышлі ў адстаўку [[1 мая]] 305 года, магчыма, з-за дрэннага здароўя Дыяклетыяна{{sfn|Michael DiMaio, Jr|1996|pp=}}. Флавій Север і Максімін Даза былі прызначаны цэзарамі. Перад войскамі, якія сабраліся ў [[Медыялан]]е, Максіміян Геркулій зняў свой пурпурны плашч і перадаў яго новаму Цэзаруцэзару Северу і абвясціў Канстанцыя Аўгустамаўгустам{{sfn|Potter|2004|p=342}}. Тая ж самая сцэна разыгралася ў [[Нікамедыя|Нікамедыі]], дзе Дыяклетыян абвясціў Цэзарамцэзарам Максіміна Дазу, а Аўгустамаўгустам Галерыя{{sfn|Potter|2004|p=340}}. Канстанцый, які быў умоўна старэйшым імператарам, кіраваў заходнімі правінцыямі, адмовіўшыся ад Італіі і Афрыкі, у той час як Галерый прыняў пад сваё начальства ўсходнія правінцыі. Канстанцін, расчараваўшыся ў сваіх надзеях стаць Цэзарамцэзарам, бегзбег з-пад нагляду Галерыя пасля таго, як Канстанцый прасіў усходняга Аўгустааўгуста вызваліць яго сына па прычыне сваёй хваробы{{sfn|Southern|2001|p=169}}. Канстанцін далучыўся да двара свайго бацькі на ўзбярэжжы Галіі падчас падрыхтоўкі да кампаніі ў Брытаніі{{sfn|Southern|2001|p=170}}.
 
У 305 годзе Канстанцый пераправіўся ў Брытанію і накіраваўся на крайнюю поўнач вострава, пачаўшы ваенную экспедыцыю супраць [[Пікты|піктаў]], і, відаць, атрымаў перамогу, пра што сведчыць пераможны тытул ''«imperator II»'', атрыманы ім 7 студзеня [[306]] года{{sfn|Birley|2005|p=406}}. Пасля вяртання ў Эбаракум на зімоўку Канстанцый планаваў працягнуць кампанію, але 25 ліпеня 306 года ён сканаў{{sfn|Potter|2004|p=346}}. Калі Канстанцый паміраў, ён рэкамендаваў свайго сына салдатам у якасці пераемніка, і пасля гэтага Канстанцін быў абвешчаны імператарам легіёнамі ў Эбаракуме{{sfn|Potter|2004|p=346}}{{sfn|Canduci|2010|p=126}}. З Брытаніі цела Канстанцыя было перавезена ў Галію, дзе і было пахавана, як відаць, у [[Трыр|Аўгусце Трэвераў]]<ref name="Seeck">{{cite web
Радок 94:
}}</ref>.
 
У антычнай літаратуры Канстанцый Хлор паўстае выключна ў спрыяльнымдобрым святле. Відаць, ён сапраўды карыстаўся павагай у сваіх уладаннях дзякуючы ўмеламу кіраванню, а яго ваенныя дасягненні былі вельмі значнымі, нават калі і прымаць да ўвагі, што Брытанія была вернута намаганнямі прэфекта прэторыя. Канстанцый атрымлівае хвалу за тое, што ён не ўступіў у адкрытае супрацьстаянне з Галерыем і тым самым не ўвёў дзяржаву ў новую грамадзянскую вайну. Аднак з-за таго, што Галерый валодаў моцнай арміяй і буйнымі сродкамі, Канстанцый проста не меў іншага выхаду. Але цалкам магчыма, што раптоўная смерць утрымала яго ад спробы перавароту{{sfn|Грант|1998|p=}}.
 
== Асоба ==
У антычнай літаратуры Канстанцый I атрымлівае станоўчыя водгукі. Язычніцкія і хрысціянскія аўтары былі добрай думкі пра яго, як, напрыклад, [[Еўтропій]]:
 
<blockquote>''«Быў ён мужам вялікім і зычлівасці найвялікшай, намагаўся ўзбагаціць правінцыялаў і прыватных асоб, не імкнучыся да такога ж павелічэння дзяржаўнай казны, і казаў, што лепш грамадскае багацце трымаць у прыватных асоб, чым захоўваць яго ў адным куфры. Жыў ён так сціпла, што ў святочныя дні, калі жадаў зладзіць баль для сваіх шматлікіх сяброў, браў у пазыку ў прыватных асоб сярэбраны посуд для ўпрыгожвання стала свайго. Ён быў не толькі любімы, але ў Галіі нават шанаваўся нароўні з багамі і асабліва за тое, што ў яго кіраванне пазбавіліся нарэшце ад дыяклетыянавадыяклетыянавай небяспечнай разважлівасці і ад максіміянавай крыважэрнай безразважнасці<ref>''Еўтропій''. Брэвіярый ад заснавання Горада. X. 2-3.</ref>».''</blockquote>
 
[[Еўсевій Кесарыйскі]] ў сваёй «Царкоўнай гісторыі» таксама станоўча гаворыць пра Канстанцыя:
Радок 114:
 
=== У легендах ===
Імя Канстанцыя засталося ў легендах брытаў  — так, [[Гальфрыд Монмуцкі]] ў сваёй «[[Гісторыя каралёў Брытаніі|Гісторыі каралёў брытаў]]» надаепрысвячае яму некалькі глаўраздзелаў. Паводле гэтага твора, Канстанцый быў пасланы ў Брытанію рымскім сенатам пасля таго, як брытанскі кароль Асклепіядот быў зрынуты Коелем. Коель пагадзіўся плаціць даніну [[Рым]]у, але памёр праз восем дзён. Канстанцый ажаніўся з дачкой Коеля Аленай і стаў каралём Англіі. Алена нарадзіла яму сына Канстанціна, які ўзыйшоў на прастол Брытаніі, калі яго бацька памёр у Ёрку праз адзінаццаць гадоў<ref>''Гальфрыд Монмуцкі''. Гісторыя каралёў Брытаніі. 78.</ref>. Аднак [[Генрых Хантынгданскі]] развянчаў легенду пра тое, што Алена была дачкой брытанскага караля, бо Канстанцый развёўся з ёй яшчэ да брытанскага паходу<ref>''Генрых Хантынгданскі''. Гісторыя англійскага народа. I. 37.</ref>.
 
== Зноскі ==
Радок 179:
[[Катэгорыя:Рымскія імператары IV стагоддзя]]
[[Катэгорыя:Дынастыя Канстанціна]]
 
{{Link GA|sr}}