Конга (рака): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вікіфікацыя |
Ellis Novak (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 18:
| commons = Category:Congo River
}}
'''Ко́нга''' — [[рака]] ў [[Цэнтральная Афрыка|Цэнтральнай Афрыцы]], пераважна ў [[ДРК|Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга]], часткова на яе межах з [[Рэспубліка Конга|Рэспублікай Конга]] і [[Ангола]]й. Даўжыня 4320 км (ад вытоку [[рака Луалаба|ракі Луалаба]]), плошча [[басейн ракі|басейна]] 3,7 млн.км². Па даўжыні займае 2-е месца ў [[Афрыка|Афрыцы]] (пасля [[рака Ніл|Ніла]]), па плошчы басейна і воднасці 1-е месца ў Афрыцы і 2-е ў свеце (пасля [[рака Амазонка|ракі Амазонка]]
== Геаграфія ==
Вытокі на паўднёвым усходзе [[ДРК|Дэмакратычнай Рэспублікі Конга]] на плато каля мяжы з [[Замбія]]й, упадае ў [[Атлантычны акіян]] каля горада [[горад Банана, Дэмакратычная Рэспубліка Конга|Банана]]. Верхняе цячэнне (да [[вадаспады Баёма|вадаспадаў Баёма]] да горада [[Кіншаса]]) у межах [[упадзіна Конга|упадзіны Конга]] — раўнінная рака з шырокай далінай (да 20 км), падзяляецца рукавы і пратокі. Ніжняе цячэнне (ад горада Кіншаса да вусця) пераважна ў глыбокай цясніне Паўднёва-Гвінейскім узвышшы, шмат парогаў і вадаспадаў ([[вадаспад Лівінгстана]] і іншыя).
Каля горада [[горад Матады|Матады]] Конга выходзіць на вузкую прыморскую нізіну, рэчышча шырынёй да 1,5 км. Каля горада Бома пачынаецца эстуарый.
=== Прытокі ===
Галоўныя прытокі:
* [[Рака Арувімі|Арувімі]],
* Убангі,
* [[рака Санга|Санга]] (справа),
* Ламамі,
* Лулонга,
* Рукі,
* [[рака Касаі|Касаі]] (злева).
Да басейна Конга належаць буйныя азёры — [[возера Танганьіка|Танганьіка]], [[возера Ківу|Ківу]], [[возера Бангвеулу|Бангвеулу]], [[возера Мверу|Мверу]] і іншыя.
== Гідралогія ==
Жыўленне дажджавое. Максімальныя паводкі ў вярхоўях у лістападзе-студзені, у сярэднім і ніжнім цячэнні — у маі-чэрвені і лістападзе-студзені. Сярэдні гадавы расход вады 46 тыс. м³/с. Вялікія масы вады, якія Конга выносіць у акіян, апрасняюць яго на 75 кіламетраў ад берага. Цвёрды сцёк каля 50 млн.тон за год.
== Гаспадарчае значэнне ==
=== Гідраэнергетычныя рэсурсы ===
Значныя запасы гідраэнергіі (каля 390 ГВт). Вялікія ГЭС — Нзіла, Нсеке (на рацэ Луалаба), Інга (у ніжнім цячэнні).
=== Рыбалоўства ===
[[Рыбалоўства]] (тылапія, нільскі акунь, барбель. тыгравая рыба, прэснаводны селядзец).
=== Суднаходства ===
Агульная даўжыня суднаходных шляхоў каля 20 тыс.км. Уласна Конга (уключаючы Луалабу) суднаходная на большая частцы цячэння за выключэннем парожыстых участкаў, у абход якіх пабудаваны чыгуначныя лініі. Ніжэй горада Матады заходзяць акіянічныя судны.
Галоўныя рачныя парты — [[Бразавіль]] ([[Рэспубліка Конга]]), [[Кіншаса]], [[Горад Кісангані|Кісангані]], марскія — [[горад Матады|Матады]], Бома, Банана ([[Дэмакратычная Рэспубліка Конга]]).
== Літаратура ==
| |||