Сядзібна-паркавы комплекс Багушэвічаў: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
clean up, replaced: га фасаду → га фасада, растакутн → рамавугольн (2), Файл: → Выява:, а была зробленая → а была зроблена, р-н → раён, using AWB |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
{{Славутасць
|Тып =
|Беларуская назва = Сядзібна-паркавы комплекс Багушэвічаў
|Арыгінальная назва =
|Выява =Kushlany.jpg
|Подпіс выявы =
|Шырыня выявы =
|Статус = {{ГККРБ 4|413Г000603}}
|Краіна = Беларусь
|Краіна2 =
|Назва месцазнаходжання = Вёска
|Месцазнаходжанне = Кушляны
|lat_dir = |lat_deg = 54|lat_min = 26|lat_sec =28.54
|lon_dir = |lon_deg = 26|lon_min = 10|lon_sec = 32.91
|region =
|CoordScale =
|Канфесія =
|Епархія =
|Добрапрыстойнасць =
|Ордэнская прыналежнасць =
|Тып кляштара =
|Тып будынка =
|Архітэктурны стыль =
|Аўтар праекта =
|Будаўнік =
|Заснавальнік =
|Першае згадванне =
|Заснаванне =
|Асноўныя даты = {{Славутасць/Даты||||||}}
|Скасаваны =
|Пачатак будаўніцтва = канец [[ХІХ]] стагоддзя
|Заканчэнне будаўніцтва = канец [[ХІХ]] стагоддзя
|Будынкі = {{Славутасць/Будынкі|сядзібны дом|гаспадарчыя пабудовы|парк|||}}
|Вядомыя жыхары = Ф. Багушэвіч
|Рэліквіі =
|Настаяцель =
|Стан =
|Сайт =
|Commons =
}}
'''Дом Багушэвіча''' — помнік сядзібна-паркавай архітэктуры канца [[ХІХ ст.]] Сядзіба створаная ў в. [[Кушляны]] ([[Смаргонскі раён]]).
== Гісторыя ==
Гісторыя сядзібы ўзыходзіць да XVIII ст., калі ў [[1749]] г. за 450 злотых маёнтак набыў А. Багушэвіч (прапрадзед беларускага паэта [[Ф. Багушэвіч]]а). У сядзібе Ф. Багушэвіч правёў апошнія гады жыцця. Ансамбль уключае гасподу, парк эканамічнага тыпу, гаспадарчыя пабудовы, [[альтанка|
Гаспода — прамавугольная ў плане аднапавярховая [[зруб]]ная пабудова пад высокім [[двухсхільны дах|двухсхільным дахам]]. Па фронту галоўнага фасада адкрытая слупавая [[галерэя|галерэ]]я-навес з дашчаным [[парапет|парапе]]там. Планіроўка дома [[анфілада|анфілад]]ная, уваходы з боку галоўнага і бакавога фасадаў.▼
== Архітэктура ==
Парк з пладовым садам расчлянёны прамавугольнай сеткай [[алея|алей]]. Сярод насаджэнняў пераважаюць ліпа, клён, [[елка|елк]]а, трапляюцца асобныя экземпляры [[лістоўніца|лістоўніц]]ы. Пры ўездзе ў парк — маляўнічая паляна з [[курціна|курцін]]амі. З малых форм дойлідства засталася драўляная [[альтанка|альтанк]]а — цэнтрычнае ў плане збудаванне каркаснай канструкцыі з [[шатровы дах|шатров]]ым дахам-навесам. Народная назва [[альтанка|альтанк]]і «Распятая воля». Паводле падання, [[альтанка|альтанк]]а была зроблена рукамі Багушэвіча і яго сяброў у памяць ахвяр нацыянальна-вызваленчага паўстання 1863—64 гг. Драўляная скульптура «Укрыжаванне», якая да 1939 г. знаходзілася ў альтанцы, не захавалася.▼
[[Файл:Экспазіцыя ў Кушлянах 03.jpg|міні|злева|Экспазіцыя ў гасподзе]]
▲Гаспода — прамавугольная ў плане аднапавярховая [[зруб]]ная пабудова пад высокім [[двухсхільны дах|двухсхільным дахам]]. Па фронту галоўнага фасада адкрытая слупавая [[галерэя
Гаспадарчыя пабудовы сканцэнтраваныя на паўднёвым захадзе ад гасподы.
▲Гаспадарчыя пабудовы сканцэнтраваныя на паўднёвым захадзе ад гасподы. Недалёка ад сядзібы знаходзіцца [[камень Мацея Бурачка]] (псеўданім Ф. Багушэвіча), устаноўлены сялянамі ў гонар паэта ў пачатку XX ст. У пасляваенныя гады [[гаспода]] захавалася дзякуючы рупнасці М. Ляпехі — шчырага прыхільніка творчасці Багушэвіча, захавальніка і вартаўніка сядзібы. Да 1988 г. у доме была размешчана Кушлянская сельская бібліятэка імя Багушэвіча. Да 150-годдзя з дня нараджэння паэта рэалізаваны праект рэстаўрацыі сядзібы. Адноўлены падмурак, [[франтон]]ы, дах і першапачатковая планіроўка, перабраная [[галерэя|галерэ]]я-навес. Адноўленыя таксама адрына, [[свіран]], студні з «жураўлямі». У садзе зроблены падсадкі маладых пладовых дрэваў. У 1990 г. падчас святкавання ў гасподзе адкрытая літаратурна-мастацкая кампазіцыя, прысвечаная творчасці паэта.
=== Парк ===
▲Парк з пладовым садам расчлянёны прамавугольнай сеткай [[алея|алей]]. Сярод насаджэнняў пераважаюць ліпа, клён, [[елка
Недалёка ад сядзібы знаходзіцца [[камень Мацея Бурачка]] (псеўданім Ф. Багушэвіча), устаноўлены сялянамі ў гонар паэта ў пачатку [[XX ст.]]
== Літаратура ==
* Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мінск : Беларус. энцыкл., 1993.— 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
== Спасылкі ==
{{ГККРБ|413Г000603}}
{{Commons|Category:}}
* {{radzima|1724}}
* {{ГБ|http://globus.tut.by/kushlyany/index.htm#manorbog_main}}
[[Катэгорыя:Славутасці Смаргонскага раёна]]
| |||