|
'''Новагародскія вежы''' — колішнія вежы-данжоны[[данжон]]ы на [[Замкавая гара, Навагрудак|Замкавай гары]] і на [[Малы Замак|Малым Замку]] ў [[Навагрудак|Новагародку (Навагрудку)]].
Адкрыццё ў Навагрудку каменных вежаў уключае яго ў лiклік гарадоў [[Старажытная Русь|Старажытнай РусiРусі]], у якiхякіх iснавалiіснавалі вежы валынскага тыпу. Навагрудк з'яўляецца другім горадам на тэрыторыі Беларусі, пасля [[Камянецкая вежа|Камянца]], дзе рэальна захаваліся сляды валынскіх вежаў. У іншых гарадах ([[Гарадзенская вежа|Гродна]], [[Берасцейская вежа|Брэст]], [[Тураўская вежа|Тураў]]) звесткі аб існаванні такіх вежаў вядомыя толькі па пісьмовых крыніцах<ref name="kamunikat"/>.
тэрыторыi Беларусi, пасля [[Камянецкая вежа|Камянца]], дзе рэальна захавалiся сляды валынскiх вежаў. У iншых гарадах ([[Гарадзенская вежа|Гродна]], [[Берасцейская вежа|Брэст]], [[Тураўская вежа|Тураў]]) звесткi аб iснаваннi такiх вежаў вядомыя толькi па пiсьмовых крынiцах<ref name="kamunikat"/>.
== Вежа на Замкавай гары ==
Абарончая вежа з вялікіх камянёў на вапне, блізкая да [[Вежа валынскага тыпу|вежаў валынскага тыпу]], пабудавана на Замкавай гары ў другой палове [[XIII ст.]], на думку [[Ткачоў|Ткачова]], у [[1260-я|1260]]-—[[1270-я]] гг<ref name="kamunikat"/>.
Выяўлена пры даследваннiдаследванні цэнтральнай вежы познесярэдневяковага горада, Шчытоўкі, датаванай [[XIV ст.]] Ткачову ўдалася высветліць, што да яе існавала вежа мураваная вежа памерам 12х12 м, якая ішла ўглыб на 7,5 м. i стала фундаментам для ШчытоўкiШчытоўкі<ref name="kamunikat">[http://pdf.kamunikat.org/3328-1.pdf Ф. Д. Гурэвіч ЛЕТАПIСНЫ НОВГОРОДОК (СТАРАЖЫТНАРУСКI НАВАГРАДАК)]</ref>. Шурф, закладзены з усходняга боку вежы, адкрыў яе старажытную каменную сцяну, якая на вышыні 4 м ад [[цокаль|цокаля]] фундамента як бы коса ссечана<ref name="ГККРБ">{{крыніцы/ГККРБ-2009|}}</ref>. Гэта больш ранняя, амаль квадратная вежа складзена з буйных абчасаных камянёў. Яе [[фундамент]], вышынёй 3,5 м ляжаў на падушцы з раствору i [[жвiржвір]]у i заканчваўся цокалем вышынёй 0,3 м. Захаваныя сцены вежы складзены з добра апрацаваных камянёў, прасветы паміж iмiімі заложаны дробна паколатымiпаколатымі камянямiкамянямі i абломкамiабломкамі [[цэгла-пальчатка|цэглы-пальчаткiпальчаткі]], прамазанай [[вапнавы раствор|вапнавым растворам]]. Па заключэнню Ткачова, старажытная вежа стаяла ў паўночнай частцы, як бы замыкаючы кальцо зямлянога вала i некалькі выступаючы ўперад<ref name="kamunikat"/>.
Магчыма, што вежа была моцна пашкоджана падчас адной са шматлікіх спроб штурму непрыступнага Новагародка ў [[XIII]]—[[XIV]] стст. [[Галіцка-Валынскае княства|галіцка-валынскімі]], [[Татара-мангольскае нашэсце|татарскімі]] і крыжацкімі войскамі. У канцы [[XIV ст.]] гэта вежа была адбудавана, але ўжо не з каменю, а з цэглы і мела меншыя памеры (11,4х11,4 м), вышыня сцен каля 25 м<ref name="ГККРБ"/>.
== Вежа на Малым замку ==
РэшткiРэшткі яшчэ адной вежы былі адкрыты заходняй частцы вала на [[Малы Замак|Малым Замку]]. Яна складзена з камяню i [[цэгла|цэглы]] і, як i на Замкавай гары, належыць да тыпу валынскiхвалынскіх.
{{зноскі}}
|
