Схаластыка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 3:
Схаласты імкнуліся ўмацаваць хрысціянства шляхам навуковага абгрунтавання рэлігийнага светапогляду — сінтэзу аснощных ідэй сусветнай філасофіі і інтэрпрэтацыі іх зместу паводле канонаў хрысциянскай дагматыкі. Яны сцвярджалі, што пастулаты веры даступныя розуму і падтрымліваюцца лагічнымі доказамі. У межах схаластыкі абмяркоўваліся праблемы рэальнага быцця, суадносін мыслення і рэчаіснасці, агульных паняццяў (універсалій) і іх прыроды анталагічнага і гнасеалагічнага статуса.
 
У аснову схаластыкі пакладзены вучэнні антычных мысліцеляў Платона[[Платон]]а, [[Арыстоцель|Арыстоцеля]], арабскіх філосафаў [[Ібн Сіна|Ібн Сіны]], Ібн Рушда і інш. У эвалюцыі схаластыкі вылучаюць 3 перыяды: ранні, «класічны» і позні.
 
Ранняя схаластыка (11—12 ст.; [[П. Абеляр]], Гільём з Шампо, І. Расцэлін і інш.) развівалася пад уплывам [[неаплатанізм]]у. У яе межах у т.зв. «спрэчцы пра універсаліі» вылучыліся 3 кірункі: рэалізм, наміналізм, канцэптуалізм.
 
«Класічная» схаластыка (12—13 ст.) знаходзілася пад уплывам філасофіі [[Арыстоцель|Арыстоцеля]]. Развівалася ў сярэдневяковых універсітэтах; яе цэнтр — [[Парыжскі ўніверсітэт]]. У «класічнай» схаластыкі вылучыліся «артадаксальны» кірунак, які пры дапамозе анталогіі Арыстоцеля абгрунтоўваў існаванне душы ([[Альберт Вялікі]], [[Фама Аквінскі]]) і «ератычны» (авераізм), які адмаўляў асабістую душу і сцвярджаў, што існуе толькі адзіная безасабовая душа.
 
Позняя схаластыка (13—14 ст.; [[І. Дунс Скот]], [[У. Окам]] і інш.) характарызуецца адыходам ад рацыяналізму ў абгрунтаванні рэлігійнага светапогляду, валюнтарызмам, крытыкай вучэння Фамы Аквінскага, прызнаннем супярэчнасці паміж рэлігійным і рацыянальным пазнаннем (тэорыя дваістасці ісціны).