Дэзоксірыбануклеінавая кіслата: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вырашэнне неадназначнасцяў using AWB
Радок 2:
'''Дэзоксірыбануклеі́навая кіслата́ (ДНК)''' — адзін з двух тыпаў [[нуклеінавая кіслата|нуклеінавых кіслот]], якія забяспечваюць захоўванне, перадачу з пакалення ў пакаленне і рэалізацыю [[генетыка|генетычнай]] праграмы развіцця і функцыянавання [[арганізм|жывых арганізмаў]]. Асноўная роля ДНК у [[клетка]]х — доўгатэрміновае захоўванне [[інфармацыя|інфармацыі]] аб структуры [[РНК]] і [[бялкі|бялкоў]].
 
У клетках [[эўкарыёты|эўкарыёт]] ([[жывёлы|жывёл]], [[расліны|раслін]] і [[грыбы|грыбоў]]) ДНК знаходзіцца ў [[клетачнае ядро|ядры клеткі]] ў складзе [[храмасома|храмасом]], а таксама ў некаторых клетачных арганоідах ([[мітахондрыя]]х і [[пластыды|пластыдах]]). У клетках [[пракарыёты|пракарыятычных арганізмаў]] ([[бактэрыі|бактэрый]] і [[археі|архей]]) кальцавая ці лінейная малекула ДНК, так званы нуклеатыд, прымацавана знутры да клетачнай мембраны. У іх і ў ніжэйшых эўкарыётаў (напрыклад, [[дрожджы|дражджэй]]) сустракаюцца таксама невялікія аўтаномныя, пераважна кальцавыя малекулы ДНК, якія называюцца {{нп4|плазміды|плазмідамі|ru|плазмиды}}. Акрамя таго, адна- ці двухланцужковыя малекулы ДНК могуць утвараць [[геном]] ДНК-змяшчальных [[вірусВірусы|вірусаў]]аў.
 
З погляду хіміі, ДНК — гэта доўгая [[палімер]]ная малекула, складзеная шляхам паўтарэння блокаў — [[нуклеатыд]]аў. Кожны нуклеатыд складаецца з {{нп4|азоцістыя асновы|азоцістай асновы|ru|азотистые основания}}, [[цукры|цукру]] ([[дэзоксірыбоза|дэзоксірыбозы]]) і {{нп4|артафосфарная кіслата|фасфатнай групы|ru|ортофосфорная кислота}}. Сувязі паміж нуклеатыдамі ў ланцугу ўтвараюцца за кошт дэзоксірыбозы і фасфатнай групы (фосфадыэфірныя сувязі). У пераважнай большасці выпадкаў (акрамя некаторых вірусаў, якія ўтрымліваюць адналанцужковую ДНК) макрамалекула ДНК складаецца з двух ланцугоў, арыентаваных азоцістымі асновамі адзін да аднаго. Гэтая двухланцужковая малекула спіралізавана. У цэлым структура малекулы ДНК атрымала назву «двайной спіралі».
Радок 126:
* Дэзоксірыбануклеінавая кіслата // {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава |адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш |месца=Мн. |выдавецтва=БелЭн |год=1998 |том=6 |старонкі=327 |старонак=576 |isbn=985-11-0106-0 (Т. 6)}}
 
{{biology-stub}}
{{Генетыка}}
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:ДНК]]
[[Катэгорыя:Радыебіялогія]]
 
{{Normdaten
|PND=
Радок 141 ⟶ 136:
|WP=
}}
 
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:ДНК]]
[[Катэгорыя:Радыебіялогія]]
 
 
{{biology-stub}}