[[Выява:Radzivił Family. Род Радзівілаў (1742).jpg|thumb|Генеалогія роду Радзівілаў, [[1742]]]]
Заснавальнік роду — [[Осцік-Крысцін]], які пры [[Гарадзельская унія|Гарадзельскай уніі]] ([[1413]]) прыняў ад палякаў [[герб «Трубы»]] («Тромбы»). Паходзіў Осцік, верагодна, з літоўскіх баяраў [[Кернаўская зямля|Кернаўскай зямлі]], хоць познія легенды і звязвалі родапачынальніка Осцікаў [[Сірпуцій|Сірпуція]] з родам [[літоўскія князі|літоўскіх князёў]], але большасць сучасных даследчыкаў скептычна ставіцца да княжацкага паходжанця Осцікаў і Радзівілаў. Больш верагодна, што Осцік быў намеснікам (старостай[[староста]]й) [[староста кернаўскі|кернаўскім]], вакол [[Кернава]] размяшчаліся і яго вотчынныя маёнткі: [[Шырвінты]], [[Упнікі]] і [[Муснікі]]. З чатырох сыноў Осціка найбольш значным быў старэйшы — [[Радзівіл Осцікавіч]], які даў пачатак роду Радзівілаў. Нашчадкі аднаго з малодшых сыноў Осціка — [[Станіслаў Осцікавіч|Станіслава Осцікавіча]] пакінулі за сабой прозвішча [[Осцікавічы|Осцікавічаў]].
Упершыню Радзiвiл узгадваецца ў грамаце "«[[Вялікі князь літоўскі|вялiкага князя"]]» [[Свідрыгайла Альгердавіч|Свiдрыгайлы Альгердавiча]] ад 03.11.1436 года, напiсанай у [[Перамышль|Перамышлi]] (тэкст граматы змешчаны ў кнiзе "«Ревизия пущ и переходов звериных в бывшем Великом княжестве Литовском, с присовокуплением на входы в пущи и на земли». - — Т.1. - — Вильна, 1867. - — С.327-328). Дакумент адлюстроўвае падзеi грамадзянскай вайны памiж Свiдрыгайлам i [[Жыгiмонт Кейстутавiч|Жыгiмонтам КейстутавiчамКейстутавiч]]ам за спадчыну вялiкага князя Вiтаўта[[Вiтаўт]]а. Паводле граматы, Свiдрыгайла Альгердавiч перадае ўладаннi Радзiвiла свайму "«вернаму слуге"» пану [[Федзька Вайнiловiч|Федзьку ВайнiловiчуВайнiловiч]]у. Адзначалася, што Радзiвiл выкрыў i аддаў на згубу Жыгiмонту Кейстутавiчу свайго гаспадара i сястрынца Свiдрыгайлы - — князя [[Мiтка Давыдавiч|Мiтку ДавыдавiчаДавыдавiч]]а. "«А сам тот истый Радивил у тых речох избег и именье поверг у Городку, тое истое, што есмо дали пану Федку Войниловичу. Тот Радивил у [[Падолле|Подолью]] умер, а тыми учынки и тыми речьми своими неподобными именье стратил на веки и детем своим"».
