Нарвежская мова: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 5:
|краіны=[[Нарвегія]]
|рэгіёны=
|афіцыйная мова=[[Нарвегія]] (двадзве афіцыйныхафіцыйныя мовы — [[букмал]] і [[нюнарскнюнорск]])
|колькасць носьбітаў=4,6 млн.
|рэйтынг=
|рэгулюе=Букмал і нюнарскнюнорск рэгулююцца Нарвежскім моўным саветам (Norsk språkråd); рыксмал рэгулюецца Нарвежскай акадэміяй
|статус=
|вымер=
Радок 17:
:: [[Скандынаўскія мовы|Скандынаўская група]]
::: Кантынентальная падгрупа
|пісьменнасць=[[Лацінскі алфавіт|лацінкалацініца]]
|ISO1=no — нарвежская<br />nb — букмал<br />nn — нюнарскнюнорск
|ISO2=nor — нарвежская<br />nob — букмал<br />nno — нюнарскнюнорск
|ISO3=nor — нарвежская<br />nob — букмал<br />nno — нюнарскнюнорск
}}
'''Нарвежская мова''' (нарв. ''norsk'' [nɔʂːk]) — мова [[Германскія мовы|германскай]] групы, афицыйная мова [[Нарвегія|Нарвегіі]].
 
Гістарычная нарвежская мова найбольш блізкая да [[фарэрская мова|фарэрскай]] і [[ісландская мова|ісландскай]] моў. Аднак дзякуючы значнаму ўплыву [[дацкая мова|дацкай мовы]] і некатораму ўплыву [[шведская мова|шведскай]], нарвежская ў агулецэлым блізкая і да гэтых моў. Больш сучасная класіфікацыя ставіцьадносіць нарвежскую разам з дацкай і шведскай у групу мацерыковых скандынаўскіх моў, у адрозненні ад астраўных скандынаўскіх моў.
 
Гісторыю нарвежскай мовы падзяляюць на 2 перыяды: старажытнанарвежскі (з IX ст.) і нованарвежскі (з 1525). 3 1380 (пасля далучэння Нарвегіі да Даніі) пачала распаўсюджвацца дацкая пісьмовая мова, якая ў XVI ст. атрымала статус афіцыйнай мовы. У выніку значнага ўплыву нарвежскага субстрату адбылося адасабленне дацка-нарвежскай літаратурнай мовы, якая ў XIX ст. атрымала назву рыксмал. Другі варыянт літаратурнай нарвежскай мовы — лансмал, створаны ў XIX ст. [[Івар Осэн|І. ОсенамОсэнам]] на аснове сінтэзу мясцовых дыялектаў. У 1929 годзе рыксмал і лансмал былі афіцыйна перайменаваны ў [[букмал]] і [[Нованарвежская мова|нюнорск]].
 
Найбольш пашыраны букмал, блізкі па структуры да [[дацкая мова|дацкай мовы]]. Асноўныя адрозненні букмала ад сучаснай дацкай мовы: музычны націск, частае выкарыстанне дыфтонгаў на месцы дацкіх манафтонгаў, глухія змычныя зычныя пасля галосных, сістэма трох родаў.
 
Пісьменства на аснове [[лацінскі алфавіт|лацінскага алфавіта]]. Найбольш старажытныя помнікі — [[Руны|рунічныя]] надпісы «эпохі вікінгаў» і рукапісныя помнікі 2-й пал. XII ст. (законы, легенды і інш.).
 
== Літаратура ==