Фрыцьёф Нансен: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 425:
[[Файл:Sigrun Munthe.jpg|thumb|right|Сігрун Мунтэ ва ўзросце 17 гадоў <br /> Карціна Г. Мунтэ ''Idyll'' (1886 год).]]
 
У пачатку [[1905]] года Нансен ўступіўуступіў у любоўную сувязь з Сігрун Мунтэ (народжанай Сандберг, 1869—1957) — жонкай і вучаніцай вядомага мастака Герхарда Мунтэ. Яе маці Ені Сандберг была некаторы час замужам за старэйшым сынам [[Б'ёрнсцернэ Б'ёрнсан|Б'ёрнсана]]. Мунтэ былі суседзямі Нансенаў па Люсакеры, Сігрун атрымала вядомасць як вытворца габеленаў у старажытнанарвежскім стылі, прыхільнікам якіх быў нават прынц {{нп3|Яўген Шведскі|Яўген Шведскі|sv|Prins Eugen av Sverige}}. Адрозніваючыся прыгажосцю, яна была мадэллю многіх жывапісцаў; так, карціна «''Тры прынцэсы''» Э. Верэншоля, на якой была намаляваная С. Мунтэ, упрыгожвала кают-кампанію на «''Фраме''». Характэрна, што на цырымоніі ўздыму нацыянальнага нарвежскага сцяга 9 чэрвеня 1905 года Нансен быў з Сігрун Мунтэ, а не з Евай{{sfn|Будур|2011|с=230—231}}. Гэтая сувязь, пра якую Еве было вядома, стала прычынай вельмі моцнага астуджэння ў адносінах Нансенаў, таму ў Лондан Ф. Нансен адбыў без сям'і, не прысутнічала Е. Нансен і на каранацыі Хокана VII у [[Нідараскі сабор|Нідараскім саборы]], на якой пасланнік ўу Англіі абавязаны быў прыстунічаць. Ліў Нансен ўу сваіх мемуарах досыць падрабязна апісвае адносіны Фрыцьёфа і Евы Нансен гэтых гадоў, прыводзячы шматлікія эпісталярныя сведчанні, але імя Сігрун Мунтэ не згадвае{{sfn|Нансен-Хейер|1973|с=196—200}}. Верагодна, гэта было звязана з тым, што Сігрун, быўшы ў той час [[Экзальтацыя|экзальтаванай]] асобай, пагражала Нансену [[самагубства]]м, калі ён з ёй не ажэніцца{{sfn|Будур|2011|с=226—227}}.
 
У кастрычніку [[1906]] года Ева Нансен наведала Фрыцьёфа ў [[Лондан]]е, што супала з афіцыйным візітам нарвежскай каралеўскай пары, Нансены жылі разам з імі ў {{нп3|Горад Віндзар|Віндзары|en|Windsor, Berkshire}} і да свята Нараджэння Хрыстовага вярнуліся на радзіму{{sfn|Будур|2011|с=230—231}}. Другі раз Е. Нансен наведала мужа ў Лондане ў красавіку [[1907]] года, але ўжо ў чэрвені вярнулася ў Нарвегію. Існавала яшчэ адна прычына для непаразуменняў: у канцы красавіка 1907 года Нансен выступіў на пасяджэнні Каралеўскага геаграфічнага таварыства з дакладам пра бліжэйшыя мэты палярных даследаванняў. У дакладзе ён падкрэсліў, што найважнейшай задачай з'яўляецца комплекснае даследаванне басейна Паўночнага Ледавітага акіяна як з пункту гледжання геаграфіі, так і геафізікі. Вывучэнне Арктыкі дазволіць лепш зразумець механіку і фізіку [[Атмасфера Зямлі|зямной атмасферы]], а таксама дасць магчымасць распрацаваць методыку доўгатэрміновых прагнозаў надвор'я і лядовых прагнозаў{{sfn|Будур|2011|с=237}}. Адначасова рыхтавалася паўднёвапалярная экспедыцыя Нансена. Біёграф [[Руаль Амундсен|Амундсена]] Тур Буман-Ларсен пісаў:
Радок 433:
У канцы верасня або пачатку кастрычніка 1907 года ў «''Пульхёгдзе''» з'явіўся [[Руаль Амундсен]], які прасіў «''Фрам''» для спробы дасягнуць Паўночнага полюса па старым плане Нансена — дрэйфуючы ад [[Берынгаў праліў|Берынгава праліва]]. Далейшае з розных пунктаў гледжання апісалі сам Нансен і яго дачка. У лісце сэру Клементу Маркэму ад [[4 красавіка]] 1913 года Нансен пісаў:
{{пачатак цытаты}}
У 1907 годзе я зноў пачаў было займацца сваёй падрыхтоўкай. Як раз у гэты самы час з'явіўся Амундсен і распавёў мне пра свой план — прайсці на малым судне Берынгавы праліў да мяжы льдоў, высадзіцца на лёд і прарабіць разам з ім дрэйф праз [[Паўночны Ледавіты акіян]]. Дрэйфаваць на судне ён баяўся. Я наўпрост сказаў яму, што ўхваліць яго план не магу… Калі б ён вырашыўся на такую ​​экспедыцыюэкспедыцыю, для гэтага ёсць адна магчымасць — праводзіць яе на «''Фраме''», які пабудаваны адмыслова для плавання ў ільдах. Але тады паўстануць цяжкасці, таму што я сам збіраюся скарыстацца «''Фрамам''» для сваёй экспедыцыі да Паўднёвага полюса. Тады ён спытаў, ці не пагаджуся я ўзяць яго з сабой перш у маю экспедыцыю, з тым каб пасля ён мог атрымаць «''Фрам''» для свайго дрэйфу ў Ледавітым моры{{sfn|Саннес|1991|с=183}}.{{канец цытаты}}
 
Ліў Нансен ўспаміналауспамінала, што яе бацька не адважваўся гаварыць з Евай аб сваіх палярных планах, візіт Амундсена толькі абвастрыў ранейшыя праблемы{{sfn|Нансен-Хейер|1973|с=216—217}}, тым больш што для Нансена — паводле яго ж слоў — заваяванне Паўднёвага полюса было «''завяршальным акордам кар'еры палярніка''»{{sfn|Буманн-Ларсен|2005|с=209}}. Пасля размовы з Евай (Амундсен чакаў у гасцінай) Нансен сказаў коратка: «''Вы атрымаеце „Фрам“''»{{sfn|Нансен-Хейер|1973|с=217}}.
 
У лістападзе 1907 года старэйшы сын Нансена Корэ захварэў на [[Пнеўманія|запаленне лёгкіх]], яго бацька знаходзіўся ў Лондане, і сямейны лекар не стаў турбаваць Фрыцьёфа падрабязнасцямі. Аднак [[21 лістапада]] сур'ёзна захварэла Ева Нансен. Толькі [[1 студзеня]] адважыліся абвясціць Нансена, напісаўшы аб [[сімптом]]ах. [[7 снежня]] — у дзень 49-годдзя Евы — адбылося рэзкае пагаршэнне (ускладненне на сэрца), пасля чаго Нансену ў Лондан была адпраўлена тэлеграма. [[8 снежня]] ён выехаў у [[Нарвегія|Нарвегію]], [[9 снежня]] ў [[Гамбург]]у яго сустрэла тэлеграма пра смерць Евы{{sfn|Huntford|2001|p=552—554}}. Лекар Нансена — д-р Енсэн — пісаў Сігрун Мунтэ, што цячэнне хваробы было загадкавым і невытлумачальным{{sfn|Будур|2011|с=242}}.
 
Ева Нансен адпісвала не хаваць сябе і спаліць яе цела. Крэматорыя ў Нарвегіі таго часу не было, Фрыцьёф Нансен з д-ромрам Енсенам адвезлі цела ў [[Гётэбарг]], дзе яно было крэміравана. Месца, дзе развеяны прах, невядома: паводле Ліў Нансен, ён быў развеяны на дачы ў Сёркье{{sfn|Нансен-Хейер|1973|с=228}}, адна з легенд абвяшчае, што попел Евы ўгнаіў ружовы куст ўу «''Пульхёгдзе''»{{sfn|Будур|2011|с=242}}.
 
Паводле слоў Ліў Нансен, па прыездзе ў Фрыцьёфа былі зусім вар'яцкія вочы, і ён рыдаў як дзіця. Пасля пахавання ён пагрузіўся ў [[Меланхолія|меланхолію]]: нікога не прымаў, ні з кім не размаўляў. Усе клопаты пра сям'ю ўпалі на старэйшую дачку Ліў, якой у 15 няпоўных гадоў нават прыйшлося кінуць школу{{sfn|Нансен-Хейер|1973|с=225—233}}.