Расійска-ўкраінская вайна: Розніца паміж версіямі

[[Файл:Flag of the President of Ukraine.svg|20пкс20px]] [[Пётр Аляксеевіч Парашэнка|Пётр Парашэнка]]<br/>

'''Расійская інтэрве́нцыя ва Украі́ну 2014 года''' ({{lang-uk|російська інтервенція в Україні}}) — ваенная [[інтэрвенцыя]] [[Расійская Федэрацыя|Расійскай Федэрацыі]] ва [[Украіна|Украіну]] з мэтай усталявання кантролю над [[Аўтаномная Рэспубліка Крым|Аўтаномнай Рэспублікай Крым]] і горадам дзяржаўнага падпарадкавання [[Севастопаль]], распачатая 26 лютага 2014 года<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=|загаловакtitle=Украінскі афіцэр крытыкуе ўладу ў Кіеве і кажа пра ваенную акупацыю|спасылкаurl=http://www.euroradio.by/ukrainski-aficer-krytykue-uladu-u-kieve-i-kazha-pra-vayskovuyu-akupacyyu|выдавецтваpublisher=[[Еўрарадыё]]|годdate=3 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=29 сакавіка 2014}}</ref>. 1 сакавіка [[Дзяржаўная дума Расійскай Федэрацыі]] падтрымала прапанову прэзідэнта Уладзіміра Пуціна аб уводзе расійскіх войскаў на тэрыторыю Украіны<ref name="війна">[http://www.pravda.com.ua/articles/2014/03/1/7016683/ Путін оголосив Україні війну]</ref>. Ва ўварванні ўдзельнічаюць расійскія ваенныя<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Эдуард Півавар]]|загаловакtitle=У.Пуцін прызнаў, што за спінай самаабароны Крыма стаялі расійскія войскі|спасылкаurl=http://blr.belta.by/all_news/world/UPutsn-pryzna-shto-za-spnaj-samaabarony-Kryma-stajal-rasjskja-vojsk_i_66712.html|выдавецтваpublisher=[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]|годdate=17 красавіка 2014|дата доступуaccessdate=17 красавіка 2014}}</ref> без апазнавальных знакаў. Як сведчыць расійскі ведамасны [[медаль «За вяртанне Крыма»]], расійскі захоп Крыма сіламі [[Міністэрства абароны Расіі]] пачаўся [[20 лютага]]<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=|загаловакtitle=Загадкавы расійскі медаль і дата «вяртання Крыма»|спасылкаurl=http://www.svaboda.by/articleprintview/25362527.html|выдавецтваpublisher=[[Свабода, радыё|Радыё «Свабода»]]|годdate=25 красавіка 2014|дата доступуaccessdate=26 красавіка 2014}}</ref>.

Украінскія ваенныя не ўступалі ва ўзброеныя сутычкі з інтэрвентамі; улады абвясцілі мабілізацыю рэзервістаў. На [[13 сакавіка]] расійскія акупацыйныя войскі заблакавалі і вывелі са строю 40 памежных украінскіх аб'ектаў, захапілі 20 збудаванняў дзяржаўнай інфраструктуры, узялі ў аблогу 37 украінскіх вайсковых часцей, яшчэ 4 — захапілі<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Украінскае незалежнае інфармацыйнае агенцтва навін]]|загаловакtitle=У Крыме 37 воінскіх часцей у аблозе, чатыры — захопленыя акупантамі|спасылкаurl=http://m.euroradio.by/u-kryme-37-voinskih-chascey-abloze-chatyry-zahoplenyya-akupantami-mapa|выдавецтваpublisher=Еўрарадыё|годdate=13 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=3 красавіка 2014}}</ref>.

[[16 сакавіка]] ўсталяваныя {{нп3|Паветрана-дэсантныя войскі Расіі|расійскімі дэсантнікамі|en|Russian Airborne Troops}} {{нп3|45-ы асобны гвардзейскі разведвальны полк|45-га асобнага гвардзейскага разведвальнага палка|en|45th Detached Reconnaissance Regiment}} з [[Маскоўская вобласць|Маскоўскай вобласці]] ([[Горад Кубінка|Кубінка]], {{нп3|Адзінцоўскі раён||en|Odintsovsky District}})<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=|загаловакtitle=Контрразведка Украіны: Расія даручыла сепаратыстам забіць 100-200 чалавек, каб увесці войскі|спасылкаurl=http://pda.nn.by/artykul/126829.html|выдавецтваpublisher=[[Наша ніва (1991)|Наша Ніва]]|годdate=16 красавіка 2014|дата доступуaccessdate=17 красавіка 2014}}</ref> ўлады Аўтаномнай Рэспублікі Крым правялі [[рэферэндум пра статус Крыма]] з [[махінацыя]]мі і паслядоўным распальваннем [[Нянавісць|нянавісці]] з боку расійскай [[Прапаганда|прапаганды]] пры адначасовай адсутнасці пагрозы для рускіх<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Марцін Ярскі]]|загаловакtitle=Еўрасаюз пачаў пастаўкі газу ва Украіну|спасылкаurl=http://m.belsat.eu/be/wiadomosci/a,19215|выдавецтваpublisher=[[Белсат]]|годdate=15 красавіка 2014|дата доступуaccessdate=16 красавіка 2014}}</ref>. Тым часам міністры абароны Расіі і Украіны дамовіліся аб 5-дзённым перамір'і да [[21 сакавіка]]<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Газета па-ўкраінску]]|загаловакtitle=Украінскія і расійскія ваенныя дамовіліся пра перамір'е ў Крыме да 21 сакавіка|спасылкаurl=http://pda.nn.by/artykul/124804.html|выдавецтваpublisher=[[Наша ніва (1991)|Наша Ніва]]|годdate=16 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=2 красавіка 2014}}</ref>. Аднак [[18 сакавіка]] расійскае войска парушыла перамір'е нападам на ўкраінскую вайсковую часць у [[Сімферопаль|Сімферопалі]], забіўшы аднаго і параніўшы 2 украінскіх ваенных<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Украінская праўда]]|загаловакtitle=Украінскім ваенным у Крыме дазволілі прымяняць зброю|спасылкаurl=http://pda.nn.by/artykul/124983.html|выдавецтваpublisher=Наша Ніва|годdate=18 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=2 красавіка 2014}}</ref>. Таксама з боку нападнікаў загінуў расійскі ветэран [[Другая чачэнская вайна|другой чачэнскай вайны]] [[1999]]—[[2009]] гадоў з [[Валгаградская вобласць|Валгаградскай вобласці]] ([[Паўднёвая федэральная акруга]])<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Валерый Буйвал]]|загаловакtitle=Маскоўская банда ў дзеянні|спасылкаurl=http://www.bielarus.net/archives/2014/03/29/3645|выдавецтваpublisher=[[Беларуская Салідарнасць]]|годdate=29 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=2 красавіка 2014}}</ref>.

21 сакавіка расійскі прэзідэнт [[Уладзімір Пуцін]] падпісаў закон аб [[Анексія Крыма Расіяй|далучэнні да Расіі ўкраінскага Крыма]]<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=[[Зміцер Уласаў]]|загаловакtitle=Пуцін падпісаў законы аб прыняцці Крыма і Севастопаля ў склад Расіі|спасылкаurl=http://by.belapan.by/archive/2014/03/21/689671_689672|выдавецтваpublisher=[[БелаПАН]]|годdate=21 сакавіка 2014|дата доступуaccessdate=3 красавіка 2014}}</ref>, хоць [[Будапешцкі мемарандум]] абавязвае Расію паважаць дзяржаўныя межы Украіны і ўстрымлівацца ад ужыцця сілы супраць яе тэрытарыяльнай цэласнасці. [[15 красавіка]] [[Вярхоўная Рада Украіны]] ўхваліла закон аб змене прававога становішча Крыма на захоплены ў выніку ўзброенага нападу Расіі<ref>{{Спасылкаcite web|аўтарauthor=|загаловакtitle=Вярхоўная радаРада Украіны прызнала Крым часова акупаванай тэрыторыяй|спасылкаurl=http://blr.belta.by/all_news/world/Vjarxonaja-rada-Ukrany-pryznala-Krym-chasova-akupravanaj-terytoryjaj_i_66642.html|выдавецтваpublisher=[[БелТА]]|годdate=15 красавіка 2014|дата доступуaccessdate=16 красавіка 2014}}</ref>.

* {{Спасылкаcite web|аўтарauthor=|загаловакtitle=Падзеі ва Украіне і рэакцыя на іх у Беларусі|спасылкаurl=http://by.belapan.by/plots/0002018/|выдавецтваpublisher=[[БелаПАН]]|годdate=|дата доступуaccessdate=3 красавіка 2014}}