Камп’ютар: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Einimi перайменаваў старонку Камп'ютар у Камп'ютэр па-над перасылкай: У запазычаных словах акання няма. Аб якой норме казаў удзельнік, як...
арфаграфія
Радок 1:
[[Image:Computer-aj aj ashton 01.svg|thumb|Выгляд сучаснага персанальнага камп'ютара]]
'''Камп'ютарютэр''' ({{lang-en|computer}}) — машына, якая апрацоўвае [[дадзеныя]] згодна са спісам [[камп'ютарная праграма|інструкцый]].
 
Сучасны камп'ютарютэр складаецца з абсталявання, якое ўяўляе фізічныя часткі камп'ютара ([[працэсар]], [[клавіятура]], [[Манітор, прылада|манітор]] і г.д.) і [[праграмнае забеспячэнне|праграмнага забеспячэння]] ([[аперацыйная сістэма|аперацыйнай сістэмы]] і [[праграмнае забеспячэнне|праграм]]).
 
Камп'ютарыютэры маюць некалькі фізічных форм. Першыя прылады, якія нагадваюць сучасны камп'ютарютэр, з'явіліся ў сярэдзіне 20-га стагоддзя (прыкладна ў [[1940]]—[[1945]]), але машыны, падобныя на камп'ютарыютэры, існавалі і раней. Першыя электронныя камп'ютарыютэры мелі памер вялікіх памяшканняў, спажывалі электрычнай энергіі як некалькі сот сучасных [[персанальны камп'ютарютэр|персанальных камп'ютараўютэраў]].
 
У цяперашні час камп'ютарыютэры выкарыстоўваюцца практычна ва ўсіх абласцях чалавечай дзейнасці.
 
== Этымалогія ==
Слова ''камп'ютарютэр'' з'яўляецца вытворным ад [[англійская мова|англійскіх]] слоў {{lang-en2|to compute}}, {{lang-en2|computer}}, якія перакладаюцца як «вылічаць», «вылічальнік» (англійскае слова, у сваю чаргу, паходзіць ад лацінскага ''computāre'' — «вылічаць»). Першапачаткова ў англійскай мове гэта слова азначала чалавека, які вырабляе арыфметычныя вылічэнні з прыцягненнем або без прыцягнення механічных прылад. У далейшым яго значэнне было перанесена на самі машыны, аднак сучасныя камп'ютарыютэры выконваюць мноства задач, не звязаных наўпрост з матэматыкай.
 
Упершыню трактоўка словы камп'ютарютэр з'явілася ў [[1897]] годзе ў Оксфардскім слоўніку англійскай мовы. Яго складальнікі тады разумелі камп'ютарютэр як ''механічная'' вылічальная прылада. У [[1946]] годзе слоўнік папоўніўся дапаўненнямі, якія дазваляюць падзяліць паняцці лічбавага, аналагавага і электроннага камп'ютараютэра.
 
=== Лічбавы або аналагавы ===
Фундаментальным рашэннем пры праектаванні камп'ютараютэра з'яўляецца выбар, ці будзе ён лічбавай або аналагавай сістэмай. Калі лічбавыя камп'ютарыютэры працуюць з [[дыскрэтнасць|дыскрэтнымі]] лікавымі або сімвальнымі зменнымі, то аналагавыя прызначаныя для апрацоўкі бесперапынных патокаў паступаючых даных. Сёння лічбавыя камп'ютарыютэры маюць значна больш шырокі дыяпазон прымянення, хоць іх аналагавыя субраты ўсё яшчэ выкарыстоўваюцца для некаторых спецыяльных мэтаў. Варта таксама згадаць, што тут магчымыя і іншыя падыходы, якія прымяняюцца, да прыкладу, у імпульсных і квантавых вылічэннях, аднак пакуль што яны з'яўляюцца альбо вузкаспецыялізаванымі, альбо эксперыментальнымі рашэннямі.
 
Прыкладамі [[Аналагавы камп'ютарютэр|аналагавых вылічальнікаў]], ад простага да складанага, з'яўляюцца: [[намаграма]], [[лагарыфмічная лінейка]], [[астралябія]], [[асцылограф]], [[тэлевізар]], [[аналагавы гукавы працэсар]], [[аўтапілот]], [[мозг]].
 
Сярод найбольш простых дыскрэтных вылічальнік вядомы [[абак]], або звычайныя [[лічыльнікі]]; найбольш складанай з такога роду сістэм з'яўляецца [[суперкамп'ютар]].