Экзапланета: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 103:
 
Аобныя экзапланеты маюць дадатковыя неафіцыйныя «''мянушкі''» (як, напрыклад, [[51 Пегаса b]] неафіцыйна мае назву «Белерафонт»). Але, у навуковым таварыстве, на бягучы момант наданне планетам афіцыйных асабістых імён планетам лічыцца непрактычным і, адпаведна, шырока не распаўсюджана.
 
== Уласцівасці экзапланет ==
[[Файл:Planet sizes-ru.svg|thumb|300px|Верагодныя памеры планет тыпа [[Суперзямля]], у залежнасці ад іх масы і хімічнага склада<ref>{{cite web||url=http://www.nasa.gov/centers/goddard/news/topstory/2007/earthsized_planets.html|title=Scientists Model a Cornutopia of eart-sized Planets|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/65kUHz11i|archivedate=2012-02-26}}</ref>. Прыклады такіх планет: [[Планета-акіян]], якая ў значнай ступені складаецца з вады; [[Жалезная планета]], [[Вугляродная планета]].]]
планеты выяўлены прыкладна ў 10 % зорак, якія ўключаны ў праграмы пошукаў. Іх доля расце па меры назапашвання дадзеных і ўдасканальвання тэхнікі назірання.
[[Файл:Extrasolar planet NASA2 ru.jpg|thumb|330px|left|Параўнанне Сонечнай сістэмы з сістэмай [[55 Рака]].]]
 
Спачатку большасцю адкрытых экзапланет былі [[Газавыя планеты|планеты-гіганты]] (так як планеты іншых тыпаў выявіць цяжэй). Але да 2012 года было адкрыта шмат планет з масамі парадку масы [[Нептун, планета|Нептуна]] і ніжэй. З 2326 кандытатаў, выяўленых тэлескопам Кеплер, 207 маюць прыкладна зямны памер, 680 маюць памеры '''[[Суперзямля|суперзямлі]]''', 1181 - Нептуна, 203 - памер, параўнальны з юпітэрыянскім, і 55 - большы, чым у Юпітэра.
 
Назіраецца залежнасць колькасці планет-гігантаў ад наяўнасці цяжкіх элементаў (металаў) у зорках. Сістэмы з планетамі-гігантамі сустракаюцца таксама пераважна каля зорак сонечнага тыпа ([[Спектральныя класы зорак|класаў]] K5-F5), у той час, як у [[Чырвоны карлік|чырвоных карлікаў]] іх доля значна меней (у 200 назіраемых чырвоных карлікаў выяўлены толькі тры падобныя сістэмы). Апошнія адкрыцці, зробленыя метадам гравітацыйнага мікралінзавання, гавораць аб шырокім распаўсюджванні сістэм з планетамі сярэдняй масы тыпа [[Уран, планета|Урана]] і Нептуна замест газавых гігантаў. Гэта ў першую чаргу адносіцца да маламасіўных зорак і зорак з нізкім утрыманнем металаў.
 
Для шэрага планет атрымана адзнака іх дыяметра, што дазваляе вызначыць іх шчыльнасць, а таксама строіць меркаванні адносна наяўнасці масіўных ядраў, якія складаюцца з цяжкіх элементаў. Еўрапейскія астраномы пад кіраўніцтвам Трыстана Гійо (Tristan Guillot) з абсерваторыі Лазурнага берага (Францыя), вызначылі, што пры параўнанні плотнасці планет з утрыманнем металаў у іх зорках маецца пэўная карэляцыя. Планеты, якія сфарміраваліся вакол зорак, якія з'яўляюцца ў такой жа ступені багатымі металам, як нашае Сонца, маюць маленькія ядры, утой час як планеты, зоркі якіх утрымліваюць у два-тры разы болей металаў, маюць значна большыя ядры.
 
У экзапланет, якія рухаюцца на [[арбіта]]х з вялікім [[эксцэнтрысітэт]]ам, унутраны састаў якіх уключае ў сабе некалькі слаёў рэчыва, такіх як пласт [[Кара, геалогія|кары]], [[Планетарная мантыя|мантыі]] і рэчыва [[Ядро планеты|ядра]], [[прыліўныя сілы]] могуць высвабаджаць цеплавую энергію, якая можа спрыяць стварэнню і падтрыманню спрыяльных для жыцця ўмоў, а іх арбіта, з цягам часу, можа эвалюцыянаваць у калякругавую<ref>[http://lenta.ru/news/2014/07/09/tide/Lenta.ru: Наука и техника: Наука: Приливы на экзопланетах оказались полезными для жизни]</ref>.
 
== Наступствы адкрыцця экзапланет ==