Вікіпедыя

Вілейскі раён: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Радок 88:
 
== Памятныя і цікавыя мясціны ==
'''Помнікі гісторыі'''. На тэрыторыі Вілейскага раёна знаходзіцца 314 помнікаў гісторыі і культуры рэспубліканскага і мясцовага значэння. З іх: 198 гістарычных, 48 архітэктурных, у.т.л. 11 сядзібна-паркавых комплексаў, 49 археалагічных, 19 геалагічных.
 
'''Помнікі археалогіі:'''. гарадзішчаГарадзішча ў вёсках [[Вёска Арпа, Вілейскі раён|Арпа]], [[Вёска Баравая, Вілейскі раён|Баравая]], [[Вёска Галінова, Вілейскі раён|Галінова]], [[Аграгарадок Даўгінава, Вілейскі раён|Даўгінава]] (ранні [[жалезны век]] (VI—VII стст.), [[Вёска Задвор'е, Вілейскі раён|Задвор'е]], [[Вёска Камень, Вілейскі раён|Камень]], [[Вёска Казлы, Вілейскі раён|Казлы]], [[Вёска Малая, Вілейскі раён|Малая]] (помнік [[Культура штрыхаванай керамікі|культуры штрыхаванай керамікі]]), [[Вёска Рэчкі, Вілейскі раён|Рэчкі]], [[Вёска Слабада, Вілейскі раён|Слабада]], [[Вёска Сосенка, Вілейскі раён|Сосенка]], стаянкі ў вёсках [[Вёска Слабада, Вілейскі раён|Слабада]] і [[Вёска Суцькі, Вілейскі раён|Суцькі]], курганныя магільнікі ў вёсках [[Вёска Галінова, Вілейскі раён|Галінова]], [[Вёска Журыхі, Вілейскі раён|Журыхі]], [[Вёска Забор'е, Вілейскі раён|Забор'е]], [[Вёска Зарэчная, Вілейскі раён|Зарэчная]], [[Вёска Кастыкі, Вілейскі раён|Кастыкі]] (20 насыпаў), [[Вёска Каўшэвічы, Вілейскі раён|Каўшэвічы]], [[Вёска Кучкі, Вілейскі раён|Кучкі]], [[Вёска Любоўшы, Вілейскі раён|Любоўшы]], [[Вёска Малевічы, Вілейскі раён|Малевічы]], [[Вёска Млечкі, Вілейскі раён|Млечкі]], [[Вёска Папоўцы, Вілейскі раён|Папоўцы]], [[Вёска Ручыца, Вілейскі раён|Ручыца]], [[Вёска Хаценчыцы, Вілейскі раён|Хаценчыцы]], Помнік [[Эпіграфіка|эпіграфікі]] — валун «Варацішын крыж» ([[12 стагоддзе|XII ст.]]) ў [[Вёска Камена, Вілейскі раён|Камена]].
 
Каштоўным помнікам археалогіі з'яўляецца курганны магільнік [[9 стагоддзе|IX]]-[[11 стагоддзе|XI]] стст. каля вёскі [[Вёска Камена, Вілейскі раён|Камена]]. Акрамя [[Сярэдневечча|сярэдневяковых]] [[Славяне|славянскіх]] курганных пахаванняў тут захаваліся старадаўнія [[Татары|татарскія]] могілкі. Магільныя пліты з надпісамі, зробленымі [[Беларускі арабскі алфавіт|арабскай вяззю]], знаходзяцца ў сасонніку недалёка ад [[Рака Вілія|р. Вілія]]. У Вілейскім раёне знаходзіцца мемарыял [[Мемарыял зніклых вёсак, Вілейскі раён|«Памяці зніклых вёсак»]] адкрыты [[30 чэрвеня]] [[2009]] года. Памятны знак у гонар 150-годдзя экспедыцыі навукоўца графа [[Канстанцін Тышкевіч|Канстанціна Тышкевіча]] (скульптурная кампазіцыя «Вільяна»).<ref name="vileyka.minsk-region.by">http://vileyka.minsk-region.by/ru/tur_uslugi</ref>
 
'''Помнікі ахвярам рэпрэсій'''.
У [[горад Вілейка|Вілейцы]] знаходзіцца [[Неаготыка|неагатычны]] [[Касцёл Узвіжання Святога Крыжа, Вілейка|Касцёл Узвіжання Святога Крыжа]], [[Свята-Марыінская царква, Вілейка|Свята-Марыінскую]] і [[Свята-Ціханаўская царква, Вілейка|Свята-Ціханаўскую]] цэрквы. Роспісы ў Свята-Ціханоўскай царкве былі створаны мастаком [[Барыс Барысавіч Цітовіч|Барысам Цітовічам]].▼
[[File:Lapicki 085.jpg|thumb|300px|1 верасня 2009 года грамадскія актывісты ўсталявалі мемарыяльныя крыжы па [[Расціслаў Лапіцкі|Расціславе Лапіцкім]] і ахвярах савецкіх рэпрэсій.]]
 
Памятныя крыжы на месцы масавага расстрэлу вязняў Вілейскай турмы ў чэрвені 1941 года ля вёскі Касута.
 
Памятныя крыжы на меркаваным месцы расстрэлу [[Расціслаў Лапіцкі|Расціслава Лапіцкага]], беларускага патрыёта, антысавецкага дзеяча ва ўрочышчы Красны Беражок ля Вілейкі, усталяваны [[1 верасня]] [[2009]] года <ref name="Сюдак_0">[http://www.rh.by/by/36/50/434/ Ушанавалі памяць Расціслава Лапіцкага] // «[[Рэгіянальная газета]]»</ref>. Крыжы неаднаразова знішчаліся невядомымі асобамі<ref name="Сюдак_3">[http://www.rh.by/by/39/50/472/ Атрыбуты памяці Лапіцкаму зніклі зноў] // «[[Рэгіянальная газета]]»</ref>. Адноўленыя.
 
Брацкая магіла (перапахаванне) ахвяр рэпрэсій на гарадскіх могілках Вілейкі "Лясныя" ля вёскі [[Вёска Снежкава|Снежкава]].
 
'''1-я сусветная вайна'''.
 
Мемарыялы і вайсковыя могілкі часоў 1-й сусветнай вайны ля вёсак Заброддзе і Рускае Сяло, Муляры.
 
▲'''Культавыя збудаванні'''.У [[горад Вілейка|Вілейцы]] знаходзіцца [[Неаготыка|неагатычны]] [[Касцёл Узвіжання Святога Крыжа, Вілейка|Касцёл Узвіжання Святога Крыжа]], [[Свята-Марыінская царква, Вілейка|Свята-Марыінскую]] і [[Свята-Ціханаўская царква, Вілейка|Свята-Ціханаўскую]] цэрквы. Роспісы ў Свята-Ціханоўскай царкве былі створаны мастаком [[Барыс Барысавіч Цітовіч|Барысам Цітовічам]].
 
=== Турысцкія маршруты і экспедыцыі ===
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Вілейскі_раён"