Чыгуначны транспарт: Розніца паміж версіямі

[[Image:Tren a las nubes cruzando Viaducto la Polvorilla.jpg|250px|thumb|right|Чыгуначны транспарт нау [[Аргенціна|Аргенціне]]]]

Шляхі зносін чыгуначнага транспарту ўключаюць: рэйкавыя чыгункі са штучнымі збудаваннямі (масты, эстакады, тунелі), прыпыначныя пункты і вузлы з эксплуатацыйнымі збудаваннямі (вакзалы, дэпо, майстэрні), сродкамі энергазабеспячэння (кантактныя сеткі і цягавыя падстанцыі электрыфікаваных участкаў чыгунак), аўтаматыкі і тэлемеханікі (сігналізацыі, цэнтралізацыі і блакіроўкі) і інш. Адрозніваюць чыгункі агульнага карыстання і прамысловага транспарту (пад'язныя пуці прамысловых прадпрыемстваў, лесавозныя, руднічныя, заводскія і інш.), гарадскія (трамвай, метро). Бываюць шырокакалейныя (1520  мм, 1435  мм, 1676 мм), вузкакалейныя (1000, 914, 891, 672  мм і інш). Чыгуначны транспарт мае электрычную, дызельную (цеплавозную), турбінную і паравую цягу.

Чыгункі пачалі з'яўляцца напачатку XIX стагоддзя ў [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]], [[Бельгія|Бельгіі]] і [[Францыя|Францыі]]. Да канца ХХ ст даўжыня чыгунак свету дасягнула 1,3  млн. км.

Чыгуначны пуць  — складаная канструкцыя, якая складаецца з верхняй і ніжняй будовы шляху.

* Еўразійская - — [[Вялікабрытанія]], [[Францыя]], [[Андора]], [[Іспанія]], [[Партугалія]], [[Манака]], [[Швейцарыя]], [[Люксембург]], [[Бельгія]], [[Нідэрланды]], [[Германія]], [[Данія]], [[Ліхтэнштэйн]], [[Італія]], [[Сан-Марына]], [[Ватыкан]], [[Аўстрыя]], [[Чэхія]], [[Польшча]], [[Славакія]], [[Нарвегія]], [[Швецыя]], [[Фінляндыя]], [[Эстонія]], [[Латвія]], [[Літва]], [[Беларусь]], [[Украіна]], [[Малдавія]], [[Венгрыя]], [[Румынія]], [[Сербія]], [[Славенія]], [[Харватыя]], [[Боснія і Герцагавіна]], [[Албанія]], [[Рэспубліка Косава|Косава]], [[Чарнагорыя]], [[Рэспубліка Македонія|Македонія]], [[Балгарыя]], [[Грэцыя]], [[Турцыя]], [[Расія]], [[Грузія]], [[Арменія]], [[Азербайджан]], [[Казахстан]], [[Узбекістан]], [[Таджыкістан]], [[Афганістан]], [[Туркменістан]], [[Кіргізія]], [[Манголія]], [[Кітай]], [[КНДР]], [[Паўднёвая Карэя]], [[В'етнам]], [[Іран]], [[Сірыя]], [[Ірак]], [[Ліван]], [[Кувейт]], [[Ізраіль]], [[Іарданія]], [[Егіпет]], [[Лівія]] (усходняя частка)

* Паўночнаамерыканская - — [[Канада]], [[ЗША]], [[Мексіка]], [[Гватэмала]], [[Сальвадор]], [[Гандурас]], [[Нікарагуа]], [[Коста-Рыка]]

* Індакітайская - — [[Камбоджа]], [[Тайланд]], [[Малайзія]], [[Сінгапур]], [[Лаос]]

* Індыйская - — [[Пакістан]], [[Іран]] ([[Сістан і Белуджыстан]]), [[Індыя]], [[Непал]], [[Бангладэш]]

* Паўднёваамерыканская-паўночная - — [[Эквадор]], [[Калумбія]], [[Венесуэла]]

* Паўднёваамерыканская-паўднёвая - — [[Перу]], [[Балівія]], [[Бразілія]], [[Аргенціна]], [[Уругвай]], [[Парагвай]], [[Чылі]]

* Паўднёваафрыканская - — [[ПАР]], [[Намібія]], [[Батсвана]], [[Замбія]], [[Зімбабве]], [[Мазамбік]], [[Ангола]], [[Танзанія]], [[Малаві]], [[Заір]] (паўднёвая частка), [[Свазіленд]]

* Паўночнаафрыканская - — [[Марока]], [[Алжыр]], [[Туніс]], [[Лівія]] (заходняя частка)

* Усходнеафрыканская - — [[Кенія]], [[Уганда]], [[Самалі]] (паўднёвая частка), [[Заір]] (паўночная частка)

* Нубійская - — [[Судан]], [[Эфіопія]], [[Эрытрэя]], [[Самалі]] (паўночная частка)

* Заходнеафрыканская-паўднёвая - — [[Габон]], [[Рэспубліка Конга|Конга]]

* Заходнеафрыканская-цэнтральная - — [[Камерун]], [[Нігерыя]], [[Бенін]], [[Нігер]]

* Заходнеафрыканская-заходняя - — [[Маўрытанія]], [[Сенегал]], [[Гамбія]], [[Гвінея]], [[Сьера-Леонэ]], [[Ліберыя]], [[Кот-д'Івуар]], [[Малі]], [[Гана]], [[Тога]]

* Кельцкая - — [[Ірландыя]], [[Вялікабрытанія]]

* Антыльская - — [[Гаіці]], [[Дамініканская Рэспубліка]]

* Аравійская - — [[Саудаўская Аравія]], [[ААЭ]], [[Аман]]

== Дзяржавы без якога-небудзь чыгуначнага транспарта ==