Бегемот: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне |
|||
Радок 30:
| eol = 311532
}}
'''Бегемот''', або '''гіпапатам'''<ref name=pr>Напісанне '''Бегемот''', '''Гіпапатам''' у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.2. Мн., 1996, С.370</ref> (''Hippopotamus amphibius'')
Навуковая назва з'яўляецца лацінізаванай формай грэчаскага слова ἱπποπόταμος, што азначае «рачны конь». Нягледзячы на гэтую назву, бегемот звязаны таксонаметрычным сваяцтвам не з коньмі, а з кітападобнымі і, троху болей аддалена, са свіннямі і пекары.
Слова
▲[[File:Prazsky hroch.jpg|thumb|left|Самка звычайнага бегемота з дзіцянём]]
== Знешні выгляд, фізіялогія ==
Знешнасць своеасаблівая і цяжка ўявіць роднасць бегемота з іншымі капытнымі. Вышыня не болей за 1,5 м (вышыня карлікавага
Тулава вельмі тоўстае, галава вялізная, шыя кароткая (знешне падаецца, што яе наогул няма), морда доўгая і шырокая адначасова, пашыраецца на канцы. Вочы і вушы маленькія, прычым вочы і ноздры размешчаны на верхняй частцы галавы.
Пашча шырокая, [[разцы]] вялікія (40-50 см). Ногі кароткія і тоўстыя, канчаюцца кароткімі пальцамі з маленькімі капыткамі. Хвост вельмі кароткі. Цела пакрытае тоўстай голай скурай шэрага колеру. Скура добра рэгенеруе, раны і драпіны гояцца вельмі хутка. Глыбокіх ран нанесці немагчыма, бо пад скурай тоўсты [[Тлушчавая тканка|тлушчавы]] пласт, які абараняе ўнутраныя органы.
Пот у бегемота чырвонага колеру, таму ў спякоту здаецца, быццам жывёла зыходзіць крывёю.
== Страваванне ==
Бегемот не можа паўторна пераварваць ежу, у адрозненне ад [[Жвачныя|жвачных]], яго страўнік мае складаную структуру
== Арэал ==
Абодва віды жывуць у [[Афрыка|Афрыцы]]. Звычайны бегемот жыве па ўсім кантыненце, за выключэннем крайняй поўначы, арэал карлікавага абмежаваны трапічным поясам ([[Нігерыя]], [[Ліберыя]], [[Сьера-Леонэ]], [[Гвінея]]). Бегемоты моцна прывязаныя да вады, таму сустракаюцца толькі па берагах рэк з павольным цячэннем і на балотах. Жывуць статкамі па 10-30 галоў (многія дарослыя самцы трымаюцца асобна).
== Лад жыцця ==
Большасць часу бегемоты або кормяцца на беразе (звычайна ў цёмны час сутак), або адпачываюць у вадзе (днём). На беразе бегемоты павольныя і рухаюцца няспешным крокам. У месцах, дзе жывёлы бываюць часта, яны пратоптваюць сцежкі, прычым глыбіня каляіны можа дасягаць 0,5
[[File:Hippo pod edit.jpg|thumb|left|Статак бегемотаў]]
Звычайна бегемоты [[Флегматык|флегматычныя]], у статку рэдка бываюць канфлікты, але спакой падманлівы. Бегемот лёгка можа расправіцца з львом, чалавекам і нават кракадзілам, якога прыняў за пагрозу. Тым жа часам зафіксавана шмат выпадкаў, калі бегемоты праяўлялі кранальны клопат пра [[Антылопы|антылопаў]] і [[Зебры|зебраў]], ратуючы іх ад [[Кракадзілы|кракадзілаў]]. Такія паводзіны выходзяць за межы біялагічнай мэтазгоднасці, і навукоўцы не могуць іх растлумачыць.
== Рацыён ==
Корміцца бегемот амаль выключна травой. За суткі можа з'есці да 40
== Бегемот і чалавек ==
=== У старажытнасці ===
[[File:Flusspferd Jagd-drawing.jpg|thumb|left|Паляванне афрыканскіх абарыгенаў на бегемота]]
Мясцовае насельніцтва не часта палявала на бегемотаў, гэта амаль не дазваляла прымітыўная зброя. Аднак ужо ў [[Старажытны Егіпет|Старажытным Егіпце]] на яго палявалі з дапамогай гарпуноў, бо бегемот спустошваў палі. Сцэны палявання на бегемота знойдзены на насценных роспісах у грабніцы Тутанхамона. Бегемот у старажытнаегіпецкай міфалогіі ўвасабляў
У старажытных іудзеяў [[Бегемот, міфалогія|бегемот]] увасабляў сілы зямлі, у процівагу [[Левіяфан
===
Свайго росквіту паляванне на бегемотаў дасягнула ў часы [[Каланізацыя Афрыкі|каланізацыі Афрыкі]]. Бегемот стаў крыніцай не толькі ядомага мяса, але і цвёрдай скуры, высакакласнай косткі, якая па сваіх уласцівасцях набліжалася да слановай. У выніку плошча арэалу бегемотаў скарацілася ў дзесяткі разоў.
У няволі бегемоты жывуць у заапарках і размнажаюцца. Працягласць жыцця бегемота ў няволі дасягае 50 гадоў, на волі
Паводле статыстыкі, бегемот сярод усіх афрыканскіх жывёл з'яўляецца лідэрам паводле колькасці забітых людзей. Спецыяльнае даследаванне зафіксавала на тэрыторыі адной толькі [[Кенія|Кеніі]] 4493 інцыдэнтаў, калі бегемот праяўляў агрэсію да чалавека.
== Гл. таксама ==
* [[Алентонскі бегемот]]
Радок 83:
== Літаратура ==
* Chris & Tilde Stuart: ''Field Guide to the Larger Mammals of Afrika''. Struik, 2000, ISBN 1-86872-534-0
* Ronald M. Nowak: ''
* Almuth Behrmann: ''Das Nilpferd in der Vorstellungswelt der Alten Ägypter'', Bern 1989, ISBN 3-631-48964-1
== Спасылкі ==
* [http://www.animalsglobe.ru/begemoti/ Бегемот
[[Катэгорыя:Бегемотавыя]]
[[Катэгорыя:Сысуны Афрыкі]]
|