|
'''ЧжоўЧжоу''' — назва эпохі ў гісторыі [[Старажытны Кітай|Старажытнага Кітая]] і кітайскай дынастыі, якая правіла ў 11—3 ст. да н.э.
Пры ЧжоўЧжоу пачалося пашырэнне жалеза, развівалася ірыгацыйнае земляробства, аформіліся асноўныя філасофска-рэлігійныя школы: [[канфуцыянства]], [[даасізм]], [[легізм]] (фацзя) і інш.
Падзялялася на Заходнюю ЧжоўЧжоу (1122—771 гг. да н.э., сталіца каля сучаснага [[Сіянь|Сіяня]]) і Усходнюю ЧжоўЧжоу (770—221 гг. да н.э., сталіца каля сучаснага [[Лаян]]а).
== Заходняя ЧжоўЧжоу ==
Першапачаткова старажытна-кітайскае племя ЧжоўЧжоу залежала ад [[дзяржава Інь|дзяржавы Інь]]. У 1122 да н.э. (паводле сучаснай гістарыяграфіі 1137—911 да н.э.) правадыр ЧжоўЧжоу У-Ван разграміў Інь, аб'яднаў усе плямёны і стварыў дзяржаву на тэрыторыі басейна рэк [[Хуанхэ]] і [[Янцзы]].
Заходняя ЧжоўЧжоу была нетрывалым дзяржаўным утварэннем. Яе правіцелі раздавалі ўдзелы сваякам, прыхільнікам і саюзнікам вана (цара). Удзелы мелі аўтаномію, а вярхоўнаму правіцелю плацілі даніну і аказвалі ваенную дапамогу. Барацьба удзелаў з цэнтральнай уладай і паміж сабою прывяла ў 8 ст. да н.э. да распаду дзяржавы.
== Усходняя ЧжоўЧжоу ==
Усходняя ЧжоўЧжоу дзялілася на перыяды:
* эпоху Вёсен і Восеней ([[Чуньцю]]; 770—481 гг. да н. э.),
* эпоху Ваюючых царстваў ([[Чжаньго]]; 481—221 гг. да н.э.).
У перыяд Чжаньго ўзнікла некалькі буйных царстваў, якія змагаліся за панаванне над усім Кітаем.
Апошні цар ЧжоўЧжоу пазбаўлены ўлады ў 256/255 г. да н.э., але фактычна перыяд ЧжоўЧжоу завяршыўся ў 221 г. да н.э., калі краіна была аб'яднана пад уладай [[дынастыя Цынь|дынастыі Цынь]].
== Літаратура ==
{{Commons|Category:}}
[[Катэгорыя:Старажытны Кітай|ЧжоўЧжоу]]
[[Катэгорыя:Кітайскія дынастыі|ЧжоўЧжоу]]
[[Катэгорыя:Дзяржавы ў гісторыі Кітая|ЧжоўЧжоу]]
| 