Баліста: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 33 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q219433 (translate me)
вікіфікацыя, БелЭн
Радок 1:
[[Выява:Bal_BBC1.jpg|thumb|Рымская баліста для кідання ядра ў 1 талент]]
'''БалістаБалі́ста''' (({{lang-la|balistarum}}, {{lang-el|βαλλιστης}} - — «кідаць») - — [[антычнасць|антычная]] [[зброя]] для кідання сферычных каменных снарадаў[[снарад]]аў. Галоўны дзеючы механізм - — два рычага з тарсіённымі [[спружына|спружынамі]]мі ў якасці штурхача, спружыны складаліся з некалькіх завес скручаных лінаў.
 
Старажытныя [[грэкі]] называлі такія кідальныя машыны '''палінтонамы''' (''тыя, што кідаць падстрэшкам'' або «''катапелта петроболос''» - — ''літаральна - — камень супраць шчыта''). Распаўсюджаная [[рымляне|рымская]] назва для такой зброі - — баліста. Канструкцыя балісты мала чым адрозніваецца ад [[катапульта|катапульты]], якая страляе [[Страла|стрэламі]] (ці дроцікамі) і амаль гарызантальна, у той час як баліста страляе камянямі падстрэшкам.
==Агульныя звесткі==
Першая згадка пра катапульту датуецца 399 да н. н.э. Дакладна вядома, што балісты выкарыстоўваліся ў часы [[Аляксандр Македонскі|Аляксандра Македонскага]]. Мяркуецца, што балісты з'явіліся на 50-60 гадоў пазней катапульты як іх мадыфікацыя. Калі катапульты выкарыстоўвалі супраць жывой сілы праціўніка, то баліста прызначаліся перш за ўсё супраць абаронных умацаваных або аблогавых збудаванняў. [[Дыядор Сіцілійскі|Дыядор]], апісваючы аблогу [[Тыр]]а, так называе балісту «''Аляксандр усталяваў каменябойныя катапульты ў некалькіх месцах і сцены уздрыгвалі ад удараў, якія яны наносілі камянямі''».
 
== Агульныя звесткі ==
Тыпавыя цяжкія балісты кідалі камяні вагой у 2 [[талент]]ы, тады як цяжкія дроцікі для катапульты важылі каля 2 кг. Балісты былі значна больш складанымі за катапульты, але эфект ад адначасовага прымянення некалькіх дзясяткаў балістаў мог быць разбуральны для абарончых сцен. Балісты выкарыстоўваліся пераважна для руйнавання абарончых збудаванняў па верхнім ярусе сцяны - навесаў, вежаў, кідальных машын, ахоўных зубцоў і для знішчэння абаронцаў сцяны. Калібр балістаў вызначаўся вагою каменя, які, як правіла, меў форму шара. Антычныя аўтары згадвалі балісты калібру ў паўталенту і талент, а таксама магутную балісту ў 3 таленты, што было надзвычайнай з'явай. Старажытнарымскі аўтар I ст. да н. э. [[Вітрувій]], распавядаючы пра калібр балістаў, пачынае з вагі ў 0.6 кг і заканчвае трыма талентамі. Баліста калібрам у 2 таленты згадваецца ў [[Візантыя|Візантыйскім]] слоўніку [[Суда]].
Першая згадка пра катапульту датуецца 399 да н. н.э. Дакладна вядома, што балісты выкарыстоўваліся ў часы [[Аляксандр Македонскі|Аляксандра Македонскага]]. Мяркуецца, што балісты з'явіліся на 50-6050—60 гадоў пазней катапульты як іх мадыфікацыя. Калі катапульты выкарыстоўвалі супраць жывой сілы праціўніка, то баліста прызначаліся перш за ўсё супраць абаронных умацаваных або аблогавых збудаванняў. [[Дыядор СіцілійскіСіцылійскі|Дыядор]], апісваючы аблогу [[Горад Тыр|Тыра]]а, так называе балісту «''Аляксандр усталяваў каменябойныя катапульты ў некалькіх месцах і сцены уздрыгвалі ад удараў, якія яны наносілі камянямі''».
 
Тыпавыя цяжкія балісты кідалі камяні вагой у 2 [[талент]]ы, тады як цяжкія дроцікі для катапульты важылі каля 2  кг. Балісты былі значна больш складанымі за катапульты, але эфект ад адначасовага прымянення некалькіх дзясяткаў балістаў мог быць разбуральны для абарончых сцен. Балісты выкарыстоўваліся пераважна для руйнавання абарончых збудаванняў па верхнім ярусе сцяны - — навесаў, вежаў[[вежа]]ў, кідальных машын, ахоўных зубцоў і для знішчэння абаронцаў сцяны. Калібр балістаў вызначаўся вагою каменя, які, як правіла, меў форму шара[[шар]]а. Антычныя аўтары згадвалі балісты калібру ў паўталенту і талент, а таксама магутную балісту ў 3 таленты, што было надзвычайнай з'явай. Старажытнарымскі аўтар I ст. да н. э. [[Вітрувій]], распавядаючы пра калібр балістаў, пачынае з вагі ў 0.,6  кг і заканчвае трыма талентамі. Баліста калібрам у 2 таленты згадваецца ў [[Візантыя|Візантыйскім]] слоўніку [[Суда]].
 
== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1996|том=2|старонкі=254|старонак=480|isbn=985-11-0061-7 (т. 2)|тыраж=10 000}}
 
== Спасылкі ==
* [http://enciklopediya-tehniki.ru/promyshlennost-na-b/ballista.html Баллиста // Энциклопедия техники]{{ref-ru}}
{{Commons|Category:Ballista}}