Следчы: Розніца паміж версіямі

'''Следчы''' або '''дэтэктыў''' (ад {{lang-la|detego}}, {{lang-en|detective}} - — "выкрываю, расчыняю") - — дзяржаўная службовая асоба [[Камітэт дзяржаўнай бяспекі|органаў дзяржаўнай бяспекі]], пракуратуры, [[Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь|унутраных спраў]] Беларусі і іншых дзяржаў, прызначаны ва ўстаноўленым законам парадку; ў адпаведнасці з спецыяльнасцю і адукацыяй, маральнымі якасцямі і кваліфікацый, станам здароўя і вопытам працы. Следчы - — [[Юрыст|юрыдычная прафесія]].

Следчы кожнага органа (Міністэрства, ведамства) мае па закону пэўную падследнасць - — тэрытарыяльную і па відах злачынстваў, па катэгорыях абвінавачаных (так званая "юрысдыкцыя"). Да прыкладу,

* Справы аб злачынствах непаўналетніх - — вядуць следчыя органаў унутраных спраў;

* Справы аб злачынствах ваенных - — вядуць следчыя ваеннай пракуратуры;

* Справы аб злачынствах грамадзян, паквапіўсяпаквапіўшыхся на дзяржаўную таямніцу -, — вядуць следчыя дзяржаўнай бяспекі;

і г.д..

Ёсць следчыя ў асабовыасабова важных справах і старэйшыя следчыя. Незалежна ад прыналежнасці да ведамству (міністэрству) усе следчыя маюць аднолькавыя працэсуальныя правы, вядуць папярэдняе следства (у адным і тым жа працэсуальным парадку), нагляд за выкананнем імі законаў ажыццяўляецца ў аднолькавым аб'ёме.

* Следчы павінен поўна ўсебакова, аб'ектыўна расследаваць справу, прынятаяпрынятую да вытворчасці; ўсталяваць усе акалічнасці, якія ўваходзяць у прадмет даказваннядоказу, сабраць і праверыць з гэтай мэтай усе неабходныя доказы.

* Ён абавязаны ўсталяваць і прыцягнуць у якасці абвінавачаных асоб, якія здзейснілі злачынства, усталяваць невінаватасць і рэабілітаваць асоб, якія не грунтоўна падазраеццападазраюцца ў здзяйсненні злачынства ў адпаведнасці з "«прэзумпцыяй невінаватасці"», з'яўляючыся права ахоўнікамправаахоўнікам для аховы правы грамадзян;

* прыняцьПрыняць меры да ліквідацыі абставінаўабставін, якія спрыялі здзяйсненню злачынстваў.

* Следчаму забаронена браць хабары, выконваць указанагауказанні парушаюць прафесійную этыку; забаронена ўсталёўваць асабістыя адносіны, і падпадаць пад які-небудзь уплыў, што замінае справядліваму рашэнню справы ў карысць грамадзян. Так як, здзяйсненне правасуддзя [[суд]]ом залежыць ад справядлівага і прафесійнага адносіны следчага; у адваротным выпадку - — правасуддзе і справядлівасць не супадаюць, аўтарытэт дзяржаўнасці і давер да дзяржавы падае ў грамадскай думцы.

Пры парушэнні міжнародных правоў грамадзян у нацыянальнай дзяржаве следчымі і [[суддзя]]мі, пры злачыннай змове [[суддзя]]ў са следчымі, іх манаполіі на следства, вераломна парушэнне дзяржаўнымі служачымі правоў і свабоды грамадзян, пры іх не прафесіяналізме, крымінагеннай сітуацыі ў дзяржаўнай службе ад іх беспакаранасці, невыкананні "«слугамі народа"» сваіх абавязкаў - — грамадзяне маюць права звяртацца ў [[Еўрапейскі суд па правах чалавека]] для сваёй абароны.

* ўсе рашэнні следчы прымае самастойна, за выключэннем тых выпадку, калі закон патрабуе санкцыі пракурора (да прыкладу - — заключэнне пад варту, выманне карэспандэнцыі і праслухоўванне тэлефонных размоў з уварваннем у сферу асабістага жыцця, сілком ператрус грамадзян і адбіранне асабістых рэчаў, атрыманне канфідэнцыйных звестак па банкаўскіх рахунках і медыцынскім установам аб грамадзянах, спыненне справы з кірункам у [[суд]] для прымянення мер, якія замяняюць крымінальнае пакаранне і да г.д.);

* пастановы следчага абавязковыя для ўсіх службовых асоб, грамадзян дзяржавы і замежнікаў, які знаходзяцца на тэрыторыі гэтай дзяржавы (дзеянні "«прававога поля"»);

* следчы выконвае ўказанне начальніка следчага аддзела і пракурора звязаныя з забеспячэннем законнасці, паўнаты, усебаковаусебаковага і аб'ектыўнаектыўнага папярэдняга следства (абскарджанне гэтых дзеянняў вышэйстаячаму пракурору не прыпыняе іх выканання);

* Указанне аб прыняцці рашэнняў аб далейшым напрамку следства, якія супярэчаць унутраным перакананням следчага (аб кваліфікацыі, аб аб'ёме абвінавачванніабвінавачвання, аб прад'яўленні абвінавачвання, аб накіраванні справы ў суд ліў яго спыненні);