Розніца паміж версіямі "Чатырохімпульс"

Чатырохімпульс (правіць)

Версія ад 11:13, 17 снежня 2015

4 байты дададзена ,  5 гадоў таму
др
няма тлумачэння праўкі
(пераклад ru:Четырёхимпульс)
 
др
 
'''Чатырохі́мпульс'''<ref>Фейнмановские лекции по физике. Т. 2. Гл. 17. Пространство-время. [http://www.all-fizika.com/article/index.php?id_article=135 Алгебра четырехвекторов].</ref><ref>[http://www.itep.ru/rus/aspirant/010423.html ПРОГРАММА-МИНИМУМ кандидатского экзамена] по специальности 01.04.23 «Физика высоких энергий» по техническим и физико-математическим наукам.</ref>, '''4-і́мпульс'''  — [[4-вектар]] энергіі-імпульсу, [[Спецыяльная тэорыя адноснасці|рэлятывісцкае]] абагульненне класічнага трохмернага вектара [[імпульс]]у (колькасці руху) на чатырохмерную [[прастора-час|прастору-час]]. Тры кампаненты класічнага вектара імпульсу <math>\vec {p} = (p_x, p_y, p_z)</math> матэрыяльнай кропкі пры гэтым становяцца трыма прасторавымі кампанентамі вектара чатырохімпульсу. Часавай кампанентай вектара чатырохімпульсу пры гэтым з'яўляецца (з дакладнасцю да множніка) поўная энергія матэрыяльнай кропкі.
 
: <math>
Квадрат вектара чатырохімпульсу кропкавай часціцы з'яўляецца скалярным інварыянтам, роўным (з дакладнасцю да множніка <math>\! c^2</math>) [[квадрат, алгебра|квадрату]] [[маса|масы]] часціцы:
: <math> p^2 = g_{\mu\nu} p^\mu p^\nu = m^2c^2, </math>
дзе ''c''  — [[хуткасцьскорасць святла]], індэксы <math>\mu,\nu = 0,...,3;</math> тут выкарыстана [[Пагадненне Эйнштэйна|пагадненне аб сумаванні па паўторных індэксах]].
 
Матрыца ''g'', якая ўваходзіць у [[скалярны здабытак]] 4-вектара ''p'' самога на сябе, з'яўляецца [[метрычны тэнзар|метрычным тэнзарам]] [[прастора-час|прасторы-часу]].
Такім чынам, у СТА маса часціцы не мяняецца пры лорэнавых пераўтварэннях. Модуль чатырохімпульсу <math>|p| = \sqrt{p^2} = mc</math> для рэальных часціц заўсёды неадмоўны (г. зн. 4-імпульс заўсёды часападобен ці светлападобен; ён мог бы быць адмоўным для гіпатэтычных [[тахіён]]аў, рушачых хутчэй за святло). Чатырохімпульс [[фатон]]аў і іншых бязмасавых часціц мае нулявы модуль, для масіўных часціц модуль дадатны. У залежнасці ад пагаднення аб сігнатуры, модуль 4-імпульсу можа быць вызначан з процілеглым знакам.
 
== Сувязь з 4-хуткасцюскорасцю ==
Для масіўнае часціцы 4-імпульс ровен здабытку яе масы на [[чатыроххуткасцьчатырохскорасць]]
 
: <math>p^\mu = m \, U^\mu\!,</math>
 
дзе 4-хуткасцьскорасць ёсць вектар
 
: <math>
</math>
 
а велічыня <math>\gamma = \frac{1}{\sqrt{1-(\frac{v}{c})^2}}</math>  — гэта [[множнік Лорэнца]] і <math>d\tau</math>  — [[уласны час]] часціцы.
 
== Кананічны імпульс у прасторы ў прысутнасці электрамагнітнага патэнцыялу ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Адмысловае:MobileDiff/2224698"