Жабінка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 67:
}}
'''Жа́бінка''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Žabinka'') — горад у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Жабінкаўскі раён|Жабінкаўскага раёна]], пры ўпадзенні [[рака Жабінка|р. Жабінка]]<ref>Рака Жабінка ўпершыню ў пісьмовых крыніцах згадваецца ў 18 ст.</ref> ў [[рака Мухавец|р. Мухавец]]. У 30 км да паўночнага ўсходу ад [[Брэст]]а. Чыгуначны вузел (напрамкі на [[Горад Брэст|Брэст]], [[Горад Бяроза|Бярозу]] і [[Горад Кобрын|Кобрын]]). Аўтадарогі на Брэст, Кобрын, [[Камянец]]. Насельніцтва 12,8 тыс. чал. (2006). Назву горад узяў ад ракі Жабінкі. Мясцовыя жыхары выкарыстоўваюць таксама жартоўную назву '''Квакенбург'''.
 
{{змест злева}}
 
== Гісторыя ==
Радок 79 ⟶ 77:
У верасні 1939 увайшла ў склад БССР. З 15.1.1940 вёска Жабінка — цэнтр Жабінкаўскага раёна і сельсавета (с/с праіснаваў да 1952 і адноўлены ў 1998). У час Вялікай Айчыннай вайны, з 23.6.1941 па 21.7.1944 г. акупавана нямецкімі захопнікамі. Дзейнічалі падпольныя міжрайком КП(б)Б Брэсцкага і Жабінкаўскага раёнаў, райком камсамола. У ліпені—жніўні 1943-га актывізавалася партызанская дзейнасць на чыгунцы, участак, блізкі да станцыі Жабінка ўзрываўся 10 разоў. У 1941—1945 загінула 249 жыхароў Жабінкі. З 16.4.1952 — пасёлак гарадскога тыпу. У 1959 — 2,9 тыс. чал.. У жніўні 1959 г. Жабінкаўскі раён скасаваны. З 1959 Жабінка ў Камянецкім, у 1962—1966 у Кобрынскім раёнах. З 30.7.1966 Жабінкаўскі раён адноўлены, ён налічваў (у 1969) 24,2 тыс. жыхароў (у т.л. 6,7 тыс. жылі ў пасёлку). Пасля пабудовы Жабінкаўскага цукровага завода (1963) Жабінка пачала хутка разрастацца, у яе межы сталі далучацца суседнія вёскі, што дазволіла рэзка павялічыць колькасць насельніцтва і атрымаць 23.12.1970 статус горада. Згодна перапісу 1989 у Жабінцы 11,5 тыс. жыхароў. У 1998 — 12,5 тыс. жыхароў.
 
=== Планіроўка ===
Горад развіваецца ўздоўж чыгункі, якая падзяляе яго на дзве часткі: паўднёвую (жылую) і паўночную (прамысловую). Архітэктурна-планіровачную структуру, вызначаюць вуліцы Кірава (з захаду да яе прымыкае мікрараён), Свабоды, Шашэйная, Піянерская, Камсамольская.
 
Радок 85 ⟶ 83:
 
Самая старая вуліца Жабінкі — Леніна Касцюшкі (да 1939 — Т. Касцюшкі) забудавана ў асноўным прыватнымі драўлянымі дамамі і магазінамі. У паўночна-заходняй частцы горада за чыгункай размешчаны пасёлак цукровага завода. У цэнтральнай частцы Жабінкі — парк.
 
== Сімволіка ==
 
=== герб Жабінкі ===
Радок 93:
 
== Культура ==
[[Файл:Zhab arts school.jpg|thumb|Школа]]
Раённы Дом культуры, кінатэатр, 3 сярэднія агульнаадукацыйныя і музычная школы, школа-інтэрнат для дзяцей з пашкоджаным зрокам, цэнтр выхаваўчай работы, 5 дашкольных устаноў, 3 бібліятэкі, аддзяленне сувязі, бальніца, паліклініка.
 
== Славутасці ==
* [[Свята-Пакроўская царква, Жабінка|Свята-Пакроўская царква]] ([[1885]]), вул. Камсамольская — {{ГККРБ 4|113Г000230}}
[[Файл:Абразанне Гасподняе. Жабінка.jpg|thumb|«Абразанне Гасподняе» з Пакроўскай царквы. 1-ая палова 17 ст. [[МСБК НАН]]]]
* [[Свята-Пакроўская царква, Жабінка|Свята-Пакроўская царква]]
* [[Касцёл Святога Іосіфа, Жабінка|Касцёл Святога Іосіфа]]
* Пратэстанцкі храм
* Чыгуначная станцыя
* Магіла С. Ф. Чубук ([[1942]]), вул. Міру — {{ГККРБ 4|113Д000226}}
* Магіла А. Д. Дзмітрука ([[1942]]), вул. Міру — {{ГККРБ 4|113Д000227}}
* Магіла ахвяр фашызму ([[1942]]), вул. Міру — {{ГККРБ 4|113Д000228}}
* Брацкая магіла ([[1941]]—[[1944]]), вул. Кірава — {{ГККРБ 4|113Д000229}}
 
<gallery mode=packed perrow ="4" heights= "150px">
Жабінка. Пакроўская царква.jpg|Свята-Пакроўская царква
Жабінка. Вакзал.jpg|Чыгуначная станцыя
Ghetto Zhabinka (Brest region) 1b.jpg|Гета
Жабінка. Ленін.jpg|Бюст Леніна
</gallery>
 
{{зноскі}}
[[Файл:Абразанне Гасподняе. Жабінка.jpg|thumb|«Абразанне Гасподняе» з Пакроўскай царквы. 1-ая палова 17 ст. [[МСБК НАН]]]]
 
== Літаратура ==
Радок 110 ⟶ 124:
{{Commons|Category:}}
* [http://brestobl.com/gerb/zabin0.html Жабінка: агульныя звесткі, гісторыя, герб]
* {{ГБ|http://globus.tut.by/zhabinka/index.htm}}
{{Жабінкаўскі раён}}
{{Гарады Брэсцкай вобласці}}