Каляндар бербераў: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
M.L.Bot (размовы | уклад)
др →‎Гл. таксама: выдаленне шаблона:FA, replaced: {{Link FA| → {{subst:Void| using AWB
др стылявыя змены, арфаграфія
Радок 1:
'''Каляндар бербераў''' — гадавы [[каляндар]], які выкарыстоўваецца [[Берберы|берберамі]] ў [[Паўночная Афрыка|Паўночнай Афрыцы]]. Гэты каляндар таксама вядомы на арабскай мове пад назвай فلاحي fellāḥī «сельскагаспадачы» альбо عجمي ajamī «не арабскі». Ён выкарыстоўваецца для кіравання сезоннымі сельскагаспадарчымі работамі.
 
Назвы месяцаў у сучасным календары бербераў з'яўляюцца вытворнымі ад назваў месяцаў антычнага [[Юліянскі каляндар|Юліянскага календара]] альбо [[ГрэгарыянскіГрыгарыянскі каляндар|ГрэгарыянскагаГрыгарыянскага календара]].
 
== Месяцы ==
Сучасны каляндар бербераў складаецца з 4 сезонаў з 3 месяцамі ў кожным сезоне. Адпаведныя беларскіябеларускія формы ([[ГрэгарыянскіГрыгарыянскі каляндар]] выкарыстоўвае такія ж назвы месяцаў) прыведзеныя ў тлумачэнні ніжэй.
 
* '''Tagrest''': зіма.
Радок 27:
 
== Новы год ==
Yennayer 1 (звычайна называецца «Yennayer») адзначаецца як берберскі [[Новы год]]. Ён адзначаўся 12, 13 альбо 14 студзеня часовымі вясковымі жыхарамі яшчэ з невядомых часоў. Ёсць падставы меркаваць, што святкаванне берберамі Новага года зарадзілася яшчэ ў старажытнасці, але ўпэўненаськіўпэўненасці ў канкрэтнай даце першага святкавання пакуль няма.
 
Берберскі Новы год вядомы як «Сельскагаспадарчы новы год» у Магрыбе. Па гэтай прычыне ён таксама адзначаецца пэўнымі арабамоўнымі плямёнамі ў Магрыбе. Там захаваліся пэўныя берберскія традыцыі, але без захавання берберскай мовы.
Радок 34:
 
== Эра ==
У [[1968]] годзе [[Парыж|парыжская]] група па вывучэнні бербераў пад назвай «Académie berbère» зацвердзіла каляндарную эру для берберскага каляндаракалендара, прывязаную да часоў кіравання егіпецкага фараона [[ШашонкШэшонк I|ШашонкаШэшонка I]] у [[10 стагоддзе да н.э.|10 стагоддзі да н.э.]], які быў вызначаны групай як першы выбітнывыдатны бербер у гісторыі (паводле звестак ён паходзіў з [[Старажытная Лівія|Лівіі]]).
 
Académie berbère прызначыла нулявы год як 950 да н.э. (найбольш шырока меркаваны год пачатку кіравання ШашонкаШэшонка I), што дазваляе зручна пераводзіць нумары года па ГрэгарыянскімГрыгарыянскім календары проста дадаючы 950. Такім чынам, 2000 год быў 2950 годам па гэтай сістэме.
 
== Гл. таксама ==
* [[Берберы]]
* [[Антычная Лівія]]
* [[ШашонкШэшонк I]]
 
[[Катэгорыя:Каляндар]]