Гальшанскія: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др removed Category:Вялікалітоўская арыстакратыя using HotCat |
дапаўненне |
||
Радок 1:
{{Род
'''Гальшанскія''' — княжацкі род літоўскага паходжання, нашчадкі ўдзельных літоўскіх князёў. Карысталіся [[герб]]ам «[[Герб Гіпацэнтаўр|Гіпацэнтаўр]]»<ref name="ВольфКняз">Wolff, J. Kniaziowie…</ref>. Прадстаўнікі роду валодалі буйнымі землеўладаннямі на тэрыторыі сучаснай [[Беларусь|Беларусі]] і [[Украіна|Украіны]], займалі высокія дзяржаўныя і царкоўныя пасады ў [[ВКЛ]]. Род згас у 1556 годзе.▼
| Род = Гальшанскія
| Герб = Hipocentaur.JPG
| Апісанне герба = «[[Герб «Гіпацэнтаўр»|Гіпацэнтаўр]]»
| Перыяд =
| Дэвіз =
| Тытул = Князі [[Аграгарадок Гальшаны|гальшанскія]]
| Родапачынальнік = згодна родаваму паданню, [[Гольша]].<br />Першы пэўна вядомы: [[Іван Альгімонтавіч Гальшанскі|Іван]]
| Роднасныя роды = [[Гедымінавічы]]
| Галіны =
| Перыяд =??? — 1556
| Месца паходжання =
| Падданства = [[Вялікае Княства Літоўскае]]
| Зямельныя ўладанні =
| Палацы = [[Гальшанскі замак]]
| Грамадзянская дзейнасць =
| Ваенная дзейнасць =
| Рэлігійная дзейнасць =
| Грамадзянскія ўзнагароды =
| Вайсковыя ўзнагароды =
| Commons-text =
| Commons = Halšanski family
}}
▲'''Гальшанскія''' ({{lang-lt|Alšėniškiai}}) — княжацкі род літоўскага паходжання, нашчадкі ўдзельных літоўскіх князёў. Карысталіся [[герб]]ам «[[Герб Гіпацэнтаўр|Гіпацэнтаўр]]»<ref name="ВольфКняз">Wolff
== Назва і паходжанне ==
Назва роду паходзіць ад {{нп3|вотчына|вотчыннага|ru|Вотчина}} маёнтка [[Аграгарадок Гальшаны|Гальшаны]]. [[Легенда аб Палемоне|Генеалагічныя легенды XVI стагоддзя]] звязвалі паходжанне Гальшанскіх са старажытнай літоўскай дынастыяй Кітаўрасаў, што панавала ў [[Літва|Літве]] перад дынастыяй [[Віцень|Віценя]] i [[Гедзімін]]а. Меркавалася, што Гальшанскія паходзяць ад [[Гольша|Гольшы]], які [[Даўспрунгаў|вёў свой радавод]] ад князя [[Даўспрунк]]а і заснаваў горад [[Горад Укмярге|Вількамір]]<ref>Славянская энциклопедия / Автор-составитель В. В. Богуславский. — T. 2. — {{М.}}, 2002.</ref>. Магчыма, князі Гальшанскія сапраўды паходзілі ад кагосьці з родзічаў вялікага князя [[Трайдзень|Трайдзеня]] (1270—1282), пазбаўленых улады новай дынастыяй.
Шэраг позніх летапісаў (напр., [[Летапіс археалагічнага таварыства]]) згадвае сярод падданых Гедзіміна «Міндоўгава сына [[Альгімонт Гальшанскі|Альгімонта]], вялікага князя Гальшанскага» ([[Яўрэінаўскі летапіс]] называе гэтага ж персанажа «сынам Гольшыным»). У той жа групе позніх летапісаў у звестках пра [[Гольша|Гольшу]], легендарнага заснавальніка [[Вёска Гальшаны|Гальшанаў]], згадваецца ягоны сын Альгімонт, [[Хроніка Быхаўца]] называе Гольшынага сына Міндоўга, [[Хроніка літоўская і жамойцкая]] — абодвух. Калі гэтыя звесткі прынамсі часткова слушныя ў частцы імёнаў і роднасных сувязяў, можна атрымаць генеалогію першых пакаленняў (гл. пункцір агульнага радаводу).▼
Радавым гняздом князёў быў [[Гальшанскі замак]] недалёка ад [[Горад Ашмяны|Ашмян]]<ref name="НасГлшнскЭВКЛ"/>.
== Гісторыя ==
▲Шэраг позніх летапісаў,
Род згас у 1556 годзе са смерцю князя Сямёна Юр'евіча. Пасля яго смерці валодання Гальшанскіх перайшлі да шасці сясцёр Сямёна, а потым у якасці іх [[пасаг]]у разышліся сярод княскіх родаў [[Род Сапегаў|Сапегаў]], {{нп3|Род Заслаўскіх|Заслаўскіх|ru|Заславские}}, {{нп3|Род Палубінскіх|Палубінскіх|ru|Полубинские}}, {{нп3|Род Курбскіх|Курбскіх|ru|Курбские}}, [[Род Кірдзеяў|Кірдзеяў]], [[Род Саламярэцкіх|Саламярэцкіх]] і [[Род Вішнявецкіх|Вішнявецкіх]]<ref name="НасГлшнскЭВКЛ">[[Вячаслаў Леанідавіч Насевіч|Насевіч В.]]'' Гальшанскія // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — 684 с.: іл. ISBN 985-11-0314-4. — С. 491—493.</ref>.
----
| |||