Царква Святога Доната: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
 
перапісаў
Радок 39:
 
== Гісторыя ==
Царква адносіцца да познеантычных ([[храм Юпітэра, Спліт|храм Юпітэра]] пры [[палац Дыяклетыяна|палацы Дыяклетыяна]] ў [[Спліт|Спліце]], «[[Залаты актагон]]» у [[Антыёхія|Антыёхіі]]) і дараманскім ([[капэла, Ахен|капэла]] ў Ахене) палацавых цэнтрычных культавых збудаванняў. Царква пабудавана ў т.зв. першым раманскім стылі, звязаным з ламбардскімі майстрамі<ref>Сonant. 1959. Р. 60-61</ref>, на месцы старажытнарымскага форума і першапачаткова была прысвечана Св. Тройца. Паводле падання, храм быў перабудаваны біскупам [[Донат Задарскі|Донатам Задарскім]] у пачатку [[IX]] стагоддзя і з [[XV ст.]] стаў насіць яго імя<ref>Vežić P. Crkva sv. Trojstva (sv. Donata) u Zadru. Zagreb, 1985. С. 3-19</ref>. Згадваецца ў кнізе «[[Пра кіраванне імперыяй]]» візантыйскага імператара [[Канстанцін Парфірародны|Канстанціна Парфірароднага]] (949)<ref name="ПЭ"/>.
Храм быў узведзены [[біскуп]]ам [[Донат Задарскі|Донатам Задарскім]] у пачатку [[IX]] стагоддзя на [[падмурак]]у [[Старажытны Рым|старажытнарымскай]] пабудовы. Спачатку царква была названа ў гонар [[Святая Тройца|Святой Тройцы]], а сучасную назву атрымала ў [[XV]] стагоддзі.
 
ЗУ [[1830]] годзе храм быў значна перабудаваны і пераўтвораны ў склад; з [[1893]] па [[1954]]  гады ўу Царквыім Св. Доната знаходзіўсяразмяшчаўся [[Археалагічны музей Задара|Археалагічны музей горада Задар]]<ref name="ПЭ"/>.
 
== Архітэктура ==
Царква Святога Доната найбуйнейшая захаваная пабудова [[Дараманскі перыяд|дараманскага перыяду]] ў [[Харватыя|Харватыі]]. Царква ўяўляе сабой трохапсідны купальны храм у [[Візантыйскі стыль|візантыйскім стылі]].<ref>[http://www.liveincroatia.ru/dostoprimechatelnosti/goroda/zadar/ Жыццё і адпачынак у Харватыі. Задар.]</ref>
 
У царкве сабрана багатая калекцыя прац па [[метал]]е [[Сярэднявечча|сярэдневяковых]] [[Далмацыя|далмацінскіх]] майстроў. Побач з царквой знаходзяцца разваліны старажытнага [[Форум, зносіны|форума]] з фігурамі [[Юпітэр, міфалогія|Юпітэра]] і Медузы.
Радок 50 ⟶ 47:
[[Богаслужэнне|Богаслужэнні]] ў царкве ў наш час не праводзяцца, але з-за добрай [[акустыка|акустыкі]] ў ёй штогод праводзяцца [[Канцэрт, мерапрыемства|канцэрты]] [[сярэдневяковая музыка|сярэдневяковай музыкі]].
 
== Архітэктура ==
Царква Святога Доната ўяўляе сабой даволі вялікае (вышыня 26 м, дыяметр 21 м) збудаванне ў выглядзе [[ратонда|ратонды]] з 3 [[апсіда]]мі і [[нартэкс]]ам. Асноўная частка складаецца з унутранай 3-яруснай ратонды і 2-павярховага абходу. Абход адкрываецца ў ратонду невялікімі [[акно|аконнымі]] і [[Дзверы|дзвярнымі]] праёмамі; шырэйшыя праёмы паверхаў насупраць апсід аформлены парамі [[мармур]]овых [[калона|калон]]. 3-ці ярус ратонды служыць [[Светлавы барабан|светлавым барабанам]] з вузкімі вокнамі; верагодна, першапачаткова ён быў увянчаны [[купал]]ам, у наш час перакрыты драўляным [[дах]]ам. Падковападобныя ў плане [[Апсіда|апсіды]] падымаюцца на вышыню 2 ярусаў. [[Нартэкс]] няправільнай формы злучае храм з біскупскім палацам. Знадворку будынак аформлены тыповымі ламбардскімі [[лізена]]мі, на [[апсіда]]х на іх абапіраюцца дэкаратыўныя [[арка|аркі]]. [[Інтэр'ер]] практычна пазбаўлены дэкору<ref name="ПЭ">{{Праваслаўная энцыклапедыя|182465|Задар}}</ref>.
 
<gallery>