Вікіпедыя

Марыя Мацвееўна Ямант: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дрНяма тлумачэння праўкі
др вікіфікацыя, афармленне
Радок 24:
| узнагароды =
}}
{{ЦёзкіЦёзкі2|Ямант}}
[[Выява:Jamant family.jpg|thumb|Сям'я Ямантаў. Паміж бацькамі стаяць Марыя (злева) і Алена. Фотаздымак зроблены ў час знаходжання ў сібірскай ссылцы.]]
'''Мары́я Я́мант''' ({{ДН|||1842}}, {{МН|Вільня|у Вільнюсе|}} — {{ДС|3|9|1908}}, {{МС|Варшава||}}) — удзельніца [[Паўстанне 1863—1864 гадоў|паўстання 1863—1864 гадоў]], нарачоная [[Кастусь Каліноўскі|Канстанціна Каліноўскага]]. Сястра [[Юзаф Ямант|Юзафа Яманта]] і [[Людвіка Мацвееўна Ямант|Людвікі Ямант]].
Радок 33:
Атрымала добрае хатняе выхаванне, закончыла прыватны пансіён, валодала некалькімі мовамі, мела глыбокія веды ў галіне гісторыі і літаратуры<ref name=s70>{{артыкул|аўтар=Вячаслаў Шалькевіч|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выдання=|выданне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=3|старонкі=70|isbn=}}</ref>. Уваходзіла ў нелегальны Жаночы камітэт у Вільні<ref name=s73>{{артыкул|аўтар=Вячаслаў Шалькевіч|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выдання=|выданне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=3|старонкі=73|isbn=}}</ref>. Вучылася ў вядомага педагога [[Аляксандр Здановіч, педагог|Аляксандра Здановіча]].
 
У [[1861]] годзе праз брата [[Юзаф Ямант|Юзафа Яманта]] ў [[Вільня|Вільні]] адбылося яе знаёмства з кіраўніком нацыянальнага паўстання [[Кастусь Каліноўскі|Канстанцінам Каліноўскім]]<ref name=s70/>. На рубяжы [[1861]]—[[1862]] гг. адбыліся іх заручыны<ref name=s71>{{артыкул|аўтар=Вячаслаў Шалькевіч|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданняаўтарвыдання=|выданне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=3|старонкі=71|isbn=}}</ref>. Пазней К. Каліноўскі напіша ёй з-пад варты славуты верш «Марыська чарнабрэва, галубка мая».
 
З чэрвеня [[1863]] года на кватэры Ямантаў у доме Шышкіна на Вялікай вуліцы<ref name=s1212>{{артыкул|аўтар=Вячаслаў Шалькевіч|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая...» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выдання=|выданне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=4|старонкі=68|isbn=}}</ref> ў [[Вільня|Вільні]] знаходзілася адна з галоўных канспіратыўных явак [[Кастусь Каліноўскі|Канстанціна Каліноўскага]]<ref name=s70/> і нелегальная друкарня<ref>{{Кніга|аўтар = [[Леанід Маракоў]].|частка = Радзевіч [Ямант] Людовіка|загаловак = Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. 1794-1991.|арыгінал = |спасылка = http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii?id=19744|адказны = |выданне = |месца = Мн|выдавецтва = |год = 2003|том = II|старонкі = |старонак = |серыя = |isbn = 985-6374-04-9|тыраж = }}</ref>, дзе абавязкі сакратара выконваў яе брат — [[Юзаф Ямант]].
|том = II|старонкі = |старонак = |серыя = |isbn = 985-6374-04-9|тыраж = }}</ref>, дзе абавязкі сакратара выконваў яе брат — [[Юзаф Ямант]].
 
Напачатку [[1864]] года Марыя была арыштавана, зняволеная ў былым віленскім кляштары місіянераў, пасля чаго сасланая разам з роднымі ў [[Табольск]].
 
Каля [[1874]] г. вярнулася з Сібіры[[Сібір]]ы і пасялілася ў [[Варшава|Варшаве]], дзе на схіле жыцця пабралася шлюбам з былым паўстанцам Войцехам Дмахоўскім, пляменнікам вядомага мастака і ўдзельніка нацыянальна-вызваленчага руху [[Генрых Дмахоўскі|Генрыха Дмахоўскага]]<ref name=s1212s1275>{{артыкул|аўтар=Вячаслаў Шалькевіч|загаловак=«Марыська чарнаброва, галубка мая…» Невядомыя старонкі з жыцця Кастуся Каліноўскага|арыгінал=|спасылка=|аўтар выдання=|выданне=Роднае слова|тып=|месца=Мн.|выдавецтва=|год=1994|выпуск=|том=|нумар=4|старонкі=75|isbn=}}</ref>. Пахаваная на [[Паванзкоўскія могілкі|Паванзкоўскіх могілках]] у [[Варшава|Варшаве]].
 
== Цікавыя факты ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Марыя_Мацвееўна_Ямант"