Трансільванія: Розніца паміж версіямі

'''Трансільванія''', '''СяміградзеСяміграддзе'''  — гістарычная і геаграфічная вобласць, якая ахоплівае паўночна-заходнюю частку сучаснай [[румыніяРумынія|Румыніі]]. Назва вобласці існуе з рымскіх часоў і паходзіць ад лацінскіх ''trans silva'' або ''ultra silvas'' (за лесам). У вобласці пражываюць [[румыны]], [[немцы]], [[венгры]] і іншыя этнічныя групы.

Назва Трансільванія ўвайшла ў старажытнарымскую геаграфію ў I-IIII—III ст. да н. э., як назва адной з абласцей (Transilvania), якія складалі рымскую правінцыю [[Дакія|Дакію]]. Назву '''Сяміград''' ([[нямецкая мова{{lang-en|ням]]. Siebenbürgen }} — Сямігорад) вобласць атрымала ад немцаў, якія пачалі сяліцца тут у 12 ст.

У [[антычнасць]] Трансільванію засялялі [[дакі]], у [[106]]—[[271]] гг. Трансільванія была рымскай правінцыяй (тады яна падвергнуласяпадверглася частковай [[раманізацыя|раманізацыі]]), пасля заваявана [[готы|готамі]], [[геты|гетамыгетамі]], [[авары|аварамі]] і [[балгары|балгарамі]], з 6 ст. у Трансільванію пачалі перасяляцца [[славяне]]. З канца 9 ст. Трансільванія была заваявана [[венгры|венграмі]], з пачатку 11 ст. стала часткай [[венгерскае Каралеўства|Венгерскага Каралеўства]], у складзе якога мела шырокую аўтаномію. З [[10 ст.]] у Трансільваніі пачалі сяліцца венгры (з канца 11 ст. ва Усходняй Трансільваніі венгерскія вольныя сяляне, так званыя [[секеі]]), з 12 ст. - — немцы.

Пасля распаду Венгерскага Каралеўства Трансільванія аформілася, як аўтаномнае княства ([[1541]]—[[1687]]) пад пратэктаратам [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]]. У 17 ст. Трансільванія была аб'ектам змагання паміж Асманскай і [[Аўстрыйская імперыя|Аўстрыйскай імперыямі]]. У [[1699]]—[[1867]] гг. Трансільванія - правінцыя Аўстрыі, пасля Венгрыі, з [[1918]] г. Трансільванія - частка РумыніяРумыніі (у [[1940]]—[[1944]] паўночная частка адышла да [[Венгрыя|Венгрыі]]). Частка, якая адышла да Румыніі, не мае ніякага адміністрацыйна-палітычнага статуту, вобласць падзелена на 16 акруг.

Ёсць цяжкая, хімічная і тэкстыльныя галіны прамысловасці. [[Сельская гаспадарка]], [[вінная вытворчасць]] і [[садаводства]] - — важныя заняткі. Драўніна - — іншы каштоўны рэсурс.

Трансільванія складае прыблізна 35  % [[ВУП|валавога ўнутранага прадукта]] Румыніі і мае валавы ўнутраны прадукт на чалавека прыблізна 11 500 $, што прыблізна на 10  % вышэй чым агульны румынскі лік.

Самы вялікі горад Трансільваніі гэта - — [[Клуж-Напока]] (318 027). Астатнія: [[Сігішаара]] (317 651), [[БрашаўБрашоў]] (283 901), [[Арадзя]] (206 527), [[Арад]] (172 824), [[СібіўСібіу]] (155 045), [[Тыргу-МурашМурэш]] (149 577), [[Бая Марэ]] (137 976) і [[Сату-Марэ]] (115 630).

Па апошнімапошніх даннымданых перапісу ў Трансільваніі пражываюць:

* [[румыны]] - — 5 684 142 - — 73,6  %;

* [[венгры]] - — 1 603 926 - — 20,8  %;

* [[цыгане]] - — 202 665 - — 2,6  %;

* іншыя ([[украінцы]], [[сербы]], [[балгары]], [[харваты]], [[чэхі]], [[яўрэі]], і інш.) - — 123 563 - — 1,6  %.

ПераважнаяПераважную большасць насельніцтва складаюць румыны, але ў акругах [[Харгіта]] (85 %), [[Кавасна]] (74 %) і [[МурашМурэш]] значны лік складаюць [[секеі]] (венгерская этнічная група).

У перыяд з [[1952]]—[[1968]] ва Усходняй Трансільваніі існавала - — [[Венгерская аўтаномная вобласць]]. Галоўным горадам вобласці быў горад [[Тыргу-МурашМурэш]] з пераважна венгерскім насельніцтвам, сёння асноўным насельніцтвам горада з'яўляюцца румыны.

* СярэднявечныяСярэдневяковыя гарады [[Алба-Юлія]], [[Клуж-Напока]], Сібіу і Сігішаара (месца нар. [[У. Дракула|Улада Дракулы]])

* [[Царква Дэнсусў Дэнсушы]], самая старая царква ў Румыніі

* [[Вёскі з умацаванымі цэрквамі ў Трансільваніі|Саксонскія ўмацаваныя цэрквы]]