Паўстанне Юр’евай ночы: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 7:
З вядомых прычын, крыніцы эстонскага паходжання пра Паўстанне адсутнічаюць. Асноўныя крыніцы, тры хронікі, нямецкага паходжання, але і яны дайшлі да нас не ў арыгінале.
 
Найбольш падрабязна звесткі пра Паўстанне дае г.зв. [[Лівонская малодшая рыфмаваная хроніка]], яе аўтар [[Барталамей Гунеке]] быў сучаснікам падзей, займаў нейкую пасаду (найверагодней, святарскую) пры ордэнскім [[фогт]]у ў [[Ярвэ]] і быў добра інфармаваны. Але хроніка Гунеке дайшла да нас толькі ў пераказе хронікі [[Іаган Рэнер|Іагана Рэнера]], які ў 16 ст. быў служачым Ордэна і, як лічыцца, значна адрэдагаваў паведамленні Гунеке пра падзеі 1343 года. Другая значная крыніца — [[Хроніка Лівоніі, Вартберг|«Хроніка Лівоніі»]] [[Герман Вартберг|Германа Вартберга]], капелана пры Лівонскім ландмайстры Тэўтонскага ордэна ў 2-й палове 14 ст., які скончыў сваю Хроніку ў 1378 годзе і адлюстроўваў у ёй погляд Ордэна на Паўстанне. Трэцяя крыніца — рыфмаваная хроніка [[Віганд Марбургскі|Віганда Марбургскага]], складзеная ў канцы 14 ст., у ёй найбольш каштоўныя звесткі пра карную ордэнскую аперацыю восені 1343 года. Але з Хронікі Віганда ў арыгінале да нас дайшла нязначная частка, у асноўным яна вядомая з лацінскага перакладу сярэдзіны 15 ст. З рускіх крыніц пра Паўстанне згадвае толькі [[Наўгародскі першы летапіс]], пскоўскія летапісы абмежаваліся апісаннем паходу пскавічоў супраць Дэрпцкага біскупства летам 1343 года.
 
Гунеке характарызуе Паўстанне як палітычны рух скіраваны на поўнае знішчэнне нямецкага прыгнёту і самых немцаў у Эстоніі. Герман Вартберг апраўдвае дзеянні Ордэна, паказваючы Паўстанне як крывавы бунт адкінуўшых хрысціянства паганцаў. Віганд Марбургскі бачыў Паўстанне як сялянскае, прычынаю якога было цяжка сацыяльна-эканамічнае становішча сялян у дацкіх уладаннях у Эстоніі.