Іпацій Пацей: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др абнаўленне звестак
Радок 1:
{{цёзкі2|Пацей}}{{Іерарх
| імя = Іпацій Пацей
| імя пры нараджэнні = Адам Пацей
| выява = Hipacy Pociej.png
| шырыня = 250px
Радок 47:
| Commons = Ipaci Paciej
}}
'''Іпацій Пацей''', свецкае імя '''Адам Львовіч Пацей''' ({{ДН|12|4|1541}}, сядзіба Ражанка КамянецкагаБерасьцейскага пав. Падляшскага ваяв. — {{ДС|18|7|1613}}) — царкоўны і дзяржаўны дзеяч [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]], пісьменнік-палеміст.
 
== Біяграфічныя звесткі ==
Паходзіў з [[род Пацеяў|роду Пацеяў]]. Нарадзіўся на Берасцейшчыне ў шляхецкай сям'і. Бацька — Леў Пацей — вялікі пісар літоўскі часоў [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]], таксама займаў урад падскарбія вялікага літоўскага. Маці — Ганна Лазчанка — па сведчаннях сучаснікаў, адукаванейшаяадна жанчыназ найбольш адукаваных жанчынаў. Пачатковую адукацыю атрымаў у [[Нясвіжская пратэстанцкая школа|Нясвіжскай пратэстанцкай школе]]. Затым, ужо пасля смерці бацькі, накіраваўся ў [[Ягелонскі ўніверсітэт]] ([[Кракаў]]), дзе паступіў на факультэт свабодных мастацтваў.
 
Па вяртанні на радзіму служыў да [[1572]] пры двары [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта II Аўгуста]]. 3 [[1566]] берасцейскі пісар земскі, у [[1569]] пасол на сойм. З 1580 берасцейскі земскі суддзя, з [[1588]] [[берасцейскі кашталян]] і сенатар Рэчы Паспалітай. У 33-гадовым веку пакінуў [[Кальвінізм|кальвінскае веравызнанне]] і вярнуўся ў [[праваслаўе]]. Каля 1590 выступіў ініцыятарам стварэння Берасцейскага брацтва, пры якім адчыняецца школа і шпіталь.
 
Пасля смерці жонкі (1592) прыняў [[манаства]] пад імем Іпацій (красавік [[1593]]). 3 мая 1593 [[Уладзімірскія епіскапы|епіскап уладзімірскі]] (г. [[Уладзімір-Валынскі]]). У 1593 ўключаецца ў распрацоўку прынцыпаў яднання [[Праваслаўная царква|Праваслаўнай Царквы]] і [[Каталіцкі Касцёл|Каталіцкага Касцёла]]. Пасля папярэдніх узгадненняў і ўдакладненняў, аб чым вядома з нерапіскі тых часоў, I. Пацей дамогся, каб праваслаўны сабор 1594, які праходзіў у Брэсце, большасцю галасоў прыняў Саборную грамату (2 снежня 1594), у якой былі вызначаны асноўныя мэты аб'яднання. І. Пацей, маючы на мэце прыцягнуць да справы [[царкоўная унія|царкоўнай уніі]] як мага больш прыхільнікаў, піша і выдае твор «Унія, або Выклад галоўных артыкулаў лучнасці грэкаў з Касцёлам Рымскім» (Вільня, 1595). Восенню 1595 разам з [[Кірыла Цярлецкі|Кірылам Цярлецкім]] і вялікай дэлегацыяй у складзе свецкіх і духоўных асоб, едзе да [[Папа Рымскі|Папы Рымскага]]. 23 снежня 1595 у святочнай атмасферы дэлегацыю прымае [[Клімент VIII, Папа Рымскі|Клімент VIII]]. I. Пацей і К. Цярлецкі, выконваючы даручэнне сабора, прысягнулі Папу Рымскаму, за сябе і за іншых, на вечнае злучэнне Ўсходняй Царквы іРэчы Паспалітай (Кіеўскай мітраполіі) з Каталіцкай КасцёлаЦарквой пад уладай рымскагаАпостальскага прастолапасаду ў Рыме. Улетку 1596 I. Пацей завяршыў падрыхтоўку да міжцаркоўнагаабвяшчэння пагадненняцаркоўнай еднасці. На [[Берасцейскі сабор|Берасцейскім саборы]], што праходзіў 16—18 кастрычніка (6—8 8паводле кастрычнікастарога стылю) 1596, адбылося падпісанне пагаднення — [[Берасцейская унія]]. 3 1599 уніяцкі Мітрапаліт Кіеўскі і Усяе Русі.
 
I. Пацей у якасці епіскапа, а з 1600 і уніяцкага мітрапаліта быў надзелены значнымі ўладнымі паўнамоцтвамі. Аднак у змаганні з ідэйнымі апанетамі аддаваў перавагу пісьмоваму слову. У 1597 ён піша «Справядлівае апісанне Берасцейскага сабора» (Вільня, 1597), якое з'яўлялася разгорнутым адказам на «Апокрысіс» [[К. Філалет]]а. На старонках твора I. Пацей аргументаваў, што падпісанне Уніі не супярэчыла царкоўнаму праву і свецкім законам ВКЛ і адбывалася належным чынам, а сабор праводзіўся ў адпаведнасці з даўнімі традыцыямі. У 1598 з'явілася вострае публіцыстычнае пасланне I. Пацея да князя [[Канстанцін Астрожскі|К. Астрожскага]]. Палемічны талент I. Пацея выявіўся падчас літаратурных дыскусій з Клірыкам Астрожскім у 1598—99 г. Вядомасць атрымалі канцэптуальныя працы «Гармонія, або Згода веры, сакраментаў і цырымоній святой Усходняй Царквы з Касцёлам Рымскім» (Вільня, 1608) і «Адказ на ліст Мялеція, александрыйскага патрыярха» (1600). У іх пісьменнік на новым тэарэтычным узроўні паказаў, што Усходняя царква «з усімі яе цырымоніямі» вельмі блізкая да Касцёла. На пачатку XVII ст. I. Пацей шмат выступаў з пропаведзямі і казаннямі. Як правіла, прамаўляў на беларускай мове.