Лазурыт: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
M.L.Bot (размовы | уклад)
др →‎Літаратура: выдаленне шаблона:FA, replaced: {{Link FA| → {{subst:Void| using AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[File:Lazurite.jpg|thumb|Лазурыт]]
'''Лазурыт''' — [[мінерал]] групы фельдшпатоідаў, складаны алюмасілікат кальцыю і натрыю — (Na,Ca)<sub>8</sub>(AlSiO<sub>4</sub>)<sub>6</sub>(SO<sub>4</sub>,S,Cl)<sub>2</sub>.
'''Лазурыт''' (ляпіс-блакіт) — (Na,Ca)<sub>8</sub>(AlSiO<sub>4</sub>)<sub>6</sub>(SO<sub>4</sub>,S,Cl)<sub>2</sub> — непразрысты [[мінерал]] ад сіняга да блакітнавата-шэрага або зелянява-шэрага колеру, лепшымі лічаць камяні сакавіта сінія або сіне-фіялетавыя, а таксама насычана [[блакітны колер|блакітныя]].
 
== Назва ==
Назва гэтага каменя «ляпіс-блакіт» з'явілася толькі ў раннім Сярэднявеччы, пазначаючы яго як «блакітны камень». Слова «блакіт» паходзіць ад перс. «لاژورد» — лāжвард — сіні камень, лазурыт. У Італіі яго называлі Lapis Lazzuli, у Францыі — Pierre d'Azur. Сучасная назва «лазурыт» з'явілася ў XVIII стагоддзі. «Ляпіс-блакітам» зваліся толькі шчыльныя і аднастайна афарбаваныя цёмна-сінія разнавіднасці лазурыта.
З персідскай мовы вядома назва «لاژورد» — лāжвард — сіні камень. У сярэднявечнай Італіі гэты камень называлі ''Lapis Lazzuli'', у Францыі — ''Pierre d'Azur''. Сучасная назва з'явілася ў XVIII стагоддзі і паходзіць ад {{lang-la|lazur}} — нябесна-блакітны колер.
 
Сумесь лазурыта з [[кальцыт]]ам называюць ляпіс-лазурак.
 
== Апісанне ==
Крышталізуецца ў кубічнай [[сінганія|сінганіі]]. Масіўныя, суцэльныя агрэгаты, рэдка крышталі (дадэкаэдры). Непразрысты, колер ад блакітнага да цёмна-сіняга і зеленавата-сіняга. Бляск шкляны да тлустага. [[Шкала Моаса|Цвёрдасць]] 5,5—6. Шчыльнасць каля 2,4 г/см³.
 
== Утварэнне ==
Утвараецца ў магнезіяльных і вапняковых скарнах. Радовішчы ёсць у Расіі, [[Афганістан]]е, [[Чылі]] і інш.
 
== Выкарыстанне ==
Каштоўны вырабны камень. Лепшымі лічаць камяні сакавіта сінія або сіне-фіялетавыя, а таксама насычана [[блакітны колер|блакітныя]].
 
Прыродная сіняя фарба (ультрамарын).
 
== Літаратура ==
* Лазурыт // {{Крыніцы/БЭ|9}} С. 103
* БЭ ў 18 тамах., Т.9. Мн., 1999, С.103
 
== Спасылкі ==
{{Commons|Lazurite}}
 
Радок 12 ⟶ 27:
[[Катэгорыя:Мінералы натрыю]]
[[Катэгорыя:Мінералы алюмінію]]
 
 
[[de:Lapislazuli]]