Мядзел: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 77:
Да сяр. 15 ст. мястэчка Мядзель ужо падзялялася на Стары (паўночная частка) і Новы (паўднёвая частка) Мядзель. Стары Мядзел вядомы з 1457 года, а Новы Мядзел — з 1527 года. Стары Мядзель у розны час быў у валоданні шмат якіх магнатаў і памешчыкаў — Радзівілаў, Францкевічаў, Райскіх, Грабкоўскіх, Кошчыцаў, а Новы Мядзел заставаўся у ліку вялікакняскіх (каралеўскіх) ўладанняў.
 
У "«Метрыцы Вялікага княства"» захаваўся ліст старасты жамойцкага, падчашага гаспадарскага і дзяржаўцы васілішскага Яна Мікалаевіча Радзівіла пад назвай "«Записан(ь)е прав подданых волости Жораньское на земли и повинности их"» ад 16 мая 1542г1542 г. У дадзеным лісце запісана:
 
''"«Тыми часы, будучы намъ у ее м(и)л(о)сти паней матъки нашое, у Мяделе, жаловали намъ подданые г(о)с(по)д(а)рьскии земли Жомоитское, волости н(а)шое Жоранъское..."Жоранъское…»''
 
Жыхароў Новага Мядзела, вялікакняскага (іншым разам «кароннага») мястэчка (часам званага і горадам), ужо ў сяр. 16 ст. называлі «мяшчанамі гаспадарскімі», т.б. вялікакняскімі, дзяржаўнымі.
 
Захаваўся падатковы ліст ад 21 верасня 1561  г. пад назвай "«До кухни короля его милости кури и гуси мають быти посланы з дворов ег(о) королевское милости на певъные часы"», дзе запісана:
 
''"«В Маркове, в Мяделе и въ Куренъцы волокъ 510.''
 
''Гусей 510 о[т]тол не слати.''
 
''Куръ 1020 слати"».''
 
Неаднаразова жыхары Новага Мядзела атрымлівалі прывілеі ад валадароў Рэчы Паспалітай на правядзенне кірмашоў. Таксама мястэчка было надзелена разнастайнымі падатковымі ільготамі. Новы Мядзель быў абведезны валам, на паўвостраве воз. Мястра ў 16 ст. быў каменны вялікакняскі («каралеўскі») [[Мядзельскі замак]] (захаваліся руіны). Па некаторых звестках, жыхары Новага Мядзела атрымалі ад [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]] з просьбы яго жонкі [[Бона Сфорца|Боны Сфорца]] [[магдэбургскае права]]<ref>А. Сапуноў ??</ref>, але цяпер няма дакументальных пацверджанняў гэтаму. Новым Мядзелам, як дзяржаўным уладаннем, кіравалі старасты, спецыяльна прызначаныя вялікім князем. Сярод мядзельскіх старостаў з 1590 года быў і канцлер літоўскі Л. І. Сапега, які меў на Мядзельшчыне вялікія ўладанні.