Германская імперыя: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 126:
 
== Гісторыя ==
[[Выява:Wernerprokla.jpg|thumb|220px|left|Абвяшчэнне Германскай імперыі ў [[Люстэркавая галерэя, Версальскі палац|Версалі]]. [[Бісмарк]] у белым у цэнтры карціны.]]У [[1870]] годзе пачалася [[Франка-пруская вайна]]. Пасля перамаогі[[Бітва пры Седане|перамогі пры Седане]] і ўзяццю французскага імператра Напалеона [[Напалеон III Банапарт|Напалеона III]] у палон (2 верасня 1870), усе шляхі да стварэння адзінай імперыі былі адкрыты. Бісмарк пачаў весці перамовы з паўдневымі нямецкімі краінамі аб аб'яднанні іхкраіны малагерманскім шляхам, але з невялічкімі дамовамі, дзе галоўная роля па-ранейшаму адводзілася Прусіі. Вынік гэтых прамоў, у любым выпадзе, быў фактычна адзін – далучэнне Баварыі, [[Вюртэмберг|Вюртэмберга]] і [[Бадэн|Бадэна]] да Паўночнагерманскага саюза, і стварэння ў [[Лістапад, месяц|лістападзе]] 1870 года новай «Нямецкай канфедэрацыі». ІншыяЗ-за ўзросшай ролі Прусіі, іншыя планы федэральнага будаўніцтва краіны больш не разглядваліся, таму адзіная сепаратнаясеператна накіраваная Баварыя не мела ніякіх шансаў, каб не ўвайсціўвасці ў склад новай краіныімперыі. Бісмарксі шлях аб'яднання краіны гарантаваў безумоўнае дамініраванне Прусіі ў новым, так званым ''Другім Рэйху''. Нягледзячы на некаторыя дамовы, узмоцненыз паўднёвымі нямецкімі краінамі, манархічны федэралізм, па-ранейшаму, з'яўляўся дастаткова вялікім бар'ерам для [[Парламентарызм|парламентарызма]].
[[Выява:Wernerprokla.jpg|thumb|220px|left|Абвяшчэнне Германскай імперыі ў [[Люстэркавая галерэя, Версальскі палац|Версалі]]. [[Бісмарк]] у белым у цэнтры карціны.]]
[[Выява:Wilhelm I Friedrich Ludwig.jpg|thumb|left|150px|[[Вільгельм I, германскі імператар|Вільгельм I]]]]
[[Выява:Otto von Bismarck.JPG|thumb|150px|[[Ота фон Бісмарк]]]]
 
У нямецкай грамадскай думке таго часу, праяўляліся ідэі анэксіі [[Эльзас|Эльзаса]] і часткі [[Латарынгія|Латарынгіі]], як спрадвечна нямецкіх тэрыторый, якія выпадкова папалі пад уладу Францыі. Гэта прывяло да вайны, якая стала адной з прычын узмацнення „[[Германска-французская варожасць|нямецка-французскай варожасці]]“ (глядзіце таксама: [[Французскі рэваншызм]]), а таксама тым самым дадатковым імпульсам, які прывёў да ўзрастання нацыяльнага энтузіазму ў Германіі. Гэтыя две прамовы дапамаглі Бісмарку падпісаць дамовы з паўднёвымі нямецкімі краінамі і тым самым аб'яднаць Германію.
У [[1870]] годзе пачалася [[Франка-пруская вайна]]. Пасля перамаогі пры Седане і ўзяццю французскага імператра Напалеона [[Напалеон III Банапарт|III]] у палон (2 верасня 1870), усе шляхі да стварэння адзінай імперыі былі адкрыты. Бісмарк пачаў весці перамовы з паўдневымі нямецкімі краінамі аб аб'яднанні іх малагерманскім шляхам, але з невялічкімі дамовамі, дзе галоўная роля па-ранейшаму адводзілася Прусіі. Вынік гэтых прамоў, у любым выпадзе, быў фактычна адзін – далучэнне Баварыі, [[Вюртэмберг|Вюртэмберга]] і [[Бадэн|Бадэна]] да Паўночнагерманскага саюза, і стварэння ў [[Лістапад, месяц|лістападзе]] 1870 года новай «Нямецкай канфедэрацыі». Іншыя планы федэральнага будаўніцтва краіны больш не разглядваліся, таму адзіная сепаратная Баварыя не мела ніякіх шансаў не ўвайсці ў склад новай краіны. Бісмарксі шлях аб'яднання краіны гарантаваў безумоўнае дамініраванне Прусіі ў новым, так званым ''Другім Рэйху''. Нягледзячы на некаторыя дамовы, узмоцнены манархічны федэралізм з'яўляўся вялікім бар'ерам для [[Парламентарызм|парламентарызма]].
 
Тым не менш, ён павінен быў пайсці на саступкі. Так, Баварыя захоўвала ў мірны час сваё асабістае войска ([[Баварская армія]]). Акрамя таго, ён дазволіў Вюртэмбергу імець асабістую [[Пошта|паштовую сістэму]]. Паўднёвагерманскія краіны захавалі права на сваі агульныя дзяржаўныя [[Чыгуначны транспарт|чыгункі]] ([[Баварская Каралеўская чыгунка|Каралеўская Баварская чыгунка]], [[Вюртэмбергская Каралеўская чыгунка]], [[Дзяржаўная чыгунка вялікага герцагства Бадэн|Дзяржаўная чыгунка вялікага герцагства Бадэна]], [[Дзяржаўная чыгунка герцагства Гесэн]] і іншыя). У знешняй палітыцы яны вельмі паспяхова адстойвалі свае дыпламатычныя правы.
 
[[Канцлер]] [[Каралеўства Прусія|Прусіі]] [[Ота фон Бісмарк]] і кароль Вільгельм I спадзяваліся ў выніку вайны аб'яднаць Германію і падарваць магутнасць Францыі. Французскі імператар [[Напалеон III Банапарт|Напалеон III]] імкнуўся не дапусціць аб'яднання Германіі і захаваць еўрапейскую [[гегемонія|гегемонію]] Францыі. Войскі [[Паўночнагерманскі саюз|Паўночнагерманскага саюза]] атрымалі поўную перамогу. [[18 студзеня]] [[1871]] года ў [[Версальскі палац|Версалі]] Бісмарк і Вільгельм I абвясцілі пра стварэнне Германскай імперыі. Да імперыі хутка далучыліся дзяржавы, якія не ўваходзілі ў склад Паўночнагерманскага саюза — [[Каралеўства Баварыя|Баварыя]] і іншыя паўднёвагерманскія краіны. [[Аўстрыя]] часткай Германіі не стала. Пяць мільярдаў [[Французскі франк|франкаў]], якія французы выплацілі немцам у якасці [[кантрыбуцыя|кантрыбуцыі]], сталі трывалым фундаментам для нямецкай эканомікі. Бісмарк стаў другім чалавекам Германіі, але гэта толькі фармальна.