Нямецкая мова: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 86:
{{main|Старажытнаверхненямецкая мова}}
 
У VIII ст. у выніку [[{{нп3|Другое перамяшчэнне зычных|другога перамяшчэння зычных]]|ru|другога перамяшчэння зычных}} пачынаецца выдзяленне [[Верхненямецкія мовы|верхненямецкай мовы]]. Прагерманскія зычныя /p/, /t/ і /k/ (і часткова /b/, /d/ і /g/) перайшлі ў верхненямецкія /pf/, /ts/ і /kx/ у пачатковай пазіцыі і ў /f/, /s/ і /x/ — у канцавой<ref>{{кніга|аўтар=Cercignani F.|загаловак=The Consonants of German: Synchrony and Diachrony|месца=Milano|выдавецтва=Cisalpino|год=1979|старонкі=26-48}}</ref>. Гэтая фанетычная з'ява, якая пачала праяўляцца яшчэ ў VI ст., ахапіла паўднёванямецкія землі баварцаў і алеманаў, якія гаварылі на [[{{нп3|Старажытнаверхненямецкая мова|старажытнаверхненямецкай]]|ru|Древневерхненемецкий язык}}. У германскіх землях, размешчаных на поўнач ад [[{{нп3|Лінія maken/machen|лініі maken/machen]]|ru|Линия Бенрата}}, франкі і саксы гаварылі на [[{{нп3|Старажытнаніжненямецкая мова|старажытнаніжненямецкай]]|ru|Древнесаксонский язык}}. У землях паміж гэтымі мовамі другое перамяшчэнне прайшло нераўнамерна (напрыклад, у [[{{нп3|Рыпуарскія дыялекты|рыпуарскім]]|ru|Рипуарские диалекты}} і [[{{нп3|Мозельска-франкскія дыялекты|мозельска-франкскім дыялектах]]|ru|Мозельско-франкские диалекты}}){{sfn|Niebaum H., Macha J. Einführung in die Dialektologie des Deutschen|S=222}}.
 
Яшчэ да падзення Рыма ў выніку рымска-германскіх зносін у мову германцаў пранікла вялікая колькасць лацінскіх слоў, якія адлюстроўвалі рэаліі жыцця рымлян, не знаёмыя германцам<ref>{{кніга|аўтар=Moser H.|загаловак=Annalen der deutschen Sprache von den Anfangen bis zur Gegenwart|месца=Stuttgart|выдавецтва=|год=1961|старонкі=16}}</ref>. Хрысціянізацыя германцаў у раннім сярэдневякоўі спрыяла распаўсюджанню [[Лацінскі алфавіт|лацінскага пісьма]] ў германскіх землях. Слоўнік германцаў у гэты час істотна ўзбагачаецца за кошт лацінскіх запазычанняў, звязаных, як правіла, з [[Хрысціянства|хрысціянскім культам]]. Сама [[лацінская мова]] яшчэ доўга заставалася моваю [[Навука|навукі]] і [[адукацыя|адукацыі]] ў нямецкіх землях<ref>{{кніга|аўтар=Besch W.|загаловак=Sprachgeschichte: Ein Handbuch zur Geschichte der deutschen Sprache|месца=|выдавецтва=Walter de Gruyter|год=1998|старонак=|isbn=3-11-011257-4}}</ref>.