Нямецкая мова: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Brubaker610 (размовы | уклад) →Націск: шаблон |
Brubaker610 (размовы | уклад) →Марфалогія: «Дабіваю» апошні раздзел... |
||
Радок 449:
{{main|Граматыка нямецкай мовы}}
Па сваёй марфалагічнай структуры нямецкая мова з'яўляецца флектыўна-аналітычнаю.
* '''Флектыўнасць'''
Сінтэтычна спрагаецца [[дзеяслоў]] у нямецкай мове ў
* '''Аналітызм'''
Аналітычна ўтвараюцца ў нямецкай мове:
# чатыры з шасці дзеяслоўных часавых форм як у
# усе часавыя формы
# умоўны лад (Konditionalis I і Konditionalis II);
# артыкль + назоўнік уяўляюць сабой таксама аналітычную з'яву, бо носьбітам
* '''Інкарпарацыя'''
# усе
# зліццё прыназоўнікаў з артыклямі: ''im'' (''in + dem''), ''ins'' (''in + das''), ''zum'' (''zu + dem''), ''zur'' (''zu + der''), ''vom'' (''von + dem''), ''am'' (''an + dem''), ''ums'' (''um + das'') і так далей.
# інтэрпазіцыя часціцы ''zu'' паміж прыстаўкай і коранем дзеяслова: ''Wir haben keine Zeit, unsere Freunde an'''zu'''rufen''.
* '''Аглютынацыя'''
==== Артыкль ====
{{main|Артыкль у нямецкай мове}}
{| class="standard"
Радок 489:
|}
Няпэўны артыкль часцей за ўсё стаіць перад назоўнікамі, якія ўпамінаюцца ўпершыню ці мала вядомыя. Пэўны артыкль ужываецца, калі прадмет ужо ўпамінаўся, а таксама пры наяўнасці азначэння (назоўнік у форме [[Родны склон|роднага склону]],
==== Назоўнік ====
{{main|Назоўнік у нямецкай мове}}
{| class="standard"
Радок 510:
|}
Множны лік назоўнікі ўтвараюць па пяці тыпах (1 тып — суфікс ''-e''; 2 тып — суфікс ''-(e)n'' (заўсёды без умлаўта); 3 тып — суфікс ''-er'' (па магчымасці з умлаўтам); 4 тып — без суфікса (з умлаўтам і без яго); 5 тып — суфікс ''-s'' (для скарочаных і складанаскарочаных слоў, а таксама
{| class="standard"
Радок 547:
{{main|Прыметнік у нямецкай мове}}
* '''слабае''' — прыметнік стаіць пасля пэўнага артыкля ці займеннікаў ''dieser, jener, jeder, welcher''; ён набывае канчатак ''-en'' ва ўсіх склонах адзіночнага ліку, акрамя назоўнага; вінавальны склон для жаночага і ніякага роду маюць канчатак ''-e'', а ў множным ліку ўсіх склонаў набывае ''-en'';
Радок 595:
|}
Нямецкія прыметнікі і [[Прыслоўе|прыслоўі]] могуць утвараць
# '''звычайная''' (Positiv) — звычайны прыметнік ці прыслоўе;
# '''вышэйшая''', ці '''параўнальная''' (Komparativ) — да прыметніка ці прыслоўя далучаецца суфікс ''-er'', каранёвыя галосныя ''a, o'' ці ''u'' могуць набываць
# '''найвышэйшая''' (Superlativ) утвараецца пры дапамозе суфікса ''-(e)st'' і, як правіла, прадстаўлена ў некалькіх формах:
* у нескланяльнай форме з часціцай '''am''' і нязменным '''-(e)sten''' у якасці акалічнасці ці часткі выказніка: ''am schönsten'';
Радок 609:
{{main|Займеннік у нямецкай мове}}
{| class="standard"
Радок 639:
|}
Няпэўна-асабовы займеннік ''man'' ужываецца, калі асоба толькі маецца на ўвазе, ён не перакладаецца на беларускую мову. Уся канструкцыя перакладаецца як
==== Лічэбнік ====
{{main|Лічэбнік у нямецкай мове}}
Першыя адказваюць на пытанне ''«колькі?»'' і могуць быць простымі (1-12, 100, 1000), складанымі (13-19; утвараюцца ад адзінак і ліку ''zehn'') і вытворнымі. Колькасныя лічэбнікі ад 20 да 99 ўтвараюцца спалучэннем у адно слова назвы лічэбніка першага парадку, злучніка ''und'' і лічэбніка другога парадку (напрыклад, 35 — ''fünfunddreißig'', літаральна «пяць-і-трыццаць»)<ref>{{cite web|url=http://www.trilinguis.ru/linguistic/chisl/nemec-chislitelnie.aspx |title=Trilinguis: Языковой портал. Немецкие числительные |author= |date= |work= |publisher= |accessdate=2011-11-06 |lang=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://ru.funnygerman.com/2009/03/zahlwort.html |title=FunnyGerman.com. Числительное (Zahlwort) |author= |date= |work= |publisher= |accessdate=2011-11-06 |lang=}}</ref>. Утварэнне лічэбнікаў парадку соцень і тысяч адбываецца спалучэннем у адно слова колькасці тысяч, затым соцень, затым ўказання састаўной часткі лічэбніка, адпаведнага лічэбніку другога ці першага парадку. Лічэбнікі, пачынаючы з мільёна і больш, пішуцца асобна з указаннем іх колькасці ў пачатку састаўнога лічэбніка (напрыклад, 1 364 819 — ''eine Million dreihundertvierundsechzigtausendachthundertneunzehn'')<ref>{{cite web|url=http://deutsch.passivhaus-info.org/index.php?go=Pages&in=view&id=9 |title=Числительные в немецком языке |author= |date= |work= |publisher= |accessdate=2011-11-06 |lang=}}</ref>.
Радок 653:
* ад 20 і далей (да адпаведнага колькаснага лічэбніка дадаюцца суфікс ''-st-'' і канчатак; ''der/die/das einundzwanzigste (21.)'').
Каб утварыць дроб, да колькаснага лічэбніка трэба дадаць суфікс ''-tel'' (1/4 — ''Viertel'', 3/5 — ''drei Fünftel'').
==== Прыназоўнік ====
Нямецкія [[прыназоўнік]]і ўжываюцца перад назоўнікамі і
Двайному кіраванню падпарадкоўваюцца прыназоўнікі ''in, an, auf, vor, hinter, über, unter, neben, zwischen'', якія могуць выкарыстоўвацца з вінавальным і давальным склонамі. Пры гэтым прымаецца пад увагу, якое значэнне мае
==== Дзеяслоў ====
| |||