Фізіка цвёрдага цела: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др адкаціў да версіі Удодава, бо даданы кавалак быццам і не аўтаперакладам быў, але такім, што прасцей напісаць нанова |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 10:
На Беларусі даследаванні па фізіцы цвёрдага цела пачаліся з 1930-х гадоў у [[БДУ]], з [[1957]] года сістэматычна праводзяцца ў Інстытуце цвёрдага цела і паўправаднікоў і Фізіка-тэхнічным інстытуце Нацыянальнай Акадэміі Навук, БДУ.
==Крышталяфізіка==
ʼʼʼКрышталяфізікаʼʼʼ
Крышталі – гэта цвёрдыя цяла, у якіх атамы размяшчаюцца правільным вобразам адносна адзін другога. Гэту правільнасць іх адноснага ўзаемнага распалажэння можна апісаць з кропкі гледжання сіметрыі: элементы сіметрыі крышталя ўказваюць на сіметрыю яго фізічных асабовасцей.
Лічыцца, што крышталі маюць правільную форму з плоскімі гранямі і прамымі рэбрамі. Сіметрыя і правільнасць знешняй формы крышталёвых мнагаграннікаў адліковая, або не абавязковая іх асаблівасць. У лабараторных і завадскіх умовах часта вырашчываюць крышталі не мнагагранныя, або гэта не мяняе іх уласцівасцей<ref>Я. С. Уманский, Ю. А. Скаков, А. Н. Иванов, Л. Н. Расторгуев. Кристаллография, рентгенография и электронная микроскопия. — М.: Металлургия, 1982. — 632 с. — 13 000 экз.</ref>.
З усіх рэчавых станах, цвёрдае цела мае наіменьшую свабодную энегрію, і па гэтаму зʼяўляецца раўнаважным пры нармальных і нізкіх тэмпературах. Часціцы цвердага цела зʼяднаюцца друг з другам з дапамогай хімічных сувязей. Раўнанне для энергіі сувязі любога віда можа быць прадстаўлена ў выглядзе двухчленнага выражэння, якое складаецца з членаў, адказываючых за энегрію прыцягнення і адштурхвання. Падліковая энергія сувязі для крышталя мае від крывой з адзіным мінімумам. Пагэтаму у кожнам напрамку часціцы цвёрдага цела распалагаюцца ў адзіна існуючых становішчах, заданых мінімуму энергіі ў даданым напрамку. Узнікае строга трохмярковая перыядычнасць становішча часціц, абразуючых цвёрдае цела. Гэтая перыядычнасць тлумачыць агранку і анізатрапію іх свойств і асаблівасцей.
== Гл. таксама ==
Радок 17 ⟶ 26:
== Літаратура ==
* Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. — Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2003. — 576 с.: іл.
== Зноскі ==
{{reflist}}
{{Раздзелы фізікі}}
| |||