Вікіпедыя

Джэймс Джойс: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
M.L.Bot (размовы | уклад)
Боты
15 742 праўкі
др →‎Спасылкі: выдал. шаблона, replaced: {{Link GA| → {{subst:Void| using AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 19:
|Роспіс = James Joyce signature.svg
}}
 
[[Выява:James Joyce age six, 1888.jpg|thumb|right|Джэймс Джойс]]
'''Джэймс Аўгусцін Алаізіус Джойс''' (анг.: James Augustine Aloysius Joyce) ([[ірландская мова|ірл.]] ''Séamas Seoige''; {{ДН|2|2|1882}}  — {{ДС|13|1|1941}})  — [[Ірландыя|ірландскі]] [[Пісьменнік]] і [[паэт]], прадстаўнік [[мадэрнізм]]у.
 
== Біяграфія ==
Джэймс Джойс нарадзіўся ў [[Ратгар]]ы, забудаваным геаргіянскімі дамамі раёне на паўднёвым баку [[Горад Дублін|Дубліна]], у вялікай сям'і Джона Станісласа Джойса і Мэры Джэйн Мары. Непаспяховае вядзенне спраў амаль разарыла яго бацьку, які вымушаны быў некалькі разоў змяняць прафесію і ўладкаваўся ў якасці вінакура, і нават падатковага інспектара. Сям'я некалькі разоў пераязджала з аднаго раёна Дубліна ў іншы. Джэймс здолеў атрымаць неблагую адукацыю, аднак галеча і неўладкаванасць яго жыцця ў юнацтве назаўжды засталіся ў яго памяці, што часткова знайшло сваё адлюстраванне ў яго творах. Сам Джойс часта праводзіў [[Біяграфія|біяграфічныя]] аналогіі з галоўным героем некаторых сваіх твораў («[[Партрэт мастака ў юнацтве]]» і «[[Уліс, раман|Уліс]]») '''Стывенам Дэдалам'''.
 
Ва ўзросце 6 гадоў Джойс паступіў у [[Езуіты|езуіцкі]] каледж ''Клангоўз Вудс'' у [[Клейн]]е, а затым, у [[1896]]  г.  — у дублінскі каледж [[Бельведэр (каледж)|Бельведэр]], які скончыў у [[1897]]  г. Праз год Джэймс паступіў на вучобу ў дублінскі ўніверіытэт (так званы Універсітэцкі каледж), які скончыў у [[1902]]  г.
 
У [[1900]]  г. у дублінскай газеце «Двухтыднёвы агляд» выйшла першая публікацыя Джэймса Джойса  — эсэ аб п'есе [[Генрык Ібсен|Генрыка Ібсена]] «Калі мы, мёртвыя, абуджаемся». У гэты ж час Джойс пачаў пісаць лірычныя вершы. З 1916 года выдаваўся ў літаратурным амерыканскім часопісе «Літл Рэвю», заснаваным Джэйн Хіп і Маргарэт Андэрсан.
 
Ва ўзросце 22 гадоў Джойс з'ехаў у [[Парыж]]. Гэта быў яго першы ад'езд на кантынент, дзе з прычыны фінансавых праблем ён, як калісьці яго бацька, часта мяняў прафесіі. Ён працаваў [[журналіст]]ам, настаўнікам і г.д. Праз год пасля таго, як ён прыехаў у [[Францыя|Францыю]], Джойс атрымаў тэлеграму аб тым, што яго маці знаходзіцца ў цяжкім стане, і вярнуўся ў Ірландыю. Пасля смерці маці ў [[1904|1904 годзе]] Джойс зноўку пакінуў радзіму, на гэты раз разам з пакаёўкай Норай Барнакл, на якой пазней (праз 27 год) ажаніўся.
[[Выява:James Joyce by Alex Ehrenzweig, 1915 restored.jpg|thumb||злева|Джэймс Джойс]]
 
Незадоўга да пачатку [[Першая сусветная вайна|Першае сусветнай вайны]] Джойс з жонкай перабраліся ў [[Цюрых]], дзе ён пачаў працаваць над раманам «Партрэт мастака ў юнацтве», а пазней і над першымі главамі «[[Уліс, раман|Уліса]]». Перамяшчаючыся па [[Еўропа|Еўропе]], Джойс пісаў вершы, некаторыя з якіх публікаваліся ў анталогіях [[імажызм]]а. Ён таксама працягваў працаваць над «[[Уліс, раман|Улісам]]», раманам, які ўпершыню пабачыў свет не на радзіме пісьменніка (дзе быў апублікаваны ў [[1933|1933 годзе]]), а ў Францыі. Гэта найбольш вядомы твор Джойса, дзе аўтар на 600 старонках апавядае аб адным дні ([[16 чэрвеня]] [[1904]]  г.) дублінскага яўрэя Леапольда Блюма. Нягледзячы на тое, што «[[Уліс, раман|Уліс]]» ствараўся за мяжой, па гэтай кнізе, як сцвярджаў сам Джойс, магчыма было аднавіць Дублін у выпадку яго знішчэння. Дзень 16 жніўня святкуецца заўзятарамі Джойса ва ўсім свеце як [[Блумсдэй]] (Bloomsday).
 
У Парыжы Джэймс Джойс пачаў працу над сваім апошнім маштабным творам  — «Памінкі па Фінегану», апублікаваным у [[1939|1939 годзе]]. Гэты складаны эксперыментальны раман, аднак, не быў дастаткова добра прыняты публікай, і дагэтуль застаецца кнігай «для спецыялістаў», у адрозненні ад ранейшай яго кнігі навел «Дублінцы», якая лічыцца зараз узорнай кнігай гэтага жанру. Папулярны зараз таксама яго ранейшы раман «Партрэт мастака ў юнацтве».
 
Пасля паразы Францыі і акупацыі часткі яе тэрыторыі нямецкімі войскамі напачатку [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] Джойс вярнуўся ў [[Цюрых]]. Ён моцна пакутваў ад апошняе [[глаўкома|глаўкомы]]. Здароўе яго працягвала пагаршацца, і [[13 студзеня]] [[1941]] года ён памёр.
 
== Літаратура ==
* [[Энтані Берджэс|Burgess, Anthony]]. Here Comes Everybody: An Introduction to James Joyce for the Ordinary Reader.  — L., Faber & Faber, 1965.  — ISBN 0-600-20673-4.
* [[Энтані Берджэс|Burgess, Anthony]]. Joysprick: An Introduction to the Language of James Joyce.  — L., 1973.  — ISBN 0-15-646561-2.
* Clark, Hilary, ''The Fictional Encyclopaedia: Joyce, Pound, Sollers''. [[Taylor & Francis]], 1990.
* Ellmann, Richard, ''James Joyce'', [[Oxford University Press]], New York 1959, 1982. ISBN 0-19-281465-6. Often praised as the finest biography of the 20th century.
Радок 47 ⟶ 46:
* Levin, Harry, ''James Joyce''. Norfolk, CT: New Directions, 1941 (1960).
* Quillian, William H. ''Hamlet and the new poetic: James Joyce and T. S. Eliot''. Ann Arbor, MI: UMI Research Press, 1983.
* Read, Forrest. ''Pound/Joyce: The Letters of Ezra Pound to James Joyce, with Pound’sPound's Essays on Joyce''. New Directions, 1967.
* Special issue on James Joyce, ''In-between: Essays & Studies in Literary Criticism'', Vol. 12, 2003. [''Article''s]
* ''Irish Writers on Writing'' featuring James Joyce. Edited by [[Eavan Boland]] ([[Trinity University (Texas)#Trinity University Press|Trinity University Press]], 2007).
* ''A Bash In The Tunnel'' (Brighton: Clifton Books 1970), edited by [[John Ryan (Dublin artist)|John Ryan]], essays on James Joyce by Irish writers, namely [[Patrick Kavanagh]], [[Flann O’Brien]] (Brian O’NolanO'Nolan), [[Samuel Beckett]], [[Ulick O'Connor]] & [[Edna O’Brien]]; expanded from:[[Envoy, A Review of Literature and Art|Envoy]], April 1951, Vol. 5, No. 17.
 
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:James Joyce}}
* [http://www.jamesjoyce.ie/ The James Joyce Centre]
* [http://www.prajdzisvet.org/text.do?method=text&textID=111 Джэймс Джойс  — «Прыкрае здарэнне» на prajdzisvet.org]
* [http://litaratura.org/chytalnya?artid=13 Джэймс Джойс  — «Пенелопа» на Літаратура.org]
* [http://litaratura.org/vitalnya?artid=10 Каляндар жыцця Джэймса Джойса на Літаратура.org]
* [http://litaratura.org/chytalnya?artid=17 Ян Максімюк. Насустрач бацьку. Спроба вытлумачэння трох першых эпізодаў «Уліса» Джэймса Джойса на Літаратура.org]
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
 
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Джэймс_Джойс"