Малюскі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
M.L.Bot (размовы | уклад)
др →‎Гл. таксама: выдал. шаблона, replaced: {{Link GA| → {{subst:Void| using AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 29:
| eol = 2195
}}
'''Малюскі''', або '''Мяккацелыя''' (''Mollusca''; ад {{lang-la|Molluscus}} «мягенькі») — [[тып, біялогія|тып]] цэламічных жывёл са спіральным драбненнем. Традыцыйна адносяць да першаснаротых жывёл. На сённяшні дзень у складзе тыпу ''Mollusca'' налічваюць больш за 150000 відаў. Малюскі асвоілі практычна ўсе асяроддзя пражывання: марскія і прэснаводнай вадаёмы, сушу. У асноўным гэта вольнажывучыя арганізмы, але таксама ў іх складзе ёсць некаторая колькасць паразітычных формаў.
 
Традыцыйна адносяць да першаснаротых жывёл. На сённяшні дзень у складзе тыпу ''Mollusca'' налічваюць больш за 150000 відаў. Малюскі асвоілі практычна ўсе асяроддзя пражывання: марскія і прэснаводнай вадаёмы, сушу. У асноўным гэта вольнажывучыя арганізмы, але таксама ў іх складзе ёсць некаторая колькасць паразітычных формаў.
 
== Апісанне ==
Даўжыня ад 1,1 мм (смоўж гарацыя) да 2,5 м (трыдакна). Цела двухбакова-сіметрычнае, у большасці відаў укрыта ракавінай — двухстворкавай, спіральнай, суцэльнай ці з 8 пласцінак (у некаторых відаў рэдукаваныя). Ракавіна мае рогавы, прызматычны і [[перламутр]]авы слаі. Галава (у некаторых відаў выяўлена слаба або адсутнічае) мае вочы, шчупальцы і ротавую адтуліну. Тулава ўтварае складку (мантыю), якая выдзяляе рэчывы ракавіны. Паміж мантыяй і тулавам у мантыйнай поласці знаходзяцца шчэлепы, органы хімічнага адчування, раўнавагі і інш. Мускулісты выраст брушной сценкі ўтварае нагу — орган перамяшчэння.
 
== Пашырэнне ==
Пашыраны ўсюды, жывуць у морах, саланаватых і прэсных водах, на сушы; на Беларусі больш за 60 відаў з класаў [[двухстворкавыя|двухстворкавых]] і [[бруханогія малюскі|бруханогіх]] малюскаў, належаць да палеарктычнай фауны. Жывуць на дне вадаёмаў і на раслінах. Кормяцца водарасцямі, дэтрытам, большасць лёгачных малюскаў — зялёнымі часткамі раслін; ёсць драпежнікі.
 
== Асаблівасці біялогіі ==
Кормяцца водарасцямі, дэтрытам, большасць лёгачных малюскаў — зялёнымі часткамі раслін; ёсць драпежнікі.
 
Пераважна раздзельнаполыя.
 
== Промысел ==
Ядомыя малюскі ([[вустрыцы]], [[грабеньчыкі]], [[васьміногі]], [[кальмары]], [[мідыі]], ахаціны, [[Вінаградны смоўж|смаўжы вінаградныя]] і інш.) — аб'екты промыслу і аквакультуры. Са старажытнасці ракавіны малюскаў выкарыстоўваліся ў якасці грошай, у культавых рытуалах, як упрыгожанні, у дэкаратыўна-прыкладным мастацтве.
 
Са старажытнасці ракавіны малюскаў выкарыстоўваліся ў якасці грошай, у культавых рытуалах, як упрыгожанні, у дэкаратыўна-прыкладным мастацтве.
 
== Гл. таксама ==
Радок 43 ⟶ 53:
* [[Малакалогія]]
 
== Літаратура ==
{{пачатак артыкулу:Біялогія}}
* ''Лаенка Т.'' Малюскі / {{Крыніцы/БЭ|10}}
 
 
 
[[Катэгорыя:Малюскі| ]]