Леў Сапега: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленне
Радок 6:
| шырыня партрэта = 250px
| подпіс =
| герб = Herb Sapiehów.PNG
| подпіс герба = [[Герб «Ліс»]]
| шырыня герба = 100px
| тытул =
| перыядпачатак =
Радок 14:
| папярэднік =
| пераемнік =
| дата нараджэння = 4.4.1557
| месца нараджэння = [[Астроўна, Бешанковіцкі раён|Астроўна]]
| дата смерці = 7.7.1633
| месца смерці = [[Вільня]]
| род = [[Сапегі]]
| бацька = [[Іван Іванавіч Сапега|Іван Сапега]]
| маці = Багдана з [[Друцкія-Сакалінскія|Друцкіх-Сакалінскіх]]
| жонка =
| жонка = Дарота са [[Збаражскія|Збаражскіх]]<br />Альжбета з [[Радзівілы|Радзівілаў]]
| дзеці =
| дзеці = ''ад 1-га шлюбу'': Кацярына, Крыштаф, [[Ян Станіслаў Сапега|Ян Станіслаў]], Андрэй<br />''ад 2-га шлюбу'': Ганна, Мікалай, [[Крыштаф Міхал Сапега|Крыштаф Міхал]], [[Казімір Леў Сапега|Казімір Леў]]
| рэлігія =
| узнагароды =
Радок 38:
Л. І. Сапега падтрымліваў ідэю [[Берасцейская унія|царкоўнай уніі ў ВКЛ]] (1596), бо лічыў, што рэлігійнае адзінства спрыяла б умацаванню дзяржавы і пазбавіла б яе ад многіх унутраных канфліктаў. Разам з тым Сапега быў катэгарычным праціўнікам гвалту як сродка ўмацавання веры. Сам перайшоў з праваслаўя ў кальвінізм, а ў 1588 прыняў каталіцтва, быў адным з прыхільнікаў караля Жыгімонта Вазы, пры якім асабліва ўзмацнілася Контррэфармацыя. На яго час прыпаў перыяд цяжкіх ваенных канфліктаў на паўночна-заходніх, усходніх і паўднёвых рубяжах Рэчы Паспалітай. Ён неаднаразова ўдзельнічаў у баявых дзеяннях (у т.л. [[Лівонская вайна|Лівонскай вайне]]), ахвяраваў сваю маёмасць на ўтрыманне арміі ВКЛ — сабраны на яго сродкі [[гусары|гусарскі]] полк удзельнічаў у бітве пад Вялікімі Лукамі і пры аблозе Пскова. Узначальваў пасольства ВКЛ па працягу дзеяння [[Ям-Запольскі мір|Ям-Запольскага міру]] (1582), заключыў мірныя дагаворы з [[Фёдар Іаанавіч|Фёдарам Іаанавічам]] і [[Барыс Гадуноў|Барысам Гадуновым]] (1600). Праславіўся Л. І. Сапега і як мецэнат, на свае сродкі ён будаваў касцёлы (у т.л. [[Віленскі касцёл Міхаіла]], дзе пасля быў пахаваны), уніяцкія і праваслаўныя цэрквы, адкрываў школы, шпіталі, прытулкі. У сваіх маёнтках ён сабраў каля 3 тыс. кніг. Апекаваў над мастакамі і літаратарамі. Паклаў пачатак ружанскаму архіву, а на схіле гадоў займаўся ўпарадкаваннем [[Метрыка ВКЛ|Метрыкі ВКЛ]].
 
== Гл. таксамаДзеці ==
 
* [[Сапегі]]
| дзеці = ''адАд 1-га шлюбу'': Кацярына, Крыштаф, [[Ян Станіслаў Сапега|Ян Станіслаў]], Андрэй<br />''ад 2-га шлюбу'': Ганна, Мікалай, [[Крыштаф Міхал Сапега|Крыштаф Міхал]], [[Казімір Леў Сапега|Казімір Леў]]
* [[Статуты ВКЛ]]
 
* [[Ружанскі замак]]
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
Радок 56 ⟶ 57:
* Бенеш А. Я. Просветительская деятельность Л. Сапеги / А. Я. Бенеш // Беларускае Асветніцтва : вопыт тысячагоддзя : матэрыялы міжнар. кангрэса (Мінск, 20-21 кастр. 1998 г.) / М-ва адукацыі Рэсп. Беларусь, Бел. дзярж. пед. ун-т імя М. Танка; рэдкал.: У. А. Васілевіч і інш. Мінск, 1998. Кн. 1. С. 115—117.
* [[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В. Л.]] Генеалагічныя табліцы старадаўніх княжацкіх і магнацкіх беларускіх родаў 12-18 ст. — Мн.: БелЭН, 1993.
* Яснавельможны пан Леў Сапега: Міталягіз. біягр. / Leod. (сапр. імя Драздоў Леанід)  — Гомель: ООО «Парадокс», 2001.  — 199 с.
* Leŭ Sapieha // Zaprudnik J. Historical dictionary of Belarus.  — Lamham.  — London: Scarecrow Press, 1998.— 338 p. ISBN 0-8108-3449-9.
* Туровіч Г. Леў Сапега вачыма Эдварда Радзінскага // «Наша Ніва» №  12 (169), 20—26 сакавіка 2000.
* Ильин А. Панславист Лев Сапега и библиотека Ивана Грозного // «Гiстарычная брама» №  1 (23), 2008.
* Дроздов Л. М.  Ясновельможный пан Лев Сапега. Враг России №  1. //- б.м., "«Издательские решения"» (по лицензии Ridero), 2016, с. 340. [[Служебная:Источники книг/9785448328206|ISBN 978-5-4483-2820-6]]
 
== Спасылкі ==