Еўрапейскі Саюз: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 88:
 
== Геаграфія ==
'''Геаграфічнае становішча'''
 
===== '''Геаграфічнае становішча''' =====
Еўрапейскі Звяз амаль поўнасцю знаходіцца ў Еўропе (за выключэннем Кіпра, які геаграфічна адносіцца да Азіі). Агульная тэрыторыя складае 4 422 773 км2, а насельніцтва налічвае каля 510 мільёнаў чалавек. Берагавая лінія вельмі неаднародна, таму Еуропа мае шмат паўвыспаў ды мораў, якія яе амываюць. Амаль поўнасцю Гішпанія і Партугалія знакодзяцца на Пірэнэйскай паўвыспе, Італія – на Апенінскай, Балгарыя і Грэцыя – на Балканскай, Данія – на паўвыспе Ютландыя.
 
Радок 96:
Большая колькасць краін ЕС маюць выхад да мора, што гаворыць пра вялікія магчымасці да міжнародных і міжкантынентальных сувязяў амаль з усімі краінамі свету, што ЕС актыўна і выкарыстоўвае.
 
===== '''Рэльеф''' =====
 
Негледзячы на адносна невялікі размер, Еўрапейскі Звяз мае вельмі разнародны рэльеф. У агульным, можна выдзеліць пераважна раўнінныя паўночныя краіны і пераважна гарыстыя паўдневыя. Сярод гор ЕС найбольш значнымі з'яўляюцца Альпы, Пірэнэі ды Карпаты. Многія горныя сістэмы з'яўляюцца пачаткам буйнейшых рэк Еўропы. Адметна, што шмат гор ў ЕС маюць развітыя цэнтры горналыжнага турызму. Найвышэйшая кропка ЕС – гара Манблан (4810 м) на мяжы Італіі і Францыі, а ніжэйшая – польдэр Прынца Александра у Нідэрландах (ляжыць на 7 метраў ніжэй узроўня мора). На рэльеф паўночных краін даволе сільна паўплывалі леднікі.
 
Рэльеф мае каласальны ўплыў на развіццё ЕС – па-першае, узвышча адрозніваюцца відамі гаспадаркі, што стварае больш “разнастайную” эканоміку, па-другое, яны фармуюць геаграфічны каркас эканомікі і транспарту Еўрапейскага Саюза (напрыклад, з-за гор Пірэнэяў існуюць толькі 4 аутамагістралі, злучаючыя Францыю з Гішпаніяй). Таксама, рэльеф ўплывае і на распаўсюджанне карысных выкапанняў: рудныя выкапанні амаль заўседы знаходзяцца на ўзвышчах і ў гарах, а нярудные і паліўныя (акрамя урану) – на раўнінах.
 
===== '''Унутраныя воды''' =====
 
У агульным, Еўрапейскі Саюз даволе добра збяспечаны ўнутранымі водамі. Амаль увесь павярховы сток належыць да басейну Атлантычнага акіяна – басейны ўнутранага стоку зусім не значныя і знаходяцца, у асноўным, у вададэфіцытных рэгіёнах. Дзякуючы блізасці да Атлантычнага акіяна, амаль уся тэрыторыя ЕС атрымлівае дастатковую колькасць ападкаў. Выключэнне – унутраныя тэрыторыі Гішпаніі і Партугаліі з найбольш актуальнай праблемай недахопа вады, таму там патрэбен мэнеджмэнт водных рэсурсаў і аптымізацыя сельскай гаспадаркі. Рачная сетка даволе дрэўняя, але некаторыя рэкі на поўначы адносна маладыя, таму як яны сфарміраваліся толькі пасля апошняга ледніка. Найбольш буйныя рэкі ЕС – Рэйн - у Германіі, Луара – у Францыі, Дунай – у Германіі, Аўстрыі, Славакіі, Венгрыі, Харватыі, Румыніі і Балгарыі. Усе яны з'яўляюцца значнымі транспартнымі артэрыямі, а на ўзвышчах ды ў гарах некаторыя рэкі выкарыстуюць як месца размяшчэння ГЭС, напрыклад Рона і Адідже.
 
Радок 110 ⟶ 108:
пачынаюцца. Таксама на горных рэках найбольш зручна і выгадна будаваць ГЭС.
 
===== '''Клімат''' =====
 
Большая частка Еўропы – дакладна, паўночная і цэнтральная – належыць да ўмераннага клімату, таксама выдзяляюць субтрапічны клімат ў паўдневаеўрапейскіх краінах. Вялізарна ўплывае на клімат плыня Гальфстрым, дзякуючы чаму тэмпературы ў Еўропе месцамі на 10 градусаў вышей за сярэднешыротныя (расійскі горад Владзівасток знаходзіцца на той жа шыраце, што і Лазурны бераг). Гэта вызначае больш спрыяльныя ўмовы для сельскай гаспадаркі і развіцця інфраструктуры.
 
Поўнач Фінляндыі захватывае субарктычны клімат. На захадзе ЕС распаўсюджан марскі клімат, у цэнтральнай і ўсходняй частцы – пераходны, з меньшай колькасцю ападкаў і больш халоднай зімой. На поўдне ЕС дамінуе субтрапічны міжземнаморскі клімат, які мае цеплае і сухое лета, а таксама дажджліваю і не вельмі халодную зіму. У ім находзяцца амаль ўсе Еўрапейскія курорты.
 
===== '''Карысныя выкапанні''' =====
====== Распаўсюджанне карысных выкапанняў цесна звязана з тэктанічнай будовай тэрыторыі ЕС: яна вельмі неаднародна, таму ў ЕС знаходзіцца вялікі спектр розных мінеральных радовішчаў. У агульным, пачыная з 80-ых гадоў апошняга стагоддзя, краіны Еўропы (а потым і ЕС) праводзяць палітыку адыходу ад здабыўнай і арыентаванай на яе прамысловасці. ======
 
====== Распаўсюджанне карысных выкапанняў цесна звязана з тэктанічнай будовай тэрыторыі ЕС: яна вельмі неаднародна, таму ў ЕС знаходзіцца вялікі спектр розных мінеральных радовішчаў. У агульным, пачыная з 80-ых гадоў апошняга стагоддзя, краіны Еўропы (а потым і ЕС) праводзяць палітыку адыходу ад здабыўнай і арыентаванай на яе прамысловасці. ======
Радовішча нафты і прыроднага газу не вельмі распаўсюджаны на тэрыторыі ЕС, але значныя запасы знаходзяцца на шэльфе Паўночнага мора (Велікабрытанія, Нідэрланды), дзе выкарыстуюцца сумесна  ННарвегіяй. Шмат меньш значныя радовішча знойдзены ў Італіі і Францыі. Зразумела, што нафты і газу, якія здабываюцца, не хапае для прамысловасці, таму ЕС купляе іх ў Расіі, Алжыра, Лівіі і Нарвегіі.